Bu makalemizde;
- Çalışma vizesi nedir,
- Çalışma izni nasıl alınır,
- Süreli çalışma izni nasıl alınır,
- Süresiz çalışma izni nasıl alınır,
- Bağımsız çalışma izni nasıl alınır,
- Turkuaz kartlıların çalışması için çalışma vizesi gerekiyor mu,
- Çalışma vizesi almak için gereken şartlar nelerdir,
- Çalışma vizesi türleri nelerdir,
- Çalışma vizesi almak istiyorum çalışma izni nasıl alınır
gibi konularda bilgi verilecektir. Bu makalede aslen ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR sorusuna cevap verecek ve çalışma izni ile ilgili bütün bilgileri paylaşacağız.
İçindekiler
- ÇALIŞMA HÜRRİYETİ
- TÜRK HUKUKU’NDA ÇALIŞMA HAKKI
- ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR?
- ÇALIŞMA İZNİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
- ÇALIŞMA İZNİ KAVRAMI
- ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSUNUN YAPILACAĞI MAKAM
- ÇALIŞMA VİZESİNDE ÖN İZİN PROSEDÜRÜ NEDİR
- ÇALIŞMA VİZESİNDE RET SEBEPLERİ
- ÇALIŞMA İZNİ TÜRLERİ
- ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR SORUSUNUN CEVABI İÇİN AVUKATA SOR
ÇALIŞMA HÜRRİYETİ
Çalışma izni nasıl alınır sorusuna cevap verebilmek için öncelikle çalışma hürriyeti kavramı açıklanmalıdır. Çalışma hürriyeti, “bir şahsın iş yapmak, bir teşebbüse girişmek ve mesleğini yahut icra etme hürriyeti” olarak tanımlanabilir (BERKİ, ERGÜNEY, 1963). Yine İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 23. Maddesi;
“1. Herkesin çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır.
2. Herkesin, herhangi bir ayrım gözetilmeksizin, eşit iş için eşit ücrete hakkı vardır.
3.Çalışan herkesin, kendisi ve ailesi için insan onuruna yaraşır bir yaşam sağlayacak düzeyde, adil ve elverişli ücretlendirilmeye hakkı vardır; bu, gerekirse, başka toplumsal korunma yollarıyla desteklenmelidir.
4.Herkesin, çıkarını korumak için sendika kurma ya da sendikaya üye olma hakkı vardır.” Demekle çalışma hakkını ve hürriyetini güvence almıştır.
TÜRK HUKUKU’NDA ÇALIŞMA HAKKI
Çalışma izni nasıl alınır ve çalışma vizesi nedir sorularına cevap vermeden önce cevaplanması gereken bir diğer husus Türk Hukuku’nda çalışma hakkına ilişkin düzenlemelerdir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” kenar başlıklı 48. Maddesi; “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.
Devlet, özel teşebbüslerin milli ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.” Diyerek yabancı veya vatandaş fark etmeksizin herkesin çalışma hürriyetine sahip olduğunu söylemiştir.
Ayrıca 4857 Sayılı İş Kanunu’nda işçinin vatandaşlığı ile ilgili bir hüküm yoktur. Bu sebeple yabancılar da kural olarak Türkiye’de işçi statüsüyle çalışabilmektedir (ERGİN, 2007).
Yine Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Çalışma hakkı ve ödevi” kenar başlıklı 49. Maddesi ise, “Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir.” Demekle çalışmanın aynı zamanda bir ödev olduğunu vurgulamıştır.
Çalışmanın bir ödev olduğu vurgulanmakla beraber Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Zorla çalıştırma yasağı” kenar başlıklı 18. Maddesi;
“Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır.
Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler, ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz.” Diyerek zorla çalıştırmanın yasak olduğunu da belirtmiştir. Dolayısıyla yabancılar da çalışma vizesi alarak çalışabilmektedir.
ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR?
Çalışma izni nasıl alınır denildiğinde öncelikle yabancıların ülkeye usulüne uygun olarak girmesi gerekmektedir. Bu, çalışma vizesi için bir ön şarttır. Bu ön şart sağlanmadığı takdirde çalışma vizesi alınamaz.
ÇALIŞMA İZNİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Çalışma izni nasıl alınır? Hangi Bakanlık çalışma izni verir? Bu sorulara cevap olarak, usulüne uygun olarak ülkeye girmiş olan yabancıların, çalışma vizesini nasıl alacağı 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nda düzenlenmiştir. Yabancıların çalışması, kural olarak izne bağlanmıştır. Bu izin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilir. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 7. Maddesinin 4. Fıkrası, “Çalışma izni başvurusu uluslararası işgücü politikasına göre değerlendirilir.” Demektedir. Dolayısıyla çalışma vizesi verilebilmesi için, çalışma izin başvurusunun uluslararası işgücü politikalarına göre değerlendirilip onay verilmesi gerekmektedir. Bu onay geldiği takdirde kişiler çalışma vizesi alabilir.
ÇALIŞMA İZNİ KAVRAMI
Çalışma izni, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Tanımlar” kenar başlıklı 3. Maddesinin c bendinde, “Bakanlıkça resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren izni” olarak tanımlanmıştır. Bu izin ile çalışmak şarttır. Zira 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Çalışma izninde yetki ve yükümlülük” kenar başlıklı 6. Maddesinin 2. Fıkrası, “Bu Kanun kapsamında yer alan yabancıların çalışma izni olmaksızın Türkiye’de çalışmaları veya çalıştırılmaları yasaktır.” Demektedir.
Dolayısıyla Türkiye’de çalışabilmek için çalışma vizesi almak şarttır. Bu durumun istisnası ise yine Uluslararası İşgücü Kanunu’nun aynı maddesinin 3. Fıkrasında “Diğer kanunlarda ya da Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar, bu Kanuna göre çalışma izni almadan çalışabilir veya çalıştırılabilirler” Denilmek suretiyle düzenlenmiştir.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSUNUN YAPILACAĞI MAKAM
Çalışma vizesi alabilmek için öncelikle başvuru yapılmalıdır. Bu başvuru hem yurt içinde hem de yurt dışında yapılabilir. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Çalışma izni başvurusu ve değerlendirilmesi” kenar başlıklı 7. Maddesinin 1. Fıkrasında, “Çalışma izni başvuruları yurt içinde doğrudan Bakanlığa, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına yapılır.
Yurt dışında yapılan çalışma izni başvuruları Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarınca Bakanlığa iletilir” demektedir. Dolayısıyla çalışma vizesi alabilmek için yurt içinde Bakanlığa, yurt dışında da Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin büyükelçilikleri ya da başkonsolosluklarına başvuru yapılabilir. Mezkûr fıkranın devamında ise
“Çalışma izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.
Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilir.
Çalışma izni başvurusu uluslararası işgücü politikasına göre değerlendirilir.
Bakanlıkça gerek görülen hâllerde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının görüşleri dikkate alınır.
Bakanlık, Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu kararları doğrultusunda çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde ve çalışma izni puanlama sisteminin oluşturulmasında kullanılacak kriterleri belirler.
Başvuruda eksik bilgi veya belgelerin olması hâlinde, bu eksiklikler tamamlanıncaya kadar başvurunun değerlendirilmesi ertelenir. Erteleme süresi, bilgi veya belge eksikliklerinin tamamlanmasını geciktiren mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında otuz günü aşamaz. Erteleme süresi sonunda eksiklikleri tamamlanmayan başvurular reddedilir.
Usulüne uygun olarak yapılan başvuruların değerlendirilmesi, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla otuz gün içinde tamamlanır.” Demektedir. Çalışma vizesi almak istiyorsanız usuller çerçevesinde başvurmanız gerekmektedir. Yine çalışma izni başvuruları kişi tarafından yapılabileceği gibi yetkilendirilmiş aracı kurumlar tarafından da yapılabilir. Burada Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının birtakım özel kuruluşları yetkilendirebileceği kabul edilmiştir.
Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 12. Maddesinin 2. Fıkrası, “Yurt dışından yapılan başvuruya istinaden çalışma izni verilen yabancı, çalışma izninin geçerliliğinin başladığı tarihten itibaren altı ay içinde Türkiye’ye gelmek zorundadır. Bu süre içinde Türkiye’ye gelmeyen yabancının çalışma izni iptal edilir” demektedir. Dolayısıyla yurtdışından başvuru yapıldığı takdirde iznin geçerliliğinin başladığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde Türkiye’ye gelmeyen yabancının çalışma izni iptal edilmektedir. Çalışma izni iptal edilmişse yeniden çalışmak isteyen kişiler tekrar çalışma izni almak zorunda kalmaktadır.
Başvuru makamı kural olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olmakla beraber, birtakım kişiler başvurularını istisnaen Dışişleri Bakanlığı’na yapmaktadır. Bu husus, Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Dışişleri Bakanlığına yapılacak başvurular” kenar başlıklı 14. Maddesinde belirtilmiştir;
“Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinin;
- a) Bağlı birimi olarak faaliyet gösteren okullarda, kültür kurumlarında ve din kurumlarında görevli yabancılar, çalışma izni muafiyeti,
- b) 18/4/1961 tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi ve 24/4/1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi kapsamında bağlı birimi sayılmayan okul, kültür veya din kurumlarında görevli yabancılar çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler.
(2) Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve teknik kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye’deki uluslararası kuruluşlarda uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev yapan kişilerin;
- a) Eş ve çocukları ile karşılıklılık esasına veya ilgili ülkeyle yapılmış bulunan ikili anlaşmaya göre belirlenmiş yakınları; bu Kanunda, ilgili ikili anlaşmada ve mevzuatta zikredilen çalışma izni muafiyeti hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye’de çalışma izni alarak, b) Özel hizmetinde çalışan yabancılar, çalışma izni muafiyeti alarak, çalışabilirler.
(3) Bu maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen yabancıların, aynı fıkrada belirtilen statüde olmayan işveren yanında çalışmak üzere yurt içinden yapacakları çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti başvuruları kabul edilmez.
Bu madde kapsamındaki başvurular Dışişleri Bakanlığına yapılır. Dışişleri Bakanlığınca uygun görülen başvurular Bakanlığa iletilir. Bakanlığa iletilen bu başvurulara çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti düzenlenmesinde İçişleri Bakanlığının olumlu görüşü aranır.” Demektedir. Dolayısıyla Dışişleri Bakanlığı’ndan çalışma izni nasıl alınır sorusuna cevap olarak bu maddede belirtilen başvurular Dışişleri Bakanlığı’na yapılır.
ÇALIŞMA VİZESİNDE ÖN İZİN PROSEDÜRÜ NEDİR
Sağlık, eğitim veya Ar-Ge hizmetlerinde çalışma izni nasıl alınır sorusu da oldukça karşılaşılan bir sorundur. Söz konusu işlerde yabancıların, yapacakları işte yeterli donanıma sahip olup olmadığının belirlenebilmesi amacıyla ön izin prosedürü getirilmiştir. Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Ön izin” kenar başlıklı 8. Maddesi;
“Mesleki yeterlilik gerektiren sağlık ve eğitim hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ön izin alınması zorunludur.
Sağlık hizmetlerinde Sağlık Bakanlığı, eğitim hizmetlerinde Millî Eğitim Bakanlığı bu hizmetlerde mesleki faaliyette bulunacak yabancılara ön izin vermeye yetkili olup ön izin alınması gereken meslekler anılan bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Ön izin alan yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükmü uygulanmaz.
4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34 üncü maddesi uyarınca çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına çalışma izni, Yükseköğretim Kurulunun ilgili mevzuata göre vereceği ön izne istinaden Bakanlıkça verilir. Ön izne istinaden çalışacak yabancı öğretim elemanlarının çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu Kanunun 7 nci maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları ile (f), (g) ve (ğ) bentleri saklı kalmak üzere 9 uncu maddesinin birinci fıkrası uygulanmaz.
Çalışma izni uzatma başvuruları da ilgili bakanlığın veya Yükseköğretim Kurulunun ön iznine tabidir.
28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda Ar-Ge personeli olarak çalışacak yabancıların çalışma izni başvuruları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının olumlu görüşü olması hâlinde değerlendirilir.” Demektedir.
Görüleceği üzere sağlık ve eğitim hizmeti verecek yabancılar için ön izin alınması zorunlu olup, sağlık hizmetlerinde ön izin değerlendirilmesi Sağlık Bakanlığı, eğitim hizmetlerinde ön izin değerlendirilmesi ise Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılmaktadır.
Ar-Ge personeli için çalışma izni nasıl alınır denildiğinde ise şayet Ar-Ge personeli olarak çalışacak bir yabancı varsa bu durumda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın olumlu görüş bildirmesi gerekmektedir.
ÇALIŞMA VİZESİNDE RET SEBEPLERİ
Çalışma vizesinde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta red sebepleridir. Çalışma izni almak için başvuru yapıldığında, ilgili Bakanlık bu başvuruyu reddedebilir. Red sebepleri Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Çalışma izni başvurusunun reddi” kenar başlıklı 9. Maddesinde;
“Bu Kanunun 7 nci maddesine göre yapılan değerlendirme neticesinde;
- a) Uluslararası işgücü politikasına uygun olmayan,
- b) Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapılan,
- c) Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmeyen,
ç) Diğer kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan,
- d) Gerekli nitelik ve uzmanlığı taşımadığı anlaşılan yabancılara ilişkin olan,
- e) Bakanlıkça belirlenen değerlendirme kriterlerini karşılamayan,
- f) 6458 sayılı Kanunun 7 nci, 15 inci ve 54 üncü maddeleri kapsamında olduğu İçişleri Bakanlığınca bildirilen yabancılara ilişkin olan,
- g) Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca görülen yabancılara ilişkin olan,
ğ) Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç, Türkiye Cumhuriyetinin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşları için yapılan,
- h) Kanuni süresi içinde yapılmayan veya eksiklikleri tamamlanmayan, başvurular reddedilir.” Diyerek red sebeplerini belirlemiştir. Çalışma vizesi almak isteniyorsa red sebeplerine dikkat edilmesi gerekir.
ÇALIŞMA İZNİ TÜRLERİ
Çalışma izni nasıl alınır sorusunu cevaplayabilmek için öncelikle çalışma izni türlerine bakmak gerekmektedir. Zira alınmak istenen çalışma izninin türüne göre şartlar değişebilir. Çalışma izni türleri;
- Süreli Çalışma İzni
- Süresiz Çalışma İzni
- Bağımsız Çalışma İzni
- Turkuaz Kart Sahiplerinin Çalışması
- İstisnai Çalışma İzni olarak 5 başlıkta incelenir.
SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİ
Süreli çalışma izni nedir, süreli çalışma izni nasıl alınır gibi pek çok soru bulunmaktadır. Süreli çalışma izni, yabancı kişinin çalışma başvurusunun onaylanması ile ilk verilen çalışma iznidir (DOĞAN,2018).
Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Çalışma İzni Türleri” kenar başlıklı 10. Maddesinin 1. Ve 2. Fıkraları;
“Başvurunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl geçerli çalışma izni verilir.
Bu Kanunun 7nci maddesine göre yapılacak uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir. Ancak, farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular bu maddenin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilir.”
Görüleceği üzere ilk izin en çok bir yıl süre ile sınırlandırılmış, devamında ise aynı işverenin yanında uzatma başvurusunda iki yıl süre, uzatma başvurusu başka bir işverenin yanında ise yeniden bir yıl süre verileceği düzenlenmiştir. Süreli çalışma izni nasıl alınır sorusunun cevabı budur.
SÜRESİZ ÇALIŞMA İZNİ
Süresiz çalışma izni nedir, süresiz çalışma izni nasıl alınır gibi pek çok soru bulunmaktadır. Süresiz çalışma izni, Uluslararası İşgücü Kanunu’nun “Tanımlar” kenar başlıklı 3. Maddesinde, “Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma hakkı veren çalışma izni” olarak tanımlanmıştır. Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 10/3 maddesine göre, süresiz çalışma iznine başvurabilecek olan yabancılar,
- Türkiye’de uzun dönem ikamet izni olan yabancılar
- En az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılardır.
Bu kapsama giren yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir.
BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZNİ
Bağımsız çalışma izni nedir, bağımsız çalışma izni nasıl alınır gibi pek çok soru bulunmaktadır. Bağımsız çalışma izni, Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 3. Maddesinde, “Yabancıya Türkiye’de kendi ad ve hesabına çalışma hakkı veren çalışma izni” olarak tanımlanmıştır. Yine Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 10. Maddesinin 5. Ve devamı fıkralarında bağımsız çalışma iznini kimlerin alabileceği gösterilmiştir. Mevcut hükme göre ;
“13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan;
- a) Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü,
- b) Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi,
- c) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı,
olan yabancılar çalışma izni alarak çalışabilirler. Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir. Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır.
Bağımsız çalışma izni, bu maddede yer alan süre sınırlamalarına tabi olmaksızın süreli olarak düzenlenir.” Demektedir. Bağımsız çalışma izninin süresi Bakanlığın takdir yetkisinde olup, çalışma vizesinin süresi değişebilmektedir.
TURKUAZ KART SAHİPLERİNİN ÇALIŞMASI
Turkuaz kart sahiplerinin çalışması için çalışma vizesi gerekli mi, turkuaz kart sahipleri çalışma izni nasıl alınır gibi pek çok soru gelmektedir.
Turkuaz kart, Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 3. Maddesinde; “Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma hakkı, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı veren belge” olarak tanımlanmıştır. Esasen turkuaz kart, nitelikli yabancılara verilen özel bir çalışma iznidir (EKŞİ, 2016).
Turkuaz kart ve kapsamı da Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 11. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
“Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.
Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde 15 inci madde uyarınca iptal edilmeyen Turkuaz Kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılır ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelir.
Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir.
Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilir.
Geçici koruma sağlanan yabancılara bu madde hükümleri uygulanmaz.”
Turkuaz kart düzenlemesinin getirilme sebebi, nitelikli işgücünün ülkeye kazandırılmasıdır (ERKEN,2018). Turkuaz kart sahipleri süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanacaktır. Turkuaz kart sahipleri için çalışma izni nasıl alınır sorusuna, turkuaz kart olduğu sürece çalışabilir cevabını veriyoruz.
İSTİSNAİ ÇALIŞMA İZNİ
İstisnai çalışma izni nasıl alınır? İstisnai çalışma izni alabilmek için birtakım özelliklere sahip olmak gerekmektedir.
İstisnai çalışma izni, belli kişilere belli özellikleri sebebiyle verilen çalışma iznidir. Bu çalışma vizesini almak isteyen grup da Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 16. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
“Bakanlıkça belirlenen uluslararası işgücü politikasına uygun olarak;
a) Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,
b) Bilim ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,
c) Belirli bir süre için işvereni tarafından Türkiye’de gerçekleştirilen bir projede istihdam edilen,
ç) İçişleri Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk soylu olduğu bildirilen,
d) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı,
e) Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşı,
f) 6458 sayılı Kanun uyarınca uluslararası koruma başvurusu sahibi, şartlı mülteci, geçici koruma sağlanan veya vatansız ya da mağdur destek sürecinden yararlanan insan ticareti mağduru,g) Bir Türk vatandaşı ile evli ve eşiyle Türkiye’de evlilik birliği içinde yaşayan,
ğ) Yabancı devletlerin ve uluslararası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerinde diplomatik dokunulmazlığı olmadan çalışan,
h) Alanındaki başarısı ile uluslararası düzeyde temayüz etmiş olarak bilimsel, kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye’ye gelen,
ı) Sınırötesi hizmet sunucusu, yabancılara bu Kanunun 7 nci, 9 uncu ve 10 uncu maddelerinin uygulanmasına ilişkin istisnalar tanınabilir.”
ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR SORUSUNUN CEVABI İÇİN AVUKATA SOR
“ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR” sıkça sorulan asorulardan olduğundan çalışma vizesi konusunda hem sürecin sağlıklı ilerlemesi hem de daha kısa sürede sonuçlanması açısından avukatla çalışmasında fayda bulunmaktadır. Söz konusu çalışma vizesinin alınması ve Türkiye’de çalışma hayatına başlanılabilmesi açısından kararların Türk hukuk mevzuatına uygunluğunun da Uzman Avukatlarımızdan tarafından incelenmesinde fayda vardır.
Çalışma vizesi, oturma izni vb konularda uzman avukatlar için İletişim Bilgilerimiz’e tıklayarak bizi arayabilirsiniz. Bununla birlikte ofise gelmeden ankara yabancılar hukuku avukatı ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.
Akademik Hukuk Avukatları özellikle Yabancılar ve Yabancı ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarının hukuki problem ve sorunlarını çözmede öncü bir konumdadır. Nitekim kendisi de Alman vatandaşı olan hukuk büromuz yönetici avukatı Av. Abdullah Enes BALTACI’nın Mr. Alexander Rush imzalı ULUSLARARASI BUSİNESS AKADEMİ ÖDÜLÜ‘ne layık görülmesi de icra edilen iş dalında uzman olduğumuzu kanıtlamıştır.
Akademik Hukuk ve Danışmanlık, uzun yıllara dayanan tecrübesi ile gerek ulusal gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren müvekkillerine hukukun birçok farklı alanında danışmanlık ve dava takibi hizmetleri veren bir hukuk bürosudur. Büromuz farklı uzmanlık alanlarında akademik başarı göstermiş profesyonel avukatlardan oluşmaktadır.
Yabancılar Hukuku kapsamında kararların tanınması ve tenfizi, mavi kartlı kişilerin sorunları, deport uyuşmazlıkları ve idari gözetim kararı konularında uzman Av. Abdullah Enes Baltacı 65081 Sicil Numarası ile Köln Barosuna ve 29422 Sicil Numarası ile Ankara Barosuna kayıtlıdır. Özellikle Almanya’da bulunan ve Türkiye’deki hukuki sorunlarını çözmede sorun yaşayan gurbetçi vatandaşların işlerini ulusal ve uluslararası hukuka uygun olarak takip etmek üzere Almanya’da da faaliyet yürüten hukuk büromuza ait sitenin linkine buradan ulaşabilirsiniz.
KAYNAKÇA
1-) BERKİ, O. F., ERGÜNEY, H., Yabancılar Hukuku ve Kanunlar İhtilafı ile İlgili Kararların Tahlil ve İzahları, Ankara 1963.
2-) ERGİN, Hediye., Yabancıların Çalışma ve İkamet İzninin İş Sözleşmesine Etkisi, Legal, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Cilt: 4, Sayı:16, 2007.
3-) DOĞAN, Vahit., Türk Yabancılar Hukuku, 3. B., Savaş Yayınevi, Ankara 2018.
4-) EKŞİ, Nuray., Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, 4. Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul 2016.
5-) ERKEN, Baki., Uluslararası İşgücü Kanunu Çerçevesinde Türkiye’de Yabancıların Çalışması, TİSK Akademi Dergisi, C. 11 S. 22, s. 388-402., 2016.