• İmar planı iptali davaları nerede açılmalıdır?

İmar planları, idarenin yapmış olduğu düzenleyici işlemlerdendir. Yapılan imar planlarının; hukuka aykırı olduğu, mülkiyet hakkını ihlal ettiği gibi iddialar mevcut ise idari yargıda iptal davası açmak gerekmektedir.

İmar planlarına ilişkin davalar, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılacaktır.

  • İmar planı iptali davalarında dava açma süresi kaç gündür?

İmar planlarına ilişkin davalarda dava açma süresine değinecek olur isek; öncelikle belirtmek gerekir ki imar planlarına karşı dava açma süresine ilişkin olarak İmar Kanunu’nda özel bir hüküm yer almamaktadır. Bu durumda İYUK’taki genel hükümler uygulanacaktır. Yani İYUK’un 7. maddesi gereğince tebliğ ya da ilan tarihinden itibaren 60 gündür.

Bununla birlikte; 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinin 1. fıkrasının b bendine göre, imar planları 1 ay süreyle ilan edildiğinden ve bu 1 aylık süre içerisinde imar planlarına itiraz edilebildiğinden imar dava açma süresini bu itiraz edilme durumuna göre incelemek gerekmektedir:

  • İmar planına 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz edilmemiş ise;

Öncelikle belirtmek gerekir ki imar planlarına karşı dava açabilmek için 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz etme zorunluluğu yoktur. Yani 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz edilmemiş ise de dava açılabilir. Bu durumda askı ilan süresinin son gününden itibaren 60 gün içerisinde dava açılması gerekir.     

  • İmar planına 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz edilmiş ise;

  1. İtiraz üzerine idare tarafından itiraz, cevap verilerek reddedilmiş ise; dava açma süresi, bu red cevabının ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gündür. Yani son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihini izleyen günden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabilir.
  2. İtiraz üzerine idare tarafından cevap verilmemiş ise itiraz, zımnen reddedilmiş sayılacaktır. Yani askı süresinin son gününden itibaren 60 gün içinde idarece cevap verilmemişse, bu altmış günlük süreyi takip eden altmış gün içinde dava açılması gerekir.

  • İmar planı iptali davalarında önemli diğer hususlar nelerdir?

 

  • Menfaat hususu: İmar planı iptali davaları parsel sahibi tarafından açılmalı ve yapılan imar planı/değişikliği ile menfaatin nasıl etkilendiği ortaya konulmalıdır. Aksi takdirde dava, menfaat yokluğu nedeniyle ehliyetten reddedilecektir. Mesela; idare tarafından yapılan imar planı değişikliği ile davacının parseli konut alanındayken park alanına dönüştürülmüş ise plan değişikliğinin iptalini istemesinde menfaati vardır.

 

  • Birden fazla parsele ilişkin davalar: Birden fazla parsel için imar planı iptali davası açılmak isteniyor ise; tek dava dilekçesi ile değil de ayrı ayrı dava dilekçesi hazırlanarak dava açılmasının daha doğru olduğu Zira; bazı mahkemeler, “her parsel için ayrı dava açılması gerekmektedir” gerekçesiyle dava dilekçesinin reddi kararı verebilmektedir.

 

  • Mahkemeler hangi gerekçeler ile imar planlarının iptaline karar vermektedir?

 

  • Plan hiyerarşisine uyulmaması, yani alt ölçekli imar planının, üst ölçekli imar planına uygun hazırlanmaması (1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planına aykırı olarak hazırlanması gibi).
  • Plan notları hazırlanırken ilgili kurumların görüşlerinin alınmaması,
  • Güncel verilerin kullanılmaması,
  • Nüfus yoğunluğunun orantısız bir şekilde arttırılması,
  • Trafik yoğunluğunun arttırılması,
  • Park alanlarının azaltılması gibi.