Tapu Harcı Hesaplama (2024)

Tapu harcı hesaplama aracımız ile ilgili bölümleri doldurarak kolaylıkla güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.

TAPU HARCI NEDİR?

Tapu harcı, Türkiye’de gayrimenkul alım satım işlemlerinde alıcı ve satıcı tarafından devlete ödenen bir harç türüdür. Gayrimenkulün satış bedeli üzerinden tapu harcı hesaplama yapılır ve belirli bir yüzde oranına dayanır.

Tapu harcı hesaplama oranları, Türk Medeni Kanunu‘na ve ilgili yönetmeliklere göre belirlenir ve zaman zaman güncellenebilir. Tapu harcı hesaplama oranları gayrimenkulün türüne ve değerine göre değişir. Örneğin, bir konutun tapu harcı hesaplama oranı, bir işyerinin tapu harcı hesaplama oranından farklı olabilir.

Tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri, gayrimenkulün tapu devri işlemi sırasında yapılır ve Tapu ve Kadastro Müdürlüğü tarafından tahsil edilir. Tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri, devlet gelirlerine katkı sağlamanın yanı sıra, tapu işlemlerinin resmileştirilmesini ve mülkiyet haklarının korunmasını da amaçlar.

Bu nedenle, tapu harcı hesaplama Türkiye’de gayrimenkul alım satım işlemlerinin önemli bir parçasıdır ve tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri taşınmaz mülkiyetinin resmiyet kazanması için gereklidir.

Harçlar Kanunu, Türkiye’de harçların tahsilatını ve harçlarla ilgili diğer konuları düzenleyen temel bir kanundur. 492 sayılı Harçlar Kanunu, bu amaçla yürürlüktedir.

Bu kanun kapsamında, gayrimenkul alım satım işlemleri gibi belirli işlemlerden Tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri tahsil edilir. Özellikle 57. Madde, tapu ve kadastro harçlarına tabi olan işlemleri belirler. Bu işlemler arasında cins değişikliği, satış gibi gayrimenkul devri işlemleri bulunur.

Gayrimenkulün tapu devri işlemleri sırasında, Tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri tahsil edilmesi ve bu işlemlerin resmileştirilmesi amacıyla Tapu ve Kadastro Müdürlüğü tarafından belirlenen harçlar ödenir. Tapu masrafı ve tapu harcı ödemeleri, Harçlar Kanunu’nda belirlenen usul ve esaslara göre yapılır ve devlet gelirlerine katkı sağlar.

Dolayısıyla, Harçlar Kanunu’nun 492 sayılı maddesi çerçevesinde tapu masrafı ve tapu harçlarına tabi olan işlemler, Türkiye’de gayrimenkul alım satımı gibi önemli süreçlerde uygulanan ve yasal dayanağı bulunan harç ödemelerini içerir.

İpotek konulması veya satış işlemi gibi tapu işlemleri sırasında tapu harcının yanı sıra tapu masrafı olan döner sermaye ücreti de tahakkuk ettirilebilir. Özellikle satış işlemlerinde tapu masrafı olan döner sermaye belirlenmesi ve ödenmesi gerekebilir.

Öncelikle, ipotek işlemi için tapu harcı yüzde 4 olarak belirlenmiştir. Ancak sadece ipotek işlemi yapıldığında tapu masrafı olan döner sermaye ücreti ödenir. Eğer satış ve ipotek işlemi birlikte yapılacaksa, hem satış bedelinin yüzde 4’lük kısmı hem de tapu masrafı olan döner sermaye ücreti ödenmesi gerekmektedir. İşlem yetkili bir kişi tarafından yapılacaksa, tapu masrafı olan döner sermaye ücreti 2.5 kat olarak uygulanır.

Örneğin, 2024 yılı için tapu harcı hesaplama yapılırken ek olarak ödenecek tapu masrafı olan döner sermaye ücreti 822,00 TL olarak belirlenmiştir. Ancak işlem yetkili bir kişi tarafından yapılacaksa, tapu masrafı olan döner sermaye ücreti 2.5 katına çıkarılır.

Bu bilgiler ışığında, tapu harcı hesaplama sırasında tapu masrafı olan döner sermaye ücretinin ödenmesi gereken durumlar ve tapu masrafı ödeme miktarları hakkında daha net bir anlayışa sahip olabilirsiniz.

Tapu harcı hesaplama gayrimenkulün satış bedeli üzerinden yüzde 4 olarak alınır ve alıcı ile satıcı arasında eşit olarak paylaştırılır. Yani her bir taraf için ödenecek tapu harcı oranı satış bedelinin yüzde 2’si olarak belirlenir.

Ancak bazı durumlarda, gayrimenkul bedeli gerçeğinden daha az gösterilir ve bu durumda tapu harcı hesaplama daha düşük çıkar ve daha az tapu masrafı ödenir. Bu durumda vergi kaçırma veya eksik beyan söz konusu olduğundan vergi cezası uygulanabilir.

Bu nedenle, gayrimenkul satışında veya tapu işlemlerinde gerçek bedelden daha az miktar gösterilmesi ve buna bağlı olarak daha az tapu masrafı ödenmesi riskli ve yasal sonuçları olabilecek bir durumdur. Bu tür durumlardan kaçınmak için gayrimenkulün gerçek değeri üzerinden tapu masrafı ödenmesi ve vergi beyanlarının doğru bir şekilde yapılması önemlidir. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCI HESAPLAMA

Tapu harcı hesaplaması için aşağıdaki adımları izleyebiliriz:

• Satış bedelinin yüzde 4’ünü bulun.

Örneğin, satış bedeli 300.000 TL ise, bu durumda:

300.000 TL * 0.04 = 12.000 TL

• Elde edilen bu tutar, hem satıcı hem de alıcı tarafından ödenecek olan tapu harcının toplamını temsil eder.
• Bu tutarı satıcı ve alıcı arasında eşit olarak paylaşın.

Yani, 12.000 TL / 2 = 6.000 TL

• Bu şekilde, satış bedelinin yüzde 4’ü olan tapu harcı hesaplama yapılmış olur ve satıcı ile alıcı arasında eşit olarak paylaşılır.

Tapu harcı hesaplama yapılırken gayrimenkulün niteliği önemli değildir. Gayrimenkulün niteliği (konut,arsa,tarla) ne olursa olsun yüzde 4 lük tapu harcı alınmaktadır. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCI HESAPLAMA ÖRNEĞİ

Yukarıda fiyatları birbirinde farklı 3 gayrimenkulün tapu harcı hesaplama örneği belirtilmiştir.

Gayrimenkulün gerçek değerinden daha az bildirilmesiyle ilgili olarak kısa vadeli faydalar elde edilebilir, örneğin daha düşük tapu masrafı ödenmesi gibi faydalar ödenebilir. Ancak bu tür bir uygulama uzun vadede ciddi yasal ve mali sonuçlar doğurabilir. Tapu harcını ve tapu masrafını doğru bir şekilde ödemek önemlidir. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCI ALINAN İŞLEMLER

Tapu harcı ödemeleri, tapu masrafı Harçlar Kanunu’nun hükümleri altında belirlenmiştir. Gayrimenkul üzerinde yapılan tescil işlemleri tapu masrafı ödemesini gerektirir. Tapu masrafı miktarı, yapılan işlemin niteliğine ve gayrimenkulün değerine göre değişebilir.

Kayıt dışı kalan gayrimenkullerin tescil edilmesi durumunda tapu harcı ödenmesi gerekmektedir. Ancak, bu ödeme işleminin niteliğine ve gayrimenkulün değerine göre farklı oranlarda tapu harcı hesaplama gerçekleşebilir Örneğin, bir arazi üzerine bina inşa edilmesi için yapılan tescil işlemi ile, bir mirasın paylaşılması için yapılan tescil işlemi için farklı oranlarda tapu masrafı ödenebilir.

Bu nedenle, gayrimenkul üzerinde yapılan her türlü tescil işlemi öncesinde, ilgili Harçlar Kanunu hükümlerine ve tapu harcı oranlarına dikkat edilmesi önemlidir. Bu sayede işlem sırasında tapu harcı konusunda herhangi bir aksaklık yaşanmaz ve yasal gereklilikler yerine getirilmiş olur. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCI NEREYE ÖDENİR?

Tapu harcı alıcı ve satıcı tarafından ayrı ayrı ödenir. Gayrimenkulün satış bedelinin belirli bir yüzdesi olarak tapu harcı hesaplama yapılır. Her iki taraf için de toplam satış bedelinin %4’ü olarak uygulanır, yani alıcı ve satıcı her biri için %2’şer oran belirtilmiştir.

Alıcı, tapu harcını ödeyerek vergi dairesine ödeme yapar ve ödendiğine dair makbuz alır. Bu makbuz, ilgili tapu işlemlerinde sunulması gereken belgeler arasındadır. Ayrıca alıcı tarafından tapu masrafı olan döner sermaye harcının da ödenmesi gerekebilir. Tapu masrafı, tapu işlemleri sırasında alıcı tarafından ödenen bir başka vergidir.

Satıcı da kendi payına düşen tapu harcını ödemekle yükümlüdür. Bu şekilde, tapu harcı ödemeleri alıcı ve satıcı arasında adil bir şekilde paylaşılır ve tapu işlemleri yasalara uygun bir şekilde tamamlanır.

Tapu harcı ödemeleri çeşitli kanallar aracılığıyla gerçekleştirilebilir. E-Devlet platformu, vergi dairesi veya anlaşmalı bankalar gibi farklı yöntemlerle tapu harcı ödemesi yapma imkânı sağlar.

• E-Devlet Üzerinden Ödeme: E-Devlet platformu, tapu harcı ödemesi gibi çeşitli vergi ödemelerini online olarak yapabilmenizi sağlar. E-Devlet’e giriş yaparak ilgili hizmetler bölümünden tapu harcı ödemesini seçerek kolayca ödeme yapabilirsiniz.
• Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Resmi Sitesi: Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesi üzerinden de tapu harcı ödemesi yapabilirsiniz. İlgili online hizmetler bölümünden tapu harcı ödemesi seçeneğini seçerek ödemenizi gerçekleştirebilirsiniz.
• Vergi Dairesi: Tapu harcı ödemelerini vergi dairesi şubelerine giderek de yapabilirsiniz. Vergi dairesinde görevli memurlar size bu konuda yardımcı olacaklardır.
• Anlaşmalı Bankalar: Bazı bankalar, tapu harcı ödemelerini kabul eden anlaşmalı kuruluşlardır. Bu bankaların şubelerine giderek veya internet bankacılığı aracılığıyla tapu harcı ödemelerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Bu seçenekler arasında size en uygun olanı tercih ederek tapu harcı ödemenizi kolaylıkla tamamlayabilirsiniz. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCI SORGULAMA

E-devlet üzerinden tapu harcı sorgulama işlemlerini yapmak oldukça pratik bir yöntemdir. İşte adım adım nasıl yapılacağı:

• E-Devlet’e Giriş: E-devlet’e giriş yapmak için T.C. kimlik numaranız ve şifreniz gereklidir. Eğer henüz bir e-devlet şifresi yoksa, PTT şubelerinden temin edebilirsiniz. Şifreyi aldıktan sonra sisteme giriş yaparak kendi belirleyeceğiniz bir şifreyi oluşturabilirsiniz.
• Hizmete Ulaşma: E-devlet’e giriş yaptıktan sonra, ana sayfada veya arama kutusunda “Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü” gibi bir hizmeti arayabilirsiniz.
• Tapu Harç ve Tapu Masrafı olan Döner Sermaye Sorgulama: Bulduğunuz hizmete tıkladıktan sonra, “Tapu ve Kadastro Harç ve Döner Sermaye Sorgulama” gibi bir seçenek bulunmalıdır. Bu seçeneği tıklayarak ilerleyin.
• Döner Sermaye Ödeme: Sorgulama ekranında, “Döner Sermaye Ödeme” seçeneğine tıklayarak devam edin.

Bu adımları takip ederek e-devlet üzerinden tapu harcı sorgulama ve tapu masrafı olan döner sermaye ödeme işlemlerini tamamlayabilirsiniz. Bu yöntem, tapu harcı ödeme sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır.

Tapu harcı ödeme işlemlerinde tapu müdürlüğü tarafından verilen e-tahsilat numarası kullanılır. Bu numara, tapu harcı ödemesinin doğru kaydedilmesini ve işlemin takip edilebilmesini sağlar.

Tapu harcı ödemesi satış bedelinin belirli bir yüzdesi olarak alıcı ve satıcı arasında eşit olarak paylaşılır. Her iki taraf da genellikle %2’lik bir ödeme yapar, böylece toplam tapu harcı %4 olur. Ancak, taraflar arasında anlaşmaya varıldığında bu oranlar değişebilir veya bir tarafın tamamını ödemesi gibi durumlar da olabilir.

Bu adımları takip ederek e-devlet üzerinden tapu harcı sorgulama ve tapu masrafı olan döner sermaye ödeme işlemlerini tamamlayabilirsiniz. Bu yöntem, tapu harcı ödeme sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

TAPU HARCINI KİM ÖDER?

Harçlar Kanunu’nun 58. maddesi, tapu harcını ödemekle yükümlü olan kişileri belirlemektedir. Bu maddeye göre, tapu harcı aşağıdaki durumlarda ödenmektedir:

• Mülkiyet veya Mülkiyete Bağlı Gayri Ayni Hakların İktisabı: Gayrimenkulün mülkiyetinin veya mülkiyete bağlı gayri ayni hakların devri veya tescili durumunda, tapu harcını iktisap eden kişiler öder.
• İpotek Tesis Edilmesi: Gayrimenkule ipotek tesis edilmesi durumunda, ipoteği kuran taraf tapu harcını öder.
• Miras Yoluyla Çıplak Mülkiyetin Tescili: Miras yoluyla çıplak mülkiyetin tescil edilmesi durumunda, çıplak mülkiyete sahip olan kişiler tapu harcını öder.
• Rücu Durumunda: Rücu söz konusu olduğunda, rücu eden taraf tapu harcını öder.

Yukarıda belirtilen durumlar dışında kalan işlemlerde ise lehine işlem yapılan kişiler tapu harcını ödemekle yükümlüdür. Bu durumda, tapu işleminden lehine bir hak elde eden kişi tapu harcını öder.

Bu hükümler, tapu harcı ödeme sorumluluğunu netleştirir ve hangi durumlarda hangi tarafın harcı ödeyeceğini belirler. Güvenilir ve doğru bir şekilde tapu harcı hesaplama için tapu harcı hesaplama aracımızdan yararlanabilirsiniz.

Tapu harcı hesaplama konusunda uzman bir Ankara Avukatından destek almak, doğru ve hukuki açıdan sağlam bir konumda olmanıza yardımcı olabilir. Konusunda uzman Ankara avukatı ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.

TAPU HARCI HESAPLAMA İLE İLGİLİ MAHKEME KARARLARI

• Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 17.11.2015 T. 2015/21405 E., 2015/28456 K.

“Şikayetçi banka vekili icra mahkemesine başvurusunda, 221-719-1777-659-658 parsel sayılı taşınmazların 04.12.2014 tarihinde satışının yapıldığını, tapu harcının 8.351 TL’lik kısmının dosyaya ayrıldığını, tahsil harcı, cezaevi harcı, tellaliye harcı kesildikten sonra ihale bedelinin bankalarına gönderildiğini, harçtan muaf olduklarını ileri sürerek, tapu harcı, tahsil harcı, cezaevi harcı, tellaliye harcı alınması işleminin iptali ile iadesini istediği, mahkemece tapu harçları konusunda icra müdürlüğünün tahakkuk veya tahsil memuru sıfatı ile tapu harçlarının alınıp alınmayacağına karar verme görev ve yetkisi bulunmadığını,

Alacaklının tapu harcının ihale bedelinden alınmaması yönünde yaptığı başvurunun yasal dayanağı bulunmadığını, memurluk kararının sonucu itibariyle doğru olduğunu belirterek bu yöndeki istemin reddine karar verdiği görülmektedir…

Somut olayda, şikâyet konusu 06.01.2015 tarihli icra müdürlüğü işleminde, tapu harcının satıcıyı ilgilendiren %0,20’lik kısmı olan 8.351,20 TL bedelin ilgilisine ödenmek üzere dosyaya ayrılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Söz konusu işlem, icra müdürlüğü işlemi olduğundan, icra müdürlüğünün tahakkuk ve tahsil görevi bulunmadığından, tapu harcının satıcıyı ilgilendiren 8.351,20 TL’lik kısmını ilgilisine ödenmek üzere dosyada bulundurma yetkisi yoktur.

O halde mahkemece, yukarıda açıklandığı üzere alacaklı bankanın tapu harcına ilişkin şikayetinin de kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde tapu harcına ilişkin istemin reddine dair hüküm tesisi isabetsiz olup, kararın bu nedenle tapu harcı yönünden bozulması gerekirken, Dairemizce onandığı anlaşılmakla şikayetçinin karar düzeltme isteminin kısmen kabulü gerekmiştir.

SONUÇ: Şikayetçinin karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Dairemizin 18.06.2015 tarih ve 2015/6965 E.-2015/17053 K. sayılı onama ilâmının kaldırılmasına, mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 17.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.”

• Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 28.12.2016 T. 2016/7879 E., 2016/26280 K.

“Şikayetçi banka vekili icra mahkemesine başvurusunda; alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan ilamlı icra takibinde ipotekli taşınmazın üçüncü kişiye satılması sonucu, icra müdürlüğünce verilen tellaliye harcı kesintisi yapılmasına ilişkin 14.7.2015 tarihli karar ile tahsil harcı ve tapu satım harcı kesintisi yapılmasına ilişkin 15.7.2015 tarihli kararın iptalini talep etmiş, mahkemece şikayetin reddine karar verilmiştir…

Somut olayda, şikayet konusu 15.7.2015 tarihli icra müdürlüğü işleminde, ihale alıcısının, tescil aşamasında tapu müdürlüğünde ödeyeceği ihale bedeli üzerinden % 4 oranına karşılık gelen 5.120,00 TL’nin yarısının (tapu satış harcının), satış bedelinden ödenmesi gerektiğinden, 2.560,00 TL’nin dosyada alıkonulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.

Söz konusu işlem, icra müdürlüğü işlemi olup, icra müdürlüğünün, tapu harcı yönünden tahakkuk ve tahsil görevi bulunmadığından, tapu harcının 2.560,00 TL’lik kısmını ilgilisine ödenmek üzere dosyada bulundurma yetkisi yoktur.

O halde mahkemece, yukarıda açıklandığı üzere alacaklı bankanın tapu harcına ilişkin şikayetinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile şikayetin tümden reddine dair hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Şikayetçinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.12.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.”

• Danıştay 9. Daire Başkanlığı 06.2022 T. 2021/1031 E. ,  2022/3581 K.

“Dava konusu istem: Davacının, İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesi,… ada, … parselde kayıtlı gayrimenkul satışlarıyla ilgili tahakkuk eden tapu harcının zamanında ve usulüne uygun ödenmediği gerekçesiyle kesilen vergi ziyaı cezası ile hesaplanan gecikme zammı, gecikme faizinden oluşan borcun, 2019/Mart dönemi katma değer vergisi iade alacaklarından mahsup edilmesi işleminin iptali ile mahsup edilen 5.380.946,84-TL’nin mahsup tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle iadesi ve … …… ,… ,… … sayılı tapu harcı belgelerinin iptali istemine ilişkindir…

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesi … gün ve E: … , K: … sayılı kararıyla; … sayılı 14/06/2019 ödeme tarihli tapu harcı belgelerinin iptali istemi bakımından; dava konusu edilen belgeler mahsup alındıları olduğundan idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir nitelikte bir işlem olmadığı, bu kısım yönünden davanın incelenmeksizin reddi gerektiği sonucuna varıldığı…,6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 23.maddesi uyarınca muaccel hale gelen borçların davacının katma değer vergisi iade alacağından mahsup edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen reddine, kısmen incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tahsil işlemleri tarh işlemine bağlı idari işlem niteliğini haiz olduğundan mahsup alındılarının idari davaya konu edilebileceği, şirkete tebliğ edilen ihbarnameler için uzlaşma talep edildiği halde bunların göz ardı edildiği…uzlaşma talebi Mahkemece değerlendirilmediğinden mahkemeye erişim haklarının engellendiği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY: Davacının, İstanbul İli, Şişli İlçesi, … Mahallesi,… ada, … parselde kayıtlı gayrimenkul satışlarıyla ilgili tahakkuk eden tapu harcı için kesilen vergi ziyaı cezası ve hesaplanan gecikme zammı ile gecikme faizi borçlarının 2019/Mart dönemi katma değer vergisi iade alacaklarından mahsup edilmesi işleminin iptali ile bu suretle tahsil edilen 5.380.946,84-TL’nin mahsup tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle iadesi ve … sayılı tapu harcı belgelerinin iptali istenilmektedir…

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

Bölge İdare Mahkemesi kararının, … sayılı 14/06/2019 ödeme tarihli tapu harcı belgelerinin iptali istemi bakımından davanın incelenmeksizin reddine ilişkin hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup, davacı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir…

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen reddine, kısmen incelenmeksizin reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA, davanın incelenmeksizin reddine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,”

• Danıştay 9. Daire Başkanlığı 09.06.2022 T. 2019/2951 E., 2022/2741 K.

“Dava konusu istem: Davacı tarafından, cebri icra sonucunda kendisine ihale edilen taşınmazın tescili aşamasında, aynı ihalede kendisine ihale edilen ve eski malik tarafından tapuya teferruat olarak kaydedilen taşınırlar bakımından da tahakkuk ettirilen ve tümü kendisinden tahsil edilen binde 40 oranında ve 415.633,76 TL tutarındaki tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faizi ile birlikte iadesi istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idare tarafından, cebri ihaleye konu olan taşınır malların taşınmaza ait teferruat listesine kayıtlı olması nedeniyle teferruatın tapuda devri esnasında 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin 20/a fıkrasına göre taşınmazın kendisiyle beraber binde 20 oranında tapu harcına tabi tutulması gerektiği,… sadece tapu siciline kayıt esnasında beyan olunan değer üzerinden binde 4,55 oranında harç alınabileceği ve kayda ilişkin beyanın davacı tarafından değil, müflis şirket tarafından yapıldığı hususları bir arada değerlendirildiğinde,

 … İcra Müdürlüğü’nün … Tapu Sicil Müdürlüğü’ne yazdığı 20.10.2016 tarihli yazıda bedeli açıkça belirtilen teferruat listesine kayıtlı olan menkul malların, gayrimenkul satışı gibi değerlendirilmek suretiyle (alıcı ve satıcı üzerinden toplam binde 40 oranında) harca tabi tutulması, mevzuuda hata kapsamında görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptali ile ödenen 415.633,76 TL tutarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.,

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Olayda vergi hatası bulunmadığı, hukuki yorum gerektiren uyuşmazlıkta düzeltme-şikayet hükümlerinin tatbik edilemeyeceği, gayrimenkullerin alım- satımında harç mükellefiyetinin alıcı ve satıcı adına ayrı ayrı tahakkuk ettiridiği,…bu nedenle teferruatın tapuda devri esnasında 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin 20/a fıkrasına göre taşınmazın kendisiyle beraber binde 20 oranında tapu harcına tabi tutulması gerektiği, yapılan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kısmen kabulü, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY: Davacı tarafından, cebri icra sonucunda kendisine ihale edilen taşınmazın tescili aşamasında, aynı ihalede kendisine ihale edilen ve eski malik tarafından tapuya teferruat olarak kaydedilen taşınırlar bakımından da tahakkuk ettirilen ve tümü kendisinden tahsil edilen binde 40 oranında ve 415.633,76 TL tutarındaki tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen tutarın yasal faizi ile birlikte iadesi istemine ilişkindir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

Bölge İdare Mahkemesi kararının, davacı tarafından alıcı sıfatıyla ödenen tapu harcının faiziyle iadesine ilişkin kısmı hukuka uygun olup davalı idarece ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir…

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının devir edenler adına tahakkuk eden tapu harcının faiziyle birlikte iadesine yönelik kısmının BOZULMASINA, diğer kısımlarının ONANMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.”