Öğretmenlerin tayin hakkı, Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından düzenlenmektedir. Öğretmenlerin tayin hakkı, öğretmenlerin belirli şartlar ve süreler çerçevesinde bulundukları görev yerlerinden başka bir yere atanabilmelerini sağlar.
İçindekiler
- MEMUR TAYİN HAKKI NEDİR?
- ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI NEDİR?
- MAZERETE VE DİĞER NEDENLERE BAĞLI ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI
- İSTEĞE BAĞLI ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI
- ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASI NEDİR?
- ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
- ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI
MEMUR TAYİN HAKKI NEDİR?
Devlet memurlarının tayin ve yer değiştirme esasları, Türkiye’de 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu‘nun “Yer Değiştirmeler” başlıklı üçüncü bölümü madde 72’de düzenlenmiştir. Türkiye, hizmet gerekleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak altı hizmet bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgeler, şartlar ve ihtiyaçlar bakımından benzer illerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur ve memur tayinleri bu bölgelere dengeli şekilde yapılmaktadır.
Memur Tayin İsteme Şartları
Devlet memurları isteğe bağlı tayin ve mazeret tayini talep edebilirler. Mazeret tayinleri aşağıdaki nedenlere dayanır:
- Eş Durumu
- Sağlık Mazereti
- Can Güvenliği
Mazeretlerin Belgelendirilmesi
- Sağlık, aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinin belgelendirilmesi halinde, hizmet bölgelerindeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memur isteği üzerine yer değiştirme suretiyle aile birliği ve can güvenliği mazeretlerinden dolayı memur tayinleri yapılabilir.
- Zorunlu çalışma süresini sağlık veya aile birliği mazeretine dayalı olarak tamamlamamış olan memur, sağlık veya aile birliği mazeretinin sona ermesi durumunda, zorunlu hizmet süresinin eksik kalan kısmını tamamlamak zorundadır.
- Sağlık ve can güvenliği mazeretlerine dayalı olarak yapılacak yer değiştirme suretiyle memur tayinleri atanma dönemine tabi değildir.
Uygulamada Sıklıkla Karşılaşılan Tayin Durumları
- Öğrenim Nedeniyle Tayin: Memurun veya memurun bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin eğitim durumu nedeniyle yapılan tayinlerdir.
- Eş Durumu Nedeniyle Tayin: Memurun eşinin kamu görevlisi olması durumunda, aile birliğinin korunması amacıyla yapılan tayinlerdir.
- Sağlık Durumu Nedeniyle Tayin: Memurun veya bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin sağlık durumu nedeniyle yapılan tayinlerdir.
- Aile Birliği Nedeniyle Tayin: Aile birliğinin korunması amacıyla yapılan tayinlerdir. Aile birliği mazereti tayinleri, eşlerin farklı şehirlerde çalışması durumunda, aile birliğinin sağlanması amacıyla yapılır.
Aile birliği nedeniyle tayin talebinde bulunmak için şu şartlar aranır:
- Eş Durumu: Aile birliği tayin talebinde bulunan memurun eşi, kamu kurumlarında çalışan bir memur ya da işçi olabilir. Ayrıca, Aile birliği tayin talebinde bulunan memurun özel sektörde çalışan eşleri için de belirli durumlarda tayin talebi yapılabilir.
- Çalışma Süresi: Aile birliği tayin talebinde bulunan memurun, çalıştığı kurumda belirli bir süre hizmet etmiş olması gerekebilir.
- Eşin Görev Yeri: Eşin görev yaptığı yerin belirli şartlara uygun olması gereklidir. Örneğin, eğer eş özel sektörde çalışıyorsa, çalıştığı iş yerinin belirli bir süre faaliyet göstermiş olması veya belirli sayıda çalışanı olması gibi şartlar aranabilir.
- Belge ve Başvuru: Tayin talebinde bulunacak memur, eşinin çalıştığını ve ailesinin bulunduğu yeri belgeleyen evraklarla birlikte başvuruda bulunmalıdır.
- Kişinin ve Ailesinin Can Güvenliği Nedeniyle Tayin: Memurun veya ailesinin can güvenliği tehdit altında olduğu durumlarda yapılan tayinlerdir.
- Becayiş: İki memurun karşılıklı olarak yer değiştirmesi (becayiş) suretiyle yapılan tayinlerdir.
- İller Arası Tayin: Memurun farklı bir ile tayin edilmesi durumudur.
Bu düzenlemeler, memurların hizmet bölgelerinde ve hizmet alanlarında dengeli bir şekilde dağılımını sağlamayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda, memurların aile birliğini koruma, sağlık durumlarını gözetme ve can güvenliğini sağlama gibi kişisel ve ailesel durumlarını da dikkate alarak tayin süreçlerini düzenlemektedir.
ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI NEDİR?
Öğretmenlerin tayin hakkı, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen yönetmeliklere göre öğretmenlerin görev yerlerinin değiştirilmesi hakkını ifade eder. Öğretmenlerin tayin hakkı, belirli kurallar ve süreler dahilinde yapılır ve çeşitli tayin türleri bulunmaktadır:
- İsteğe Bağlı Öğretmenlerin Tayin Hakkı: Öğretmenler, belirli bir süre (genellikle 3 veya 4 yıl) aynı okulda görev yaptıktan sonra kendi istekleri doğrultusunda yer değiştirme talebinde bulunabilirler.
- Zorunlu Hizmet Bölgesinde Çalışma Süresi: Zorunlu hizmet bölgelerinde görev yapan öğretmenler, belirli bir süre (genellikle 3 ile 5 yıl arası) bu bölgede çalıştıktan sonra, zorunlu hizmet süresini tamamladıkları için başka bir yere tayin talebinde bulunabilirler.
- Eş Durumundan Dolayı Öğretmenlerin Tayin Hakkı: Eşleri farklı şehirlerde çalışan öğretmenler, aile birliğini sağlamak amacıyla eş durumu tayini talebinde bulunabilirler. Aile birliği nedeniyle tayinlerde, eşlerin kamu veya özel sektörde çalışıyor olmaları dikkate alınır.
- Sağlık Durumundan Dolayı Öğretmenlerin Tayin Hakkı: Sağlık sorunları yaşayan öğretmenler veya bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin sağlık sorunları nedeniyle yer değiştirme talebinde bulunabilirler.
- Engelli Öğretmenlerin Yer Değiştirme: Engelli öğretmenler, özel durumlarına bağlı olarak tayin hakkından yararlanabilirler.
- Başarılı Öğretmenlerin Yer Değiştirme: Bazı durumlarda, başarılı öğretmenler ödüllendirilerek daha iyi şartlara sahip okullara tayin edilebilirler.
Tayin talepleri, MEB’in belirlediği tarihler arasında elektronik ortamda yapılır ve sonuçlar yine MEB tarafından ilan edilir. Tayin işlemlerinde, öğretmenlerin hizmet puanları, taleplerinin kabul edilmesinde önemli bir rol oynar.
MAZERETE VE DİĞER NEDENLERE BAĞLI ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI
Mazerete ve diğer nedenlere bağlı öğretmenlerin tayin hakkı, öğretmenlerin sağlık, aile birliği ve diğer mazeretler nedeniyle görev yerlerini değiştirme taleplerini kapsar. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen yönetmeliklere göre, öğretmenler belirli mazeretlerini belgeleyerek öğretmenlerin tayin hakkı talebinde bulunabilirler. Bu düzenlemeler, öğretmenlerin kişisel ve ailevi nedenlerle yer değiştirmelerine olanak tanır.
Mazerete ve diğer nedenlere bağlı öğretmenlerin tayin hakkı Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’ nin “Mazerete ve Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirmeler” başlığı altında düzenlenmiştir.
İlgili Yönetmeliğin “Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler” 49.Madde de düzenlenmiştir.
“(1) Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak;
a) Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirme, her iki eşin de öğretmen olması ve bu kapsamda yer değiştirmek istedikleri yerlerde alanları itibarıyla öğretmen ihtiyacı bulunmaması durumunda, istemeleri hâlinde her ikisinin de alanları itibarıyla öğretmen ihtiyacı bulunan ile/ilçeye atanmaları suretiyle gerçekleştirilebilir.
b) Öğretmenlikte ve devlet memurluğunda adaylığı kaldırılmayanlar, devlet memurluğunda adaylığı kaldırılıp da öğretmenliğe ilk atama kapsamında atananlar ve yeniden atama ve kurumlar arası atama yoluyla öğretmenliğe atananlardan atandığı yerde en az bir yıl çalışmayanlar ile eşi isteğe bağlı sigortalı olan öğretmenler, aile birliği mazeretine bağlı olarak yer değiştirme isteğinde bulunamaz.
c) Eşleri geçici olarak görevlendirilen öğretmenler, eşlerinin geçici olarak görevlendirildiği yere aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirme isteğinde bulunamaz.
ç) Aile birliği mazereti ile engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler, yarıyıl ve yaz tatillerinde yapılır.”
İlgili Yönetmeliğin “Hizmetin gereği olarak yapılabilecek yer değiştirmeler” 50.Madde de düzenlenmiştir.
“(1) Haklarında yapılan adli veya idari soruşturma sonucunda o yerde kalmasında sakınca görülen öğretmenlerden görev yeri il içinde değiştirileceklerin atamaları, görevli oldukları yere göre sırasıyla alt hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına; görev yeri il dışına değiştirileceklerin atamaları ise, zorunlu çalışma yükümlülükleri de dikkate alınarak alanlarında öğretmen ihtiyacı olan eğitim kurumlarından birine yapılır.
(2) Sağlık durumu hariç olmak üzere, haklarında yapılan adli ve idari soruşturma sonucunda görev yerleri; il dışına değiştirilenler daha önce görev yaptıkları il’e, il içinde değiştirilenler daha önce görev yaptıkları ilçeye, ilçe içinde değiştirilenler ise daha önce görev yaptıkları eğitim kurumuna aradan üç yıl geçmeden atanma isteğinde bulunamaz.”
İlgili Yönetmeliğin “Diğer nedenlere bağlı yer değiştirmeler” 51.Madde de düzenlenmiştir.
“(1) Eşi veya çocuğu ölen öğretmenler, eş veya çocuklarının ölüm tarihinden itibaren bir yıl içinde yer değiştirme isteğinde bulunabilir.
(2) Eşi emekli olan öğretmenler, eşinin emekliye ayrılış tarihinden itibaren bir yıl içinde eşinin ikamet ettiği yere yer değiştirme isteğinde bulunabilir.
(3) Terör eylemlerinin etkisi ve sebebiyle şehit olan veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan kamu görevlileri ile er ve erbaşların, öğretmen olarak görev yapan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşlerinin yer değiştirme suretiyle atanma talepleri, bu durumun ilgili makamlarca belgelendirilmiş olması kaydıyla, kadro imkânları da dikkate alınmak suretiyle bu Yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümlere bakılmaksızın öncelikle yerine getirilir.
(4) Afet bölgesi ilan edilen yerlerde bulunan eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenler, Bakanlığın uygun görmesi hâlinde yer değiştirme isteğinde bulunabilir. Bunlardan zorunlu çalışma yükümlülüğü olanlar, öncelikle zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen yerlere yer değiştirme isteğinde bulunabilir.”
Bu düzenlemeler, öğretmenlerin zorunlu veya mazerete dayalı durumlarda daha uygun bir görev yerinde çalışabilmelerine olanak tanır. Başvuruların eksiksiz ve doğru belgelerle desteklenmesi, sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için önemlidir.
İSTEĞE BAĞLI ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI
İsteğe bağlı öğretmenlerin tayin hakkı, öğretmenlerin kendi istekleri doğrultusunda görev yerlerini değiştirebilmelerini sağlar. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından belirlenen yönetmelikler çerçevesinde, öğretmenler belirli şartları taşıdıkları takdirde isteğe bağlı yer öğretmenlerin tayin hakkı talebinde bulunabilirler. Öğretmenlerin tayin hakkı süreci, öğretmenlerin daha uygun çalışma koşullarına sahip olmalarına veya ailevi nedenlerle yer değiştirmelerine olanak tanır.
Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’ nin “İsteğe Bağlı Yer Değiştirme İşlemleri” başlığı altında 52.Madde de düzenlenmiştir.
“(1)Öğretmenlerden yer değiştirme yapılacak yılın 30 Eylül tarihi itibarıyla kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar il içinde, bulundukları ilde üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar ise iller arasında yer değiştirme isteğinde bulunabilir. Üç yıllık çalışma süresinin hesabında il içinde yer değiştirecekler bakımından kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda, iller arasında yer değiştirecekler bakımından ise bulunduğu ilde fiilen öğretmen veya ikinci görev kapsamında eğitim kurumu yöneticisi olarak geçirilen süreler dikkate alınır.
(2) Sağlık ve aile birliği mazeretlerine bağlı olarak zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenen öğretmenler, bulundukları eğitim kurumunda en az üç yıl görev yapmaları şartıyla il içinde yer değiştirme isteğinde bulunabilir.
(3) İkinci görev kapsamında yönetici olarak görev yapmakta iken öğretmenliğe atanmak isteyenler ile ihtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin isteğe bağlı yer değiştirmelerinde süre şartı aranmaz.
(4) Görev yerleri eğitim kurumunun kapanması, norm kadro değişikliği, hizmetin gereği ve benzeri çeşitli nedenlerle istekleri doğrultusunda veya resen değiştirilen öğretmenlerin bulundukları eğitim kurumunda veya ilde çalışılması gereken sürenin hesabında, daha önceki eğitim kurumlarında veya ilde geçen hizmet süreleri birlikte değerlendirilir.
Maddeleri inceleyecek olursak;
Üç Yıllık Çalışma Süresi Şartı:
Öğretmenler, yer değiştirme yapılacak yılın 30 Eylül tarihi itibarıyla, kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda üç yıllık çalışma süresini tamamlamaları halinde il içinde, bulundukları ilde üç yıllık çalışma süresini tamamlamaları halinde ise iller arasında yer değiştirme isteğinde bulunabilirler. Üç yıllık çalışma süresinin hesabında, il içinde yer değiştirecekler bakımından kadrolarının bulunduğu eğitim kurumunda, iller arasında yer değiştirecekler bakımından ise bulundukları ilde fiilen öğretmen veya ikinci görev kapsamında eğitim kurumu yöneticisi olarak geçirilen süreler dikkate alınır.
Sağlık ve Aile Birliği Mazeretleri:
Sağlık ve aile birliği mazeretlerine bağlı olarak zorunlu çalışma yükümlülüğü ertelenen öğretmenler, bulundukları eğitim kurumunda en az üç yıl görev yapmaları şartıyla il içinde yer değiştirme isteğinde bulunabilirler.
Yönetici ve Norm Kadro Fazlası Öğretmenler:
İkinci görev kapsamında yönetici olarak görev yapmakta iken öğretmenliğe atanmak isteyenler ile ihtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin isteğe bağlı yer değiştirmelerinde süre şartı aranmaz.
Görev Yerlerinin Değiştirilmesi Durumunda:
Görev yerleri eğitim kurumunun kapanması, norm kadro değişikliği, hizmetin gereği ve benzeri çeşitli nedenlerle istekleri doğrultusunda veya resen değiştirilen öğretmenlerin bulundukları eğitim kurumunda veya ilde çalışılması gereken sürenin hesabında, daha önceki eğitim kurumlarında veya ilde geçen hizmet süreleri birlikte değerlendirilir.
Bu maddeler, öğretmenlerin isteğe bağlı tayin haklarını düzenlerken, onların çeşitli mazeretler veya hizmet ihtiyaçları doğrultusunda esneklik sağlayarak yer değiştirebilmelerini amaçlar.
ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASI NEDİR?
Öğretmenlerin tayin hakkı talebinin reddi durumunda, öğretmenler ret kararının iptali için idari yargıya başvurabilirler. İptal davası, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenmiştir. Öğretmenlerin tayin hakkı talebini reddinin iptali davaları, öğretmenlerin haklarını koruma ve adaletin sağlanması açısından önemlidir.
Öğretmenlerin Tayin Hakkı Talebinin Reddedilmesi Durumunda İzlenecek Adımlar
Ret Kararının Tebliği: Öğretmenlerin tayin hakkı talebini reddedilen öğretmen, bu ret kararını yazılı olarak alır. Kararın gerekçesi, hangi kriterlerin karşılanmadığı veya hangi nedenlerle talebin reddedildiği belirtilmelidir.
İtiraz ve Düzeltme Talebi: Öğretmen, ret kararına itiraz etmek için önce MEB’in ilgili birimlerine yazılı olarak başvurabilir. Bu aşamada, eksik veya yanlış değerlendirildiğini düşündüğü belgeler veya bilgiler varsa bunları sunarak talebinin yeniden değerlendirilmesini isteyebilir.
İdari Yargıya Başvuru: Öğretmenlerin tayin hakkı talebi ile ilgili itiraz ve düzeltme talebi de reddedilirse, öğretmen idari yargıya başvurma hakkına sahiptir. Öğretmenlerin tayin hakkı sürecinde, öğretmen idari dava açarak ret kararının iptalini talep edebilir. İdari yargıya başvuru süresi, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gündür.
Dava Açma Süreci: Öğretmen, idari mahkemede dava açarken, öğretmenlerin tayin hakkı talebinin ret kararının hukuka aykırı olduğunu ve haklarının ihlal edildiğini kanıtlamaya çalışır. Öğretmenlerin tayin hakkı sürecinde, avukat desteği almak faydalı olabilir.
Dava dilekçesinde, öğretmenlerin tayin hakkı talebinin ret kararının iptali talep edilirken, kararı destekleyen tüm belgeler ve gerekçeler sunulmalıdır.
Mahkeme Süreci: İdari mahkeme, dava dilekçesini ve sunulan belgeleri değerlendirir. Mahkeme, MEB’den savunma talep edebilir ve gerekirse ek deliller isteyebilir.
Mahkeme, kararını verirken, tayin talebinin reddinin hukuka uygun olup olmadığını değerlendirir. Eğer mahkeme, ret kararının hukuka aykırı olduğuna karar verirse, ret kararı iptal edilir ve tayin talebi kabul edilir.
Kararın Uygulanması: Mahkeme kararı kesinleştiğinde, MEB bu karara uymak zorundadır. İdari mahkeme tarafından verilen iptal kararı sonrasında, öğretmenin tayin talebi yerine getirilir.
Öğretmenlerin Tayin Hakkı Dava Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Belgelerin Tam ve Eksiksiz Olması: Öğretmenlerin tayin hakkı davasında mahkemeye sunulacak tüm belgelerin eksiksiz ve doğru olması önemlidir. Öğretmenlerin tayin hakkı davasında tayin talebinin neden reddedildiğini ve bu kararın hukuka aykırı olduğunu kanıtlayan belgeler özellikle önem taşır.
Zamanında Başvuru: Öğretmenlerin tayin hakkı davasında idari yargıya başvuru süresi içinde dava açılması gerekmektedir. Süresi içinde başvurulmadığı takdirde, öğretmenlerin tayin hakkı davasında dava hakkı kaybedilebilir.
Öğretmenler, haklarının korunması ve adil bir değerlendirme yapılması adına idari yargıya başvurabilme haklarına sahiptirler. Bu süreçte, hukuki prosedürlere uygun hareket edilmesi ve gerekli belgelerin eksiksiz sunulması önemlidir.
ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
Öğretmenlerin tayin hakkı talebinin reddinin iptali davası, idari dava niteliği taşır ve davanın taraflarından biri idaredir. Bu nedenle Öğretmenlerin tayin hakkı talebinin reddinin iptali davası, İdare Mahkemesinde açılır. Davanın açılacağı yer, Öğretmenlerin tayin hakkı talebine ret kararını veren idari merciin bulunduğu yerdeki mahkemedir. Eğer itiraz süreci işletilmişse ve itiraz reddedilmişse, dava, Öğretmenlerin tayin hakkı itirazını reddeden idarenin bulunduğu yerdeki mahkemede açılır.
- Ret Kararını Veren İdari Mercii: Öğretmenlerin tayin hakkı talebinin reddi kararı veren idari merciin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi.
- Öğretmenlerin tayin hakkı itiraz Prosedürü İşletilmişse: İtirazı reddeden idari merciin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi.
- İtiraz süreci işletilmemişse, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.
- İtiraz süreci işletilmiş ve itiraz reddedilmişse, itirazın reddedildiği tarihten itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.
Öğretmenlerin tayin hakkı talebinin reddinin iptali davası, idari dava niteliği taşıdığı için İdare Mahkemesinde açılır. Dava açılacak yer, ret kararını veren veya itiraz süreci işletilmişse itirazı reddeden idari merciin bulunduğu yerin mahkemesidir. Dava açma süresi, ret kararının veya itiraz reddinin tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süreçte, hukuki prosedürlerin dikkatli bir şekilde takip edilmesi ve belirtilen süreler içinde gerekli başvuruların yapılması büyük önem taşır.
ÖĞRETMENLERİN TAYİN HAKKI İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI
“DAVANIN KONUSU : Samsun İli, Atakum İlçesi, … Lisesinde Biyoloji Öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, çocuklarının öğrenim durumu mazereti nedeniyle Ankara İline naklen tayin talebinin reddine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığının … günlü, … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan ve 25/06/1983 günlü, 18088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 14. maddesinin 1. fıkrası ile 17/04/2015 günlü, 29329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 49. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “aile birliği” ibaresinin ve aynı fıkranın (a) bendinin eksik düzenleme nedeniyle iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; memurların mazerete bağlı naklen tayinlerinde, “aile birliği” kapsamının dava konusu olan Yönetmelik maddelerinde eksik düzenlendiği, aile birliği mazeretinin sadece evli birliktelikler için eşler bakımından getirildiği, oysa anne ve çocukları da kapsaması gerektiği, aile birliği mazeretinin sadece evlilik birliği devam eden eşler bakımından işletildiği, evlilik birliği devam eden ve etmeyen aileler bakımından eşitsizliğe neden olunduğu, bazı kurum Yönetmeliklerinde, çocukların öğrenim durumu mazeretine binaen yer değiştirme imkanının bulunduğu ileri sürülmüştür.
DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI :
Davalı idareler tarafından; üst hukuk normu olarak, 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinde ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’te, öğretmenlerin çocuklarının öğrenim durumuma bağlı olarak yer değişikliğine ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği yolunda savunma yapılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın -dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki şekliyle- 124. maddesinde; “Başbakanlık, bakanlık ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartı ile, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmü yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yer değiştirme suretiyle atanma:” başlıklı 72. maddesinin ikinci fıkrasında; “Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır.
Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.” hükmüne yer verilmiştir…
Anılan üst hukuk normları kapsamı ve sınırları çerçevesinde, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 49. maddesinde, öğretmenlerin, aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmelerine ilişkin şartlara yer verilmiş olduğu görülmektedir. Diğer taraftan, kamu hizmetinin düzenli ve istikrarlı bir şekilde yürütülebilmesi için, öğretmenlerin mazerete bağlı yer değiştirmeleri ile kamu hizmetinin ihtiyaçları arasında adil bir denge kurulması gerektiği açıktır.
Belirtilen hukuki durum karşısında, personelin hizmet bölgelerinde dengeli dağılımın sağlanması ve kamu hizmetlerinin aksamadan yürütülmesi zorunlu olduğundan, dava konusu olan düzenlemelerde kamu yararı ve hizmet gerekleri ile üst hukuk normlarına aykırılık bulunmamakta olup, “çocukların öğrenim durumu mazeretine” yer verilmemesi ise eksik düzenleme olarak görülmemiştir. Dava Konusu Bireysel İşlemin İncelenmesi :
Yukarıda aktarılan Yönetmelik hükümlerinde belirtildiği üzere, çocukların eğitim durumu mazereti, öğretmenlerin yer değiştirme mazeretleri arasında yer almadığından, Samsun İli, Atakum İlçesi, … Lisesinde Biyoloji Öğretmeni olarak görev yapan davacının, çocuklarının öğrenim durumu nedeniyle Ankara İline naklen tayin talebinin reddine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığının … günlü, … sayılı işleminde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :Açıklanan nedenlerle;
1.Yasal dayanaktan yoksun bulunan DAVANIN REDDİNE…oybirliğiyle karar verildi.”
Danıştay 2. Daire Başkanlığının 08.03.2022 T. 2020/1912 E., 2022/1128 K.
“DAVANIN KONUSU:
Afyonkarahisar ili, Sandıklı ilçesi, Ali Çetinkaya İlköğretim Okulunda öğretmen olan davacı tarafından, eş durumu özrüne dayalı olarak Denizli iline atanmak için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağını oluşturan ….başlıklı maddesinde yer alan; “Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 14 ve 15’inci maddesine göre atananlar ile 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kadroluya geçenlerin öğretmenlik görevine başlama tarihi itibarıyla “bir yıllık süre’yi dolduracak olanlar” şeklindeki paragrafın iptali istenilmiştir…
DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; 09/09/2003 tarihinde Zonguldak ilinde kadrolu öğretmen olarak göreve başladığı, 09/09/2004 tarihinde ise adaylığı kaldırıldığı ve akabinde de istifa ederek görevinden ayrıldığı; 05/09/2011 tarihinde açıktan atanarak tekrar …ili, …ilçesi, …İlköğretim Okulunda göreve başladığı, eş durumu mazeretiyle Denizli iline atanma talebinde bulunduğu, “bir yıllık çalışma süresini tamamlamadığı” gerekçesiyle reddine ilişkin 26/12/2011 tarihli işlemin dayağı olan Kılavuz hükümlerinde üst hukuk normlarına uygunluk bulunmadığı ileri sürülmüştür.
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı, 09/09/2003 tarihinde …ilinde kadrolu öğretmen olarak göreve başlamış; 09/09/2004 tarihinde ise adaylığı kaldırılmış ve akabinde de istifa ederek görevinden ayrılmıştır. 05/09/2011 tarihinde açıktan tekrar atanarak Afyonkarahisar ili, Sandıklı ilçesi, Ali Çetinkaya İlköğretim Okulunda göreve başlamış ve üç ay sonra, eş durumu mazeretiyle Denizli iline atanma talebinde bulunmuştur. Davalı idare tarafından, anılan başvuru, “davacının bir yıllık çalışma süresini tamamlamadığı” gerekçesiyle 26/12/2011 tarihli işlem ile reddedilmiştir. Bunun üzerine işbu dava açılmıştır.
Yönetmeliğin bazı maddelerine karşı açılan başka bir davada; Danıştay İkinci ve On ikinci Dairelerince yapılan müşterek toplantı sonucunda verilen 26/11/2014 günlü, E:2010/2779, K:2014/11087 sayılı kararla, bir yıl süreyle görev yapma şartı sadece sağlık durumu özrü yönünden hukuka aykırı bulunarak, 35. maddenin 3. ve 4. fıkraları iptal edilmiş, sağlık özrü hariç diğer düzenlemeler yönünden ise dava reddedilmiştir.
Bu itibarla; Yönetmeliğe göre, eş durumu özrüne bağlı yer değişikliği başvurusunda bulunulabilmesi için en son görev yapılan yerde en az bir yıl çalışılmış olması gerektiğinden, dava konusu edilen ve bir yıl süreyle çalışma şartı arayan Kılavuz düzenlemelerinde hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.14/12/2011 tarihinde yayımlanan Öğretmenlerin Eş Durumu Özrüne Bağlı Yer Değiştirme Kılavuzu’nun dava konusu olan kısımları yönünden DAVANIN REDDİNE…Oybirliğiyle karar verildi.”
Öğretmenlerin tayin hakkı konusunda uzman bir Ankara idari dava avukatından destek almak, doğru ve hukuki açıdan sağlam bir konumda olmanıza yardımcı olabilir. Konusunda Ankara idari dava avukatından ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.
merhabalar, benim babam Gazi ve öğretmen atama ve yer değiştirme yönetmeliğinin madde 51 b bendinde durum üzere kadro imkanları dikkate alınarak herhangi bir şart aranmaksızın istedikleri yere ibaresi vardır. bunu kullanarak dilekçe yazdığımda beni yazdığım ilçe yerine başka bir ilçeye ve mesafe 115 km yere attilar. bana gerekeceleri kadro yok demek oldu. daha sonra ikinci il içinde ise isteidgim ilçeden bir çok yer açıldı. ben tabiki bundan önce iptal etmek zorunda kaldım. şimdi mazeret atamasında tekrar başvuru yaptım. lakin puanım düşük olduğu için bana bir yer gelmeyecek. ne yapabilirim?