Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma (2024)

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma, evlilik birlikteliği içerisinde genellikle kocanın maddi koşulları elverdiği halde kadının zorunlu maddi ihtiyaçlarını karşılamaması, aile hayatında doğrudan veya dolaylı bütün ekonomik hususlar noktasında eşini zorbalaması, bilinçli olarak sistematik şekilde bunların dile getirilmesi ve evlilik hayatını çekilmez hale getirilmesi suretiyle gerçekleşen boşanmalardır. Ekonomik şiddetin tanımı,  ekonomik nedenlerle boşanma davaları ile ilgili merak ettiğiniz tüm sorulara makalemizde cevap bulabilirsiniz.

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma, eylemsel olarak çok farklı türlerde karşımıza çıkabilir. Ancak günümüz koşullarındaki boşanmalar nazara alındığında ekonomik şiddet nedeniyle boşanmaların hiç de azımsanmayacak sayıda olduğu görülmektedir. Evlilikte ekonomik şiddet kadınların karşı karşıya olduğu şiddetlerin en etkililerindendir.

Ekonomik bağımlılık diğer şiddet türlerine uğrama tehlikesinin de önünü açmaktadır. Günümüz evliliklerinde diğer şiddet türlerine de kapı aralayan önemli etken olarak evlilikte ekonomik şiddet karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda evlilikte ekonomik şiddet ve ekonomik şiddet nedeniyle boşanma hem yerel mahkemeler hem de Yargıtay içtihatlarında boşanma sebebi olarak kabul görmektedir.

Ekonomik nedenlerle boşanma davaları genelde kadınlara yönelik ekonomik şiddet eylemleri gerekçeleriyle açılmaktadır.(Daha ayrıntılı bilgi için bkz: Türkiye’de Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet)

EKONOMİK ŞİDDETİN TANIMI, EKONOMİK ŞİDDET NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI KONUSUNDA SORULARINIZ MI VAR? ➽ HEMEN AVUKATA SOR ❥

Ekonomik Şiddetin Tanımı Nedir?

Ekonomik şiddetin tanımı nedir?, Ekonomik şiddetin tanımına değinecek olursak; bir bireyin maddi kaynaklara erişimini kısıtlayarak, kontrol ederek veya tamamen engelleyerek ona zarar vermeyi amaçlayan bir davranış türüdür. Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Bu tür şiddet, genellikle bir ilişkideki güçlü tarafın, zayıf tarafın ekonomik bağımsızlığını sınırlamak, onun üzerinde güç ve kontrol sahibi olmak için finansal kaynakları kötüye kullanmasıyla gerçekleşir. Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Ekonomik şiddet, fiziksel veya duygusal şiddetin yanı sıra ya da bunların bir parçası olarak ortaya çıkabilir.

Ekonomik şiddetin tanımı için bazı örnekler;

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Gelir Kontrolü: Eşin veya partnerin kazandığı parayı tamamen kontrol etmek, harcamalarına izin vermemek veya harcamalarını sürekli denetlemek.

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Maddi Kaynakları Kısıtlama: Eşe veya partnere yeterli maddi kaynak sağlamamak, ona bağımlı kılmak ve ihtiyaçlarını karşılamasına engel olmak.

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Çalışma Hakkının Engellenmesi: Eşin veya partnerin çalışmasını engellemek, işten ayrılmaya zorlamak veya kariyerini kısıtlamak.

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Borçlandırma: Eşi veya partneri onun rızası olmadan borçlandırmak ya da onun adına kredi almak.

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Mallar Üzerinde Hak İddiası: Ortak mülkiyet veya diğer maddi varlıklar üzerinde tek taraflı kontrol kurmak ve diğer tarafın bu varlıklara erişimini engellemek.

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Ekonomik şiddet, bireyin bağımsızlığını, özgüvenini ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bu tür şiddete maruz kalan kişiler, genellikle yoksulluk, sosyal izolasyon ve psikolojik sıkıntılar gibi ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalırlar.

Evlilikte Ekonomik Şiddet Nedir?

Evlilikte ekonomik şiddetin tanımı nedir? Evlilikte ekonomik şiddet, eşlerin (sıklıkla kadının) ortak aile birlikteliğinin gerekli kıldığı ekonomik hususlarda zorbalığa maruz kalmasıdır. Evlilikte ekonomik şiddet, kişiye göre, cinsiyete, şartlara göre çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Burada genel bir kriter belirlemek yerine somut olayların evlilik birliğini temelden sarsıp sarsmadığına göre bir değerlendirme yapmak gerekir.

Boşanma Gerekçesi Olarak Evlilikte Ekonomik Şiddet

Boşanma gerekçesi olarak evlilikte ekonomik şiddetin tanımı nedir? Ülkemizde son zamanlardaki araştırmalara göre kadınlar hem kamusal alanlarda hem de aile içinde ekonomik şiddetin değişik halleri ile karşılaşmaktadırlar. Makalemizin konusu olarak kadınlara yönelik ekonomik şiddet, aile içerisinde çeşitli şekillerde ortaya çıkabilmektedir.

Bunlara somut örnek vermek gerekirse kazandığı paranın elinden alınması, istemediği bir işte zorla çalıştırılması, ailenin geçiminin kadının üzerine yüklenmesi veya bunun tersi yönünde çalışmaması için zorlanması, kişisel ihtiyaçlarını karşılaması için maddi destekten yoksun bırakılması, maddi gereksinimlerinin temin edilmemesi, sağlık giderlerinin karşılanmaması, aile konutunun ihtiyaçlarının giderilmesi noktasında cimri davranılması gibi örnekler verilebilir.

Öte yandan evliliğin devamı ve ailenin sürekliliği için evin içinde yapılması gereken bir çok işin baş sorumlusu kadın olurken, ev içinde harcanan emeğinin maddi olarak karşılığı yoktur. Bu nedenle gerek gerek aile mahkemeleri gerekse Yargıtay evlilikte ekonomik şiddetin tanımını kadının kişilik haklarına saldırı olarak değerlendirmiş ve boşanma için gerekçe olarak kabul etmişlerdir.

Bunun sonucu olarak evlilikte ekonomik şiddet uygulayan kocayı ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında kusurlu olarak görmüşlerdir. Bir kadının yıllar boyunca ailesine yaptığı hizmetlerin yok sayıldığı ve hiç görüldüğü düşünüldüğünde evlilikte ekonomik şiddetin kadının kişilik haklarına saldırı oluşturduğu su götürmez bir gerçektir.

Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanmanın Mevzuattaki Yeri

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Boşanma davalarında boşanma kararı verilebilecek durumları tek tek saymak mümkün değildir. Yani hukukta “numerius clausus” olarak bilinen sınırlı sayı ilkesi geçerli değildir. Boşanma sebepleri Aile Hukukumuzda  geniş yorumlanan ve   geniş yorumlanması gereken önemli bir husustur. Bu bağlamda gelişen ve değişen yaşam koşullarında boşanma sebeplerinin de çeşitlenmesi olağandır.

Boşanma nedeni olarak evlilikte ekonomik şiddet ve ekonomik şiddet nedeniyle boşanmayı düzenleme altına alan herhangi özel bir kanun maddesi bulunmamaktadır. Ancak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Haklar Ve Yükümlülükler başlıklı 185. Maddesi uyarınca: “Evlenmeyle eşler arasında evlilik birliği kurulmuş olur. Eşler, bu birliğin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler.

Eşler birlikte yaşamak, birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar.” denilerek  evlilik birliğinin devamı için ekonomik sorumlulukları da içine alan geniş bir çerçeve çizilmiştir. Mevzuat olarak evlilikte ekonomik şiddet ve ekonomik şiddet nedeniyle boşanma ayrıntılı olarak düzenlenmese de uygulamada yerleşmiş olan Yargıtay içtihatları bu noktada oldukça geniş bir örnek yelpazesi sunmaktadır.

Ceza Kanunumuzda Evlilikte Ekonomik Şiddet Suç Mudur?

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Evlilikte ekonomik şiddet, aile hukuku yönünden boşanmada kusur sayılacak durumlardan olsa da, bu durumların ceza kanunda özel olarak düzenlenmemiştir. Bu noktada evlilikte ekonomik şiddet, Ceza Kanununda tanımlanmış bir suç tipine uyan eylem vasıtasıyla gerçekleştirilmişse eylemin suç oluşturacağı kuşkusuzdur.

Örneğin evlilik birlikteliği içerisinde erkeğin çalışmaması, ekonomik olarak sorumlulukları yerine getirmemesi Aile Hukuku’na göre ekonomik nedenlerle boşanma gerekçesi kabul edilse de ceza hukuku yönünden bir suç tipine uyarlığı yoktur.

Ancak evlilik birlikteliği içerisinde koca karısına sözlü olarak ekonomik koşullardan dolayı hakaret, fiziki şiddet, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma gibi fiillerle birlikte gerçekleştirirse, hem Aile Hukuku’na göre ekonomik nedenlerle boşanma gerekçesi hem de Ceza Hukuku yönünden bir suç tipine uyar ve cezayı gerektirir eylemler kategorisinde değerlendirilebilir.

Evlilikte Ekonomik Şiddet Türleri Nedir?

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Evlilikte ekonomik şiddet türleri boşanma davaları kapsamında değerlendirilmektedir. Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında hangi eylem ve durumların evlilikte ekonomik şiddet türleri arasında sayılması hususu somut olayın özelliklerine göre değerlendirilmektedir. Evlilikte ekonomik şiddet türleri ekonomik şiddet nedeniyle boşanma için sınırlı sayıda değildir.

Ekonomik nedenlerle boşanma davalarında evlilik birlikteliği içerisinde herhangi bir eylemi  ekonomik şiddet nedeniyle boşanmaya sebep olarak belirleme aile mahkemesi hakiminin değerlendirmesine bağlıdır. Yargıtay uygulamalarına göre karşılaşılan evlilikte ekonomik şiddet türlerine ve ekonomik nedenlerle boşanma davası örneklerine makalemizde bolca yer vereceğiz.

Ekonomik Nedenlerle Boşanmada Kusur Sayılan Eylemler

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Ekonomik nedenlerle boşanmada kusur sayılan eylemleri tek tek saymak mümkün değildir. Ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep olan filler sınırlı sayıda değildir. Evlilik birlikteliği içerisinde herhangi bir durum veya eylemin ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep olarak görülmesi aile mahkemesi hakiminin değerlendirilmesi ve Yargıtay uygulamalarına göre belirlenmektedir. Ancak ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep olan eylemlere uygulamada karşılaşılan bolca örnek vermek mümkündür. Şöyle ki;

Eşlerden birinin diğerini ekonomik olarak daha aşağıda görerek aşağılaması,

Eşlerden birinin diğerini borçlanmaya veya kredi çekmeye zorlaması,

Eşlerden birinin müşterek aile konutunu diğer eşin rızasını almadan satması,

Kocanın karısına harçlık vermemek suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uygulaması,

Kadının kocasını kredi çekmeye zorlaması suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uygulaması,

Eşlerden birinin aşırı borçlanması suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uygulaması,

Eşlerden birinin ölçüyü aşacak şekilde harcamalar yapması suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uygulaması,

Eşlerden birinin sürekli kumar, bahis vb. oynaması,

Eşlerden birinin evin elektrik, su, doğalgaz gibi aboneliklerini iptal ettirmesi,

Eşlerden birinin lüzumsuz harcamalarla aile bütçesini zora sokması

Erkeğin aşırı cimri ve pinti davranması,

Erkek eşin karısının sağlık harcamalarını karşılamaması,

Erkek eşin karısının maaş kartını alması,

Erkek eşin karısını çalışmaya zorlaması ve bu yönde baskı yapması

Erkek eşin çeşitli eylemlerle karısının işten çıkarılmasına sebep olması gibi durumlar yargı mercileri tarafından ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep olan filler olarak kabul edilmiştir.

Kripto Para Borsasında Para Kaybetmek Ekonomik Nedenlerle Boşanmada Sebep Olarak Gösterilebilir Mi?

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Ülkemizde son zamanlarda her alanda çokça gündemde olan bir konu olarak kripto para borsası boşanmada davalarında da gündeme gelmeye başlamıştır. Kripto para borsasına para yatırmak veya bu alanda para kaybetmek elbette başlı başına ya da tek başına ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep fiil olarak değerlendiremez. Ancak somut olayın niteliklerine göre değerlendirilecektir.

Şöyle ki; bu alanda maddi kayıplar yaşanması aile ekonomisinin çökmesine sebep oluyorsa, kayıplar evlilik hayatını  maddi olarak çekilmez hale getiriyorsa, eş ve çocukların hayatına ekonomik şiddet olarak yansıyorsa ekonomik nedenlerle boşanmaya sebep olarak değerlendirilecektir.

Yargıtay’a Göre Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma Nedenleri

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Yukarıda da açıklandığı üzere; evlilikte ekonomik şiddet türleri ekonomik şiddet nedeniyle boşanma için sınırlı sayıda değildir. Evlilik birlikteliği içerisinde herhangi bir eylemi  ekonomik şiddet nedeniyle boşanmaya sebep olarak görülmesi aile mahkemesi hakiminin değerlendirilmesi ve Yargıtay uygulamalarına göre belirlenmektedir. Uygulamada ekonomik şiddet nedeniyle boşanma için sebep olarak değerlendirilen durumları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

Abonelikleri Kapatmak Eylemiyle Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Aşağıdaki karar örneğinde görüleceği üzere; ilk derece mahkemesince erkeğin aile konutuna ait abonelikleri kapatmak suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uyguladığı boşanmada sebep olarak kabul edilmiştir.

“…Evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki sebebine dayalı karşılıklı boşanma davasında ilk derece mahkemesince; erkeğin abonelikleri kapatarak birlikte yaşamaktan kaçındığı bu şekilde ekonomik şiddet uyguladığı, boşanmaya sebep olan olaylarda tam kusurlu olduğu gerekçesiyle asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne…”( Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2021/2042 K. 2021/3048 T. 14.4.2021)

Kadının Maaş Kartının Elinden Alınması Suretiyle Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma

Aşağıdaki karar örneğinde görüleceği üzere; ilk derece mahkemesince erkeğin kadının maaş kartının elinden alınması suretiyle evlilikte ekonomik şiddet uyguladığı boşanmada sebep olarak kabul edilmiştir.

“…İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; boşanmaya sebebiyet veren ve gerçekleşen olaylarda, erkeğin, kadının maaş kartını elinden alarak ekonomik özgürlüğünü kısıtladığı, düzenli ve süreklilik arz eder bir şekilde ekonomik şiddet uyguladığı boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu, kadının herhangi bir kusurunun ispat edilemediği gerekçesi ile; davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası uyarınca boşanmalarına karar verilmiş…”

Evin İhtiyaçlarını Gidermek Amacıyla Eşine Para Vermemek Suretiyle Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Aşağıdaki karar örneğinde görüleceği üzere; Yargıtayca  erkeğin evin ihtiyaçlarını gidermek amacıyla eşine para vermemek suretiyle ekonomik şiddet uyguladığı evlilikte ekonomik şiddet uyguladığı boşanmada sebep olarak kabul edilmiştir.

“…Yapılan soruşturma ve toplanan delillerden davalı erkeğin davacı kadının önceki evliliğinden olan çocuğuna kötü davrandığı ve evin ihtiyaçlarını gidermek amacıyla eşine para vermemek suretiyle ekonomik şiddet uyguladığı anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkân vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik mevcut ve sabittir.

Olayların akışı karşısında davacı dava açmakta haklıdır. Bu şartlar altında eşleri birlikte yaşamaya zorlamanın artık kanunen mümkün görülmemesine göre, boşanmaya karar verilecek yerde, yetersiz gerekçe ile davanın reddi doğru bulunmamıştır.”( Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2015/12750 K. 2016/2921 T. 18.2.2016)

Sağlık Giderleri İle Kişisel İhtiyaçlarını Karşılamadığı Ve Eşine Harçlık Vermeyerek Ekonomik Şiddet

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Yargıtay’ın vermiş olduğu aşağıdaki kararımızda ise eşinin sağlık giderlerini karşılamayan, kişisel ihtiyaçlarını dikkate almayan ve harçlık vermemek suretiyle evlilikte ekonomik şiddeti gerçekleştirdiği kabul edilmiştir.

“…Toplanan delillerden davacı-karşı davalı erkeğin eşinin ameliyatı ile ilgilenmediği, sağlık giderleri ile kişisel ihtiyaçlarını karşılamadığı ve eşine harçlık vermeyerek ekonomik şiddet uyguladığı anlaşılmaktadır. Boşanma sebebiyle manevi tazminata hükmedebilmek için, tazminat talep eden tarafın kusursuz veya diğer tarafa göre daha az kusurlu olması yanında; boşanmaya sebep olan olayların kişilik haklarını zedelemiş olması da gereklidir (TMK. m. 174/2).

Davacı-karşı davalı erkeğin belirlenen kusurlu davranışları davalı-karşı davacı kadının kişilik haklarına saldırı teşkil eder niteliktedir. Bu durumda, Türk Medeni Kanununun 174/2. maddesi koşulları kadın yararına gerçekleşmiştir. Davalı-karşı davacı kadın yararına kusurun ağırlığı tarafların ekonomik ve sosyal durumları ile hakkaniyet ilkesi gözetilerek uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır.”( Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2015/25979 K. 2017/4218 T. 13.4.2017)

Evin Isınmasını Engellemek, Doğal Gaz Yaktırmamak, Eşini Ve Çocuğunu Bu Şekilde Yaşamaya Zorlamak

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Yargıtay’ın vermiş olduğu aşağıdaki kararımızda ise faturaların yüksek geldiği gerekçesiyle evin ısınmasını durdurmak suretiyle evlilikte ekonomik şiddeti gerçekleştirdiği ve kadının kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği kabul edilmiştir.

“…Davalı-davacı erkeğin bölge adliye mahkemesince kabul edilen ve gerçekleşen “Yüksek fatura geldiğinden bahisle evin ısınmasını önlemek suretiyle eşine ve kızına ekonomik şiddet uygulaması” şeklindeki kusurlu davranışı kadının kişilik haklarına saldırı teşkil eder niteliktedir. Kadın yararına TMK m. 174/2 koşulları oluştuğundan ilk derece mahkemesince kadın yararına manevi tazminata hükmolunması netice itibariyle isabetlidir.

Gerçekleşen bu durum karşısında bölge adliye mahkemesince kadının manevi tazminat talebinin reddine karar verilmesi doğru olmamış ve bozmayı gerektirmiştir.”( Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2017/5433 K. 2019/2996 T. 19.3.2019)

Kadına İhtiyaçlarını Gidermek Amacıyla Para Vermemek

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Bu kararımızda ise Yargıtay kadına ihtiyaçlarını gidermek için para verilmemesini evlilikte ekonomik şiddet olarak kabul edilmiş ve erkeği kusurlu bulmuştur.

“…Davalı-karşı davacı kadının karşı boşanma davasında ekonomik şiddet vakıasına dayandığı, mahkemece de kararın gerekçesinde davacı-karşı davalı erkeğin, davalı-karşı davacı kadına ihtiyaçlarını gidermek amacıyla para vermeyerek ekonomik şiddet uyguladığı vakıasının erkeğe kusur olarak yüklendiği ve toplanan delillerden bu vakıanın ispatlandığı anlaşılmaktadır.

Boşanma sebebiyle manevi tazminata hükmedebilmek için, tazminat talep eden tarafın kusursuz veya diğer tarafa göre daha az kusurlu olması yanında; boşanmaya sebep olan olayların kişilik haklarını zedelemiş olması da gereklidir (TMK m. 174/2). Davacı karşı davalı erkeğin belirlenen bu kusurlu davranışı, davalı-karşı davacı kadının kişilik haklarına saldırı niteliğindedir.”(Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2018/3648 K. 2019/3769 T. 1.4.2019)

Eşin Haberi Olmaksızın Aile Konutunu Başkasına Devretmek

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Yargıtay’ın vermiş olduğu aşağıdaki kararımızda ise aile konutunu eşin rızası alınmadan başkasına devretmek suretiyle evlilikte ekonomik şiddeti gerçekleştirdiği ve kadının kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği kabul edilmiştir.

“…Yapılan yargılama ve toplanan delillerden ve özellikle davacı tanığı …’ nun beyanlarından davalı erkeğin evlilik birliğinin yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediği, davacı kadının yakınlarının ortak konuta gelip gitmesini istemediği, dava açılmadan önce üzerine kayıtlı taşınmazı eşinin görüşünü almadan bir başkasına devrederek ekonomik şiddet uyguladığı anlaşılmaktadır.

Bu halde boşanmaya sebep olan olaylarda davalı erkek kusurludur. Gerçekleşen bu durum karşısında davacı kadının davasının ilk derece mahkemesince kabulünde bir isabetsizlik bulunmayıp, erkeğin istinaf talebinin kabulü ile kadının davasının reddine karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”(Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2019/8396 K. 2020/1071 T. 13.2.2020)

Erkeğin Cimri Ve Pinti Davranması Ve Kazancına Göre Az Harcama Yapması

Ekonomik şiddetin tanımı nedir? Aşağıda Bölge adliye mahkemesince verilen kararda erkeğin cimri ve pinti olduğu, kazancına göre az harcama yapmak suretiyle evlilikte ekonomik şiddeti gerçekleştirdiği ve kadının kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği kabul edilmiştir. Ekonomik nedenlerle boşanma davası kabul edilmiştir.

“…Bölge adliye mahkemesince tarafların ilk derece mahkemesince tespit edilen kusurlu davranışları yanında, erkeğin cimri ve pinti olduğu, kazancına göre az harcama yaparak eşine ekonomik şiddet uyguladığı,…”(Yargıtay Kararı – 2. HD., E. 2020/2620 K. 2020/5632 T. 11.11.2020)

Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davası Nedir?

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma, aile mahkemelerince yürütülen dava neticesinde ekonomik şiddet uygulandığı bulgularına ulaşılması neticesinde evliliğin sonlandırılmasıdır. Eşlerin evlilikte ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davası açması yeterli değildir. Davanın açıldığı aile mahkemesi hakiminin bu gerekçenin gerçekliğini araştırıp bu yönde kanaat getirmesi gerekir.

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma, şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma türüdür. Evlilik içerisinde cinsel birliktelikte sorunlar yaşanması aile içerisinde şiddetli geçimsizlik türüdür. Şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma ise Türk Medeni Kanunu madde 166 bağlamında evlilik birliğinin temelden sarsılması kapsamındadır. Başka bir anlatımla ekonomik nedenlerle boşanma direk olarak kanunda düzenlenmiş özel bir boşanma sebebi değildir.

Çekişmeli Olarak Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davası

Türk hukuk sisteminde boşanma davaları iki şekilde görülmektedir. Bunlardan ilki çekişmeli boşanma, diğeri ise anlaşmalı boşanmadır. Eşlerin her ikisi de boşanma kararı hususunda fikir birliği içindeyseler anlaşmalı olarak süratli bir şekilde boşanabilirler. Ancak boşanma kararı ve boşanmanın fer’ileri hususlarında (nafaka, tazminat, velayet, mal paylaşımı, vb.) eşler arasında anlaşma sağlanamamışsa boşanma davası çekişmeli olarak görülecektir.

Çekişmeli olarak ekonomik nedenlerle boşanma davası, taraflardan birinin ( uygulamada ekseriyetle kadınların) ekonomik şiddete maruz kalarak kişilik haklarına saldırı olduğu iddiasıyla açmış oldukları davalardır. Burada zaten ekonomik nedenlerle boşanma talep edildiği için çekişmeli olarak açılmaktadır.

Anlaşmalı Olarak Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davası

Anlaşmalı boşanmalar adından da anlaşılacağı üzere, zaten gerek boşanma gerekse boşanmanın fer’ileri hususlarında mutabık olunan  boşanma davalarıdır. Bu bağlamda anlaşma protokolünde de ekonomik şiddet nedeniyle boşanma olduğunun belirtilmesinin davaya herhangi bir etkisi olmayacaktır. Burada önemli olan boşanma iradelerinin örtüşmesidir. Ekonomik nedenlerle boşanma gibi haricen boşanma gerekçelerinin belirtilmesi karşısında aile hakimi bu gerekçeleri dikkate almaz.

Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında görevli mahkeme aile mahkemeleridir. 4787 Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yargılama Usullerine Dair Kanununa göre 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun Üçüncü Kısım hariç olmak üzere İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işlere aile mahkemesi bakar.

Aile mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Burada asliye hukuk mahkemesi ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarına aile mahkemesi sıfatıyla bakar.

Ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında yetkili mahkeme ise; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu gereğince; eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Bu hükme göre ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davalarında yetki kesin yetki değildir. Dolayısıyla taraflar ekonomik şiddet nedeniyle boşanma davası açarken bu seçimlik yer mahkemelerinden birisinde dava açabilirler. Yetkili mahkeme hususunu örneklerle açıklayalım.

Somut olay örneğimizde eşlerden kadın İzmir’de erkek İstanbul’da yaşamakta olsunlar. Eşler en son Ankara’da birlikte oturmuş olsunlar. Bu halde kadın Ankara veya İzmir Aile Mahkemesinde dava açabilir. Ancak kadın İstanbul aile mahkemesinde boşanma davası açamayacaktır. Erkek de İstanbul veya Ankara Aile mahkemesinde dava açabilir. Fakat erkek İzmir aile mahkemesinde boşanma davası açamayacaktır.

Ekonomik Nedenlerle Boşanmada Tazminat İstenebilir Mi?

TMK’nın 174. Maddesi gereğince; “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir. Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.” Yani başka bir anlatımla tazminat talep eden tarafın diğer tarafa göre daha az kusurlu veya kusursuz olması aranır.

Boşanma davalarında tazminat hususunda verilecek kararlarda mutlak olarak şu eylemlerden dolayı tazminata hak kazanılır demek bir kaç istisna dışında pek mümkün değildir. Boşanma davlarında davaya konu tüm olgu ve olaylar aile hakimi tarafından değerlendirilerek bir kusur oranı belirlenir. Ekonomik nedenlerle boşanmada da elbette ki tazminat istenebilir. Ancak evlilikte ekonomik şiddet oluşturan eylemin karşı tarafta oluşturacağı kusurluluk oranı tazminat talep eden taraftan fazla olması gerekir.

ANKARA BOŞANMA AVUKATI

Boşanma davaları boşanma alanında uzman avukatlarca takip edilmesi gereken davalardır. Bu sebeple boşanma davalarında boşanma avukatlarından hukuki destek almanızı tavsiye etmekteyiz. Hukuk büromuzda profesyonel boşanma avukatları yer almaktadır. Hukuk büromuz ekonomik şiddet nedeniyle boşanma ve şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davalarında avukatlık hizmeti vermektedir. Ayrıca anlaşmalı boşanma davalarında anlaşmalı boşanma protokolünü profesyonel bir şekilde hazırlamaktayız.

Şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davaları dikkatli ve titiz bir şekilde yürütülmesi gereken dava süreçleridir. Bununla beraber medeni hukukta taleple bağlılık ilkesi vardır. Bu ilkeye göre hakim ancak tarafların talebi ile bağlıdır. Bir diğer ifade ile hakim tarafların talebinden daha fazlasına karar veremez. Çünkü yasal süreçler sırasında hata yapılması halinde maddi ve manevi kayıplar yaşayabilirsiniz. Bu gerekçelerle ekonomik şiddet nedeniyle ve şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davalarında mutlaka avukatlık hizmeti almalısınız.

Ekonomik Şiddet Nedeniyle Boşanma

Hukuk büromuz bünyesinde yer alan boşanma avukatları ile dilediğiniz zaman iletişim kurabilirsiniz. Boşanma avukatlarımıza ekonomik şiddet nedeniyle ve şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davaları ile ilgili sorularınızı sorabilirsiniz. Avukat ekibimizle görüşmek için hemen randevu oluşturabilirsiniz.

BOŞANMA HUKUKU SON MAKALELER