ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ (2024)

Öğretmenlerin eş durumundan tayini, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen kurallara göre yapılmaktadır. Öğretmenlerin eş durumundan tayini, öğretmenlerin eşlerinin görev yaptığı yerlerde çalışabilmelerine olanak tanır. Öğretmenlerin eş durumundan tayini, aile bütünlüğünün korunması amacıyla yapılır.

MEMUR TAYİN HAKKI NEDİR?

Devlet memurlarının tayin ve yer değiştirme esasları, Türkiye’de 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu‘nun “Yer Değiştirmeler” başlıklı üçüncü bölümü madde 72’de düzenlenmiştir. Türkiye, hizmet gerekleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak altı hizmet bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgeler, şartlar ve ihtiyaçlar bakımından benzer illerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur ve memur tayinleri bu bölgelere dengeli şekilde yapılmaktadır.

Memur Tayin İsteme Şartları

Devlet memurları isteğe bağlı tayin ve mazeret tayini talep edebilirler. Mazeret tayinleri aşağıdaki nedenlere dayanır:

• Eş Durumu
• Sağlık Mazereti
• Can Güvenliği

Mazeretlerin Belgelendirilmesi

• Sağlık, aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinin belgelendirilmesi halinde, hizmet bölgelerindeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memur isteği üzerine yer değiştirme suretiyle memur tayinleri yapılabilir.
• Zorunlu çalışma süresini sağlık veya aile birliği mazeretine dayalı olarak tamamlamamış olan memur, mazeretinin sona ermesi durumunda, zorunlu hizmet süresinin eksik kalan kısmını tamamlamak zorundadır.
• Sağlık ve can güvenliği mazeretlerine dayalı olarak yapılacak yer değiştirme suretiyle memur tayinleri atanma dönemine tabi değildir.

Uygulamada Sıklıkla Karşılaşılan Tayin Durumları

• Öğrenim Nedeniyle Tayin: Memurun veya memurun bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin eğitim durumu nedeniyle yapılan tayinlerdir.
• Eş Durumu Nedeniyle Tayin: Memurun eşinin kamu görevlisi olması durumunda, aile birliğinin korunması amacıyla yapılan tayinlerdir.
• Sağlık Durumu Nedeniyle Tayin: Memurun veya bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin sağlık durumu nedeniyle yapılan tayinlerdir.
• Aile Birliği Nedeniyle Tayin: Aile birliğinin korunması amacıyla yapılan tayinlerdir, genellikle öğretmenlerin eş durumundan tayini ile değerlendirilir.
• Kişinin ve Ailesinin Can Güvenliği Nedeniyle Tayin: Memurun veya ailesinin can güvenliği tehdit altında olduğu durumlarda yapılan tayinlerdir.
• Becayiş: İki memurun karşılıklı olarak yer değiştirmesi (becayiş) suretiyle yapılan tayinlerdir.
• İller Arası Tayin: Memurun farklı bir ile tayin edilmesi durumudur.

Bu düzenlemeler, memurların hizmet bölgelerinde ve hizmet alanlarında dengeli bir şekilde dağılımını sağlamayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda, memurların aile birliğini koruma, sağlık durumlarını gözetme ve can güvenliğini sağlama gibi kişisel ve ailesel durumlarını da dikkate alarak tayin süreçlerini düzenlemektedir.

ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NEDİR?

Öğretmenlerin eş durumundan tayini hakkı, evli öğretmenlerin eşlerinin çalıştıkları yerlerdeki kamu kurumlarına öğretmen atamasını veya tayin edilmelerini kolaylaştıran bir haktır. Eş durumundan öğretmen ataması hakkı, esas olarak Anayasamızın 41. Maddesinde düzenlenmiştir. Anayasamızın 41. Maddesi, devletin aileyi koruma yükümlülüğünü ifade eder.

“Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar.”

Anayasamızda güvence altına alınan bu düzenlemenin amacı, aile birliğinin korunması ve aile birliğinin korunmasıyla ortaya çıkan ekonomik ve sosyal sebeplerin sağlanmasıdır. Bu düzenleme ile aile bir arada tutularak huzur ve mutluluk sağlanmakta, aynı zamanda kamu görevlileri ailevi kaygılardan uzak bir şekilde görevlerini daha hızlı, özverili ve sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmektedir. Anayasanın 41. Maddesi ile koruma altına alınan bu hak, bazen idare tarafından verilen eş durumu tayin taleplerinin reddi ile anayasaya aykırı olarak engellenmektedir. Bu durumda ilgili öğretmen, koşulları sağlıyorsa, öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası açarak hakkını talep edebilmektedir.

Bu değişikliklerin sonucunda, aile birliğinin korunması ve güçlendirilmesi hedeflenirken, kamu görevlilerinin de işlerinde daha verimli ve motive olmaları sağlanmaktadır.

Öğretmenlerin eş durumundan tayini amacı ve işleyişine maddeler halinde değinecek olursak;

• Aile Bütünlüğünün Korunması: öğretmen ataması, öğretmenlerin ve eşlerinin aynı yerde çalışarak aile bütünlüğünü korumalarını sağlar.
• Başvuru Şartları: öğretmen ataması için başvuru yapabilmesi belirli şartları taşıması durumuna bağlıdır. Bu şartlar genellikle eşinin kamu görevlisi olması, belirli bir hizmet süresini tamamlamış olması gibi kriterlerdir.
• Başvuru Süreci: Öğretmenler, belirli dönemlerde MEB tarafından duyurulan tarihlerde öğretmen ataması için başvuruda bulunurlar. Öğretmen ataması başvuru sürecinde gerekli belgeler ve bilgiler ile başvurularını yaparlar.
• Gerekli Belgeler: Eş durumu tayini başvurusu için genellikle eşin görev yaptığı kurumdan alınan görev belgesi, evlilik cüzdanı ve diğer gerekli belgeler istenir.
• Öğretmen Ataması Kriterleri: Başvurular değerlendirildikten sonra öğretmen ataması için bir pozisyonun bulunması gerekmektedir. Öğretmen ataması genellikle eşin görev yaptığı il veya ilçeye yapılır.
• Duyurular ve Kılavuzlar: MEB, öğretmen ataması ile ilgili detaylı bilgileri, başvuru tarihlerini ve gerekli belgeleri içeren kılavuzları ve genelgeleri resmi internet sitesinde yayınlar.

Eş durumu öğretmen ataması, öğretmenlerin ve ailelerinin yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen önemli bir uygulamadır.

AİLE BİRLİĞİ NEDENİYLE ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİN HAKKI

Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ‘nde farkı durumlarda uygulanacak Öğretmenlerin eş durumundan tayini düzenlenmiştir.

İlgili yönetmeliğin “Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler” başlığının altında yer alan 43. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle öğretmen ataması durumu belirtilmiştir.

“Zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenler, aile birliği mazereti veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini her yıl Bakanlıkça belirlenen dönemlerde belgelendirir. Mazeretlerini belgelendiremeyenler, zorunlu çalışma yükümlülüklerini yerine getirmek ya da eksik kalan hizmetlerini tamamlamak üzere bu maddenin birinci fıkrasında öngörülen usulle atanır.”

Yine aynı yönetmeliğin “Zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenecekler” başlığı altında 45. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle öğretmenlerin eş durumundan tayini durumunda zorunlu çalışma yükümlülüğünün erteleneceği belirtilmiştir.

“Aile birliği veya sağlık mazeretlerinin devam ettiğini belgelendirenlerin, bir sonraki yer değiştirme dönemine kadar”

Yine aynı yönetmeliğin “Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler” başlığı altında 49. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle öğretmenlerin eş durumundan tayini açıklanmıştır.

“(1) Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak;

a) Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirme, her iki eşin de öğretmen olması ve bu kapsamda yer değiştirmek istedikleri yerlerde alanları itibarıyla öğretmen ihtiyacı bulunmaması durumunda, istemeleri hâlinde her ikisinin de alanları itibarıyla öğretmen ihtiyacı bulunan ile/ilçeye atanmaları suretiyle gerçekleştirilebilir.

b) Öğretmenlikte ve devlet memurluğunda adaylığı kaldırılmayanlar, devlet memurluğunda adaylığı kaldırılıp da öğretmenliğe ilk atama kapsamında atananlar ve yeniden atama ve kurumlar arası atama yoluyla öğretmenliğe atananlardan atandığı yerde en az bir yıl çalışmayanlar ile eşi isteğe bağlı sigortalı olan öğretmenler, aile birliği mazeretine bağlı olarak yer değiştirme isteğinde bulunamaz.

c) Eşleri geçici olarak görevlendirilen öğretmenler, eşlerinin geçici olarak görevlendirildiği yere aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirme isteğinde bulunamaz.

ç) Aile birliği mazereti ile engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler, yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılır.”

Yine aynı yönetmeliğin “İsteğe bağlı yer değiştirmeler” başlığı altında 52. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle öğretmenlerin eş durumundan tayini açıklanmıştır.

“Sağlık ve aile birliği mazeretlerine bağlı olarak zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenen öğretmenler, bulundukları eğitim kurumunda en az üç yıl görev yapmaları şartıyla il içinde yer değiştirme isteğinde bulunabilir.”

Yine aynı yönetmeliğin “Mazeret durumu nedeniyle yer değiştirmesi yapılamayanların aylıksız izinleri” başlığı altında 57. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle öğretmenlerin eş durumundan tayini nedeniyle aylıksız izinli sayılma durumları açıklanmıştır.

“Hizmet puanı veya alanlarında norm kadro yetersizliği nedeniyle mazerete bağlı iller arasında yer değiştirme istekleri karşılanamayan öğretmenler, 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 37 nci maddesinin beşinci fıkrasına göre istekte bulundukları yere atanmaya hak kazanıncaya kadar aylıksız izinli sayılmalarını isteyebilirler. Bu süre üç yıldan fazla olamaz. Bu durumda olanların aylıksız izin hakkından yararlandırılmaları için aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde kendilerine Bakanlıkça sunulan tercihlerin tamamını kullanmaları şartı aranır.”

ANAYASA DA AİLE BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ

Anayasa’nın “Ailenin Korunması” başlıklı 41. maddesi, Türk toplumunun temelini oluşturan ailenin korunması ve desteklenmesine büyük önem atfetmektedir. Bu maddeye göre, devletin ailenin huzur ve refahını sağlamak, özellikle anne ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri alması bir zorunluluktur. Bu bağlamda, öğretmenlerin eş durumundan tayini, ailenin bütünlüğünü koruma ve dolayısıyla toplum sağlığını ve refahını artırma açısından önemli bir uygulamadır.

Anayasa’nın 41. Maddesi:

“Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.”

Bu madde, devletin aile birliğini koruma yükümlülüğünü açıkça belirtmektedir. Aile birliğinin korunması, eşlerin bir arada bulunabilmesi ve çocukların sağlıklı bir aile ortamında büyüyebilmesi için büyük önem taşır. Eş durumundan öğretmen ataması bu amaca hizmet eden bir uygulamadır.

657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA AİLE BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ

Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesinin 2. fıkrasında, memurların eş durumundan tayini ayrıntılı bir şekilde düzenlendiği görülmektedir. Bu madde, memurların aile birliğini koruma ilkesine dayanarak, yer değiştirme suretiyle öğretmen ataması eşlerin bir arada bulunabilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmaktadır.

“Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76. maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.

Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;

Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara % 60’ı,

Kalkınmada 1. derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50’si,

Kalkınmada 2. derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25’i,

kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.

Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.”

Maddenin Esasları ve Önemi

• Kurumlar Arası Koordinasyon: Öğretmen ataması, aile birliğini korumak amacıyla kurumlar arasında koordinasyon sağlanarak, öğretmenin atandığı yere diğer eşin de atanması sağlanır. Öğretmenlerin eş durumundan tayini, aile birliğini koruma açısından kritik bir düzenlemedir.
• Öğretmen ataması Yapılamayan Durumlar: Öğretmenin atandığı yerde eşinin öğretmen ataması yapılabileceği bir teşkilatın bulunmaması veya uygun bir görevin olmaması durumunda, eşine izin verilebilir. Bu izin, öğretmenin eşinin görev süresi ile sınırlıdır ve belirli şartlara bağlı olarak ücretli veya ücretsiz olabilir.
• Ücretsiz İzin: Eşleri diğer yörelerde görevli olan öğretmenler ise ücretsiz izinli sayılır. Bu, aile birliğini koruma adına verilen önemli bir haktır.

ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASI NEDİR?

Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddi durumunda, öğretmenler ret kararının iptali için idari yargıya başvurabilirler. Öğretmenlerin eş durumundan tayini, öğretmenler evlenmeleri ve aynı şehirde mesleklerini sürdürebilmeleri amacıyla yapılan öğretmen ataması taleplerinin reddedilmesi durumunda devreye girer. İptal davası, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenmiştir. Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davaları, öğretmenlerin haklarını koruma ve adaletin sağlanması açısından önemlidir.

• İptal Davası Açma Süresi: İptal davası açma süresi, ret kararının kişiye tebliğ edilmesini takip eden günden itibaren 60 gündür. Bu süre içinde dava açılmazsa, dava hakkı düşer. Bu nedenle süre dikkatle takip edilmelidir.
• İptal Davasının Dayanakları: Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası açarken, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yönetmelikler göz önünde bulundurulur. Mevzuatın çeşitli yerlerinde eş durumu nedeniyle öğretmen ataması hakkında düzenlemeler bulunmaktadır. Danıştay içtihatları da eş durumu nedeniyle öğretmen ataması uygulamalarında belirleyici rol oynar.
• İnceleme Kriterleri: İptal davasında, idari işlemler yetki, sebep, konu, şekil ve amaç unsurları bakımından incelenir. Bu unsurlardan birinde bir sakatlık tespit edilirse, idari işlem iptal edilir.
• İptal Kararının Bağlayıcılığı: İptal kararı idareyi bağlayıcı niteliktedir. İdare, bu karara uymak zorundadır. İdarenin iptal kararına uygun hareket etmesi, hukukun üstünlüğü ve adaletin sağlanması açısından önemlidir.
• Ret Kararının Tebliği: Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddedilmesi halinde, bu ret kararı öğretmene tebliğ edilir.
• Dava Açma Süresi: Tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde idari yargıda iptal davası açılmalıdır.
• Dava Açma: Öğretmen, ret kararının iptali için gerekli belgelerle birlikte idari yargıya başvurur.
• İnceleme ve Karar: Mahkeme, yetki, sebep, konu, şekil ve amaç unsurları bakımından inceleme yapar. Hukuka aykırılık tespit edilirse, ret kararı iptal edilir.
• Uygulama: İdare, mahkemenin iptal kararına uymak zorundadır ve öğretmen ataması talebi değerlendirilir.

Eş durumu nedeniyle öğretmen ataması talebinin reddinin iptali için açılacak davalar, öğretmenlerin aile birliğini koruma hakkını savunmak açısından kritik öneme sahiptir. İdari yargı sürecinin doğru ve zamanında işletilmesi, öğretmenlerin haklarının korunması ve adaletin sağlanması açısından büyük önem taşır. Danıştay içtihatları ve mevzuat hükümleri, eş durumu nedeniyle öğretmen ataması süreçte yol gösterici olur.

ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİNİN REDDİNDE İTİRAZ

Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddi durumunda, idari dava açma süresi olan 60 gün içinde itiraz etmek mümkündür. Bu itiraz, mecburi bir süreç değildir; kişi dilerse itiraz prosedürünü işletir, dilerse direkt olarak öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası açabilir. İtiraz süreci, ret kararının tekrar gözden geçirilmesini sağlayarak idari hataların düzeltilmesi için bir fırsat sunar. Maddeler halinde yazacak olursak;

• Ret kararını veren makamın bir üst makamına itiraz edilmelidir. Eğer üst makam yoksa, itiraz doğrudan kararı veren makama yapılır.
• İtiraz süresi, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süre içinde itiraz edilmezse, itiraz hakkı kaybedilir.
• İtiraz başvurusu, ilgili makam tarafından 30 gün içinde değerlendirilir. İlgili makam, itirazı kabul edebilir veya reddedebilir.
• İdare, öğretmen ataması itiraz başvurusuna 30 gün içinde cevap vermelidir. 30 gün içinde cevap verilmemesi durumunda, itiraz zımnen reddedilmiş sayılır.

Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddine karşı itiraz etmek, öğretmenlerin haklarını korumak için önemli bir adımdır. Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddine itiraz prosedürü, idarenin kararını tekrar gözden geçirmesine imkân tanır. Öğretmenlerin eş durumundan tayini itiraz reddedilirse veya idare 30 gün içinde cevap vermezse, öğretmen iptal davası açma hakkına sahiptir. Öğretmen ataması süreci, öğretmenin aile birliğini koruma ve adil bir şekilde öğretmen ataması hakkını elde etmesi açısından kritik öneme sahiptir.

ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası, idari dava niteliği taşır ve davanın taraflarından biri idaredir. Bu nedenle öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası, İdare Mahkemesinde açılır. Davanın açılacağı yer, öğretmen ataması talebine ret kararını veren idari merciin bulunduğu yerdeki mahkemedir. Eğer itiraz süreci işletilmişse ve itiraz reddedilmişse, dava, öğretmen ataması itirazını reddeden idarenin bulunduğu yerdeki mahkemede açılır.

• Ret Kararını Veren İdari Mercii: Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddi kararı veren idari merciin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi.
• Öğretmen ataması itiraz Prosedürü İşletilmişse: İtirazı reddeden idari merciin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi.
• İtiraz süreci işletilmemişse, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.
• İtiraz süreci işletilmiş ve itiraz reddedilmişse, itirazın reddedildiği tarihten itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.

Öğretmenlerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası, idari dava niteliği taşıdığı için İdare Mahkemesinde açılır. Dava açılacak yer, ret kararını veren veya itiraz süreci işletilmişse itirazı reddeden idari merciin bulunduğu yerin mahkemesidir. Dava açma süresi, ret kararının veya itiraz reddinin tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süreçte, hukuki prosedürlerin dikkatli bir şekilde takip edilmesi ve belirtilen süreler içinde gerekli başvuruların yapılması büyük önem taşır.

ÖĞRETMENLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI

• Danıştay 2. Daire Başkanlığı 04.12.2019 T.  2016/14945 E, 2019/6858 K..

“İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…; K: … sayılı kararın, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava Konusu İstem : Dava; … ili, … ilçesi, … İlkokulunda “Sınıf Öğretmeni” olarak görev yapan davacının, 2016 yılı Ocak ayı Öğretmenlerin Mazeret Durumuna Bağlı Yer Değişikliği Döneminde, eşinin görev yaptığı … iline, aile birliği mazeretinden atanma talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 24/01/2016 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacının, aile birliğinin korunması ilkesi çerçevesinde yaptığı başvuru, davalı idarece, hizmet puanının az olduğundan ve norm kadro olmadığı gerekçesiyle reddedilmiş ise de, gerek Anayasa, gerekse de Kanunlar ile emredilen aile birliğinin korunması ilkesinin gözardı edilemeyeceği, aile birliğinin sağlanmasına yönelik başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde, Anayasa ve Kanun hükümleriyle teminat altına alınmış olan aile bütünlüğü ilkesine ve hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından; dava konusu işlemin mevzuatta öngörülen usul ve esaslar doğrultusunda, hukuka uygun şekilde tesis edildiği, Mahkemece, farklı bir yorum ve değerlendirme yapılarak oluşturulan gerekçe ile kararda hukuki isabet bulunmadığı ileri sürülerek, İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmiştir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Dosyanın incelenmesinden; davacının, … ili, … ilçesi, … İlkokulunda Sınıf Öğretmeni olarak görev yaptığı, eşinin ise … ili, … ilçesi, … “Jandarma Astsubay Üstçavuş” olarak görevini ifa ettiği, 2016 yılı Ocak ayı Aile Birliği, Sağlık, Can Güvenliği Mazeretleri ve Engellilik Durumu ile Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirme Döneminde, eş durumu özrüne bağlı olarak … iline, aile birliği mazeretinden dolayı atanma talebinde bulunduğu, talebin 24/01/2016 tarihli işlemle reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. maddesinde, “Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. …” hükmüne yer verilmiştir…

17/04/2015 günlü, 29329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Mazeret ve engellililk durumuna bağlı yer değiştirmeler” başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasında, “Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak; … ç) Aile birliği mazereti ile engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler, yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılır.” düzenlemesi yer almıştır.

Öte yandan, 25/06/1983 günlü, 18088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki haliyle Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin “Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Göz önünde Bulundurulacak Hususlar” başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında, “Yer değiştirme suretiyle atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu göz önünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır.” hükmüne;

Son fıkrasında ise, “İlgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı, mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı ve emniyet hizmetleri sınıfına giren memurlar, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubaylar, hakim ve savcılar ile bu Yönetmeliğin Ek 1 inci maddesi kapsamına girenlerin görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşinin atanmasında mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm kadro sayılarına ilişkin hükümler uygulanmaz.” hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğin 9. maddesi uyarınca, zorunlu yer değiştirmeye tabi olan personelin, memur olan eşinin yer değiştirme talebinin öncelikle yerine getirileceği, mülki idare hizmetleri sınıfı, emniyet hizmetleri sınıfı, subay, astsubay, hakim ve savcılar gibi zorunlu yer değiştirmeye tabi kamu görevlilerinin atandıkları yere, memur olan eşlerinin atamalarında, eşin görev yaptığı kurumla ilgili olarak norm kadro sayılarına ilişkin hükümlerin uygulanmayacağı, kurumların hizmet puanı veya kadro yetersizliği gibi nedenlerle, zorunlu atamaya tabi personelin memur olan eşini atamama veya ücretsiz izin almaya dolaylı olarak zorlama gibi bir yola başvuramayacakları açıktır.

Bu durumda; yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davacının zorunlu yer değiştirmeye tabi … ilinde Jandarma Astsubay Üstçavuş olarak görev yapan eşi nedeniyle, 2016 yılı Ocak ayı Özür Grubu Yer Değiştirme Başvurularında, … ilindeki okullara atanma isteminin, anılan Yönetmeliğin 9. maddesi uyarınca, norm kadro durumu yahut hizmet puanı gibi hususlar dikkate alınmaksızın, istemi doğrultusunda kabul edilmesi gerekmekte iken, puan yetersizliği öne sürülerek başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle; DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE… oybirliğiyle karar verildi.”

Öğretmen ataması konusunda uzman bir Ankara idari dava avukatından destek almak, doğru ve hukuki açıdan sağlam bir konumda olmanıza yardımcı olabilir. Konusunda Ankara idari dava avukatından ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.