İDARİ YARGIDA TEMYİZ

İdari yargıda temyiz, idari yargıda Bölge İdare Mahkemelerinin verdiği kararların, hukuka uygunluk denetimi için Danıştay’a götürülmesidir. İdari yargıda temyiz, istinaf kararlarına karşı son derece sınırlı bir denetim yoludur ve yalnızca belirli durumlarda mümkündür.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ NEDİR?

İdari yargıda temyiz, idari yargılama usulünde, Bölge İdare Mahkemelerinin verdiği nihai kararların hukuka uygunluğunun denetlenmesi için Danıştay’a başvurulmasını ifade eder. İdari yargıda temyiz mekanizması, yargı sisteminde adaletin sağlanması ve hukuka aykırı kararların düzeltilmesi açısından önemli bir rol oynar. Bu yazıda, idari yargıda temyiz kavramı, kapsamı, süreci ve hukuki sonuçları detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

İdari yargıda temyiz, ilk derece mahkemesi kararlarının istinaf incelemesi sonucunda Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen kararların, hukuka uygunluk açısından Danıştay tarafından denetlenmesidir. İdari yargıda temyiz süreci, taraflara verilen kararın hukuka uygunluğu konusunda ikinci bir güvence mekanizması sunar. Bu süreçte Danıştay, kararın esasına veya usulüne ilişkin hataları düzeltir.

İDARİ YARGIDA TEMYİZİN AMACI

• Hukuka uygun kararların verilmesini sağlamak,
• Yargı birliğini tesis etmek,
• Usul hatalarını gidermek,
• Vatandaşların yargı sistemine olan güvenini artırmak.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ KAPSAMINA GİREN KARARLAR

İdari yargıda temyiz, her karar için uygulanamaz. Temyize tabi kararlar kanunla sınırlandırılmıştır.

İdari Yargıda Temyize Konu Olan Kararlar

Bölge İdare Mahkemelerinin verdiği nihai kararlar, eğer:

• Hukuki bir denetim gerektiriyorsa,
• Parasal sınırın üzerindeyse,
• Kamusal öneme sahip bir dava niteliğindeyse.
• İlk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştay tarafından verilen kararlar doğrudan temyize tabidir.

İdari Yargıda Temyize Konu Olmayan Kararlar

İdari yargıda temyiz yoluna başvurulamayacak bazı kararlar vardır. Bunlar:

• Parasal sınırın altında kalan kararlar (2024 yılı için 224.000 TL’nin altındaki davalar),
• Kesinleşmiş ve kanunen temyize kapalı kararlar,
• İstinaf incelemesine tabi olmayan ve doğrudan kesinleşen kararlar.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ SÜRECİ

İdari yargıda temyiz süreci, belirli aşamalardan oluşur ve usul kurallarına sıkı bir şekilde bağlıdır.

Temyiz Süresi

• Temyiz başvurusu, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır.
• Sürenin kaçırılması durumunda temyiz hakkı kaybedilir.

Temyiz İncelemesi

İdari yargıda temyiz aşamasında Danıştay, yalnızca hukuki denetim yapar:

• Hukuka Uygunluk Denetimi: Kararın hukuka aykırı olup olmadığını inceler.
• Usul Denetimi: Yargılama sırasında usul kurallarına uyulup uyulmadığını kontrol eder.
• Danıştay, delillerin yeniden değerlendirilmesi yoluna gitmez.
• Danıştay’ın Kararları
• Onama: Bölge İdare Mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa karar onanır.
• Bozma: Hukuka aykırılık tespit edilirse karar bozulur ve dosya yeniden incelenmek üzere ilgili mahkemeye gönderilir.
• Düzeltme: Küçük usul hataları Danıştay tarafından düzeltilir.

İDARİ YARGIDA TEMYİZİN HUKUKİ ETKİLERİ

İdari yargıda temyiz mekanizması, taraflara hukuki bir denetim güvencesi sunar. Temyiz sonucunda verilen kararlar, taraflar için bağlayıcıdır.

Temyizin Taraflara Etkisi

• Kararın bozulması durumunda dava yeniden görülür.
• Onama kararı, ilk derece mahkemesi kararını kesinleştirir.

Hukuki Güvenlik

İdari yargıda temyiz süreci, hukuki güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynar. Hukuka aykırı kararların düzeltilmesi, yargıya olan güveni artırır.

İDARİ YARGIDA TEMYİZİN ÖNEMİ

İdari yargıda temyiz, bireylerin hak arama özgürlüğü ve adaletin tesis edilmesi açısından kritik bir işleve sahiptir. Özellikle kamu otoritelerinin işlemlerine karşı açılan davalarda, temyiz mekanizması, vatandaşların idare karşısında korunmasını sağlar.

Yargı Sistemi Açısından Önemi

• Hukukun üstünlüğünü korur,
• Hatalı kararların düzeltilmesini sağlar,
• İçtihat birliğini tesis eder.

Bireyler Açısından Önemi

• Adalete erişim hakkını güçlendirir,
• Hukuka uygun kararlarla vatandaş haklarını güvence altına alır.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ VE DANIŞTAY’IN ROLÜ

Danıştay, idari yargıda temyiz sürecinde en üst yargı mercii olarak görev yapar. Danıştay, hukukun doğru uygulanmasını ve kararların tutarlılığını sağlar.

Danıştay’ın Temyizdeki İşlevi

• Yargılama hatalarını düzeltmek,
• Hukuka aykırı kararları iptal etmek,
• İçtihat birliğini tesis etmek.

Temyiz Sürecinde Danıştay’ın Yetkileri

• Kararın hukuka uygunluğunu denetlemek,
• Kararı onamak veya bozmak,
• Usul hatalarını düzeltmek.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ VE PARASAL SINIRLAR

Temyize konu olabilecek davalarda parasal sınırlar önemli bir rol oynar. Bu sınırlar, davaların niteliğine ve kamu yararına göre belirlenir. 2024 yılı itibarıyla idari yargıda temyiz için parasal sınır 224.000 TL’dir.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ SÜRECİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

İdari yargıda temyiz süreci, bazı sorunları da beraberinde getirebilir:

• Sürecin uzunluğu,
• Karışık usul kuralları,
• Parasal sınır nedeniyle hak kayıpları.

Bu sorunların çözümü için yargı sisteminde reformlar yapılması gerektiği düşünülmektedir.

İdari yargıda temyiz, hukuk devletinin temel taşlarından biridir. Vatandaşların idareye karşı haklarını koruma ve hukuka uygun bir yargı süreci sağlama amacıyla önemli bir işlev görür. İdari yargıda temyiz mekanizmasının doğru ve etkin bir şekilde işletilmesi, adaletin sağlanmasında hayati bir rol oynar. İdari yargıda temyiz, yargı sisteminin güvenilirliğini artıran ve hukukun üstünlüğünü koruyan vazgeçilmez bir unsurdur.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ EDİLEBİLECEK KARARLAR

İdari yargıda temyiz, davanın taraflarının kararı üst bir mahkemeye taşıyabilmek için başvurdukları bir kanun yoludur. İdari yargıda temyiz süreci, kararın hukuka uygunluğunun denetlenmesini sağlar. Taraflar, temyiz taleplerini yazılı dilekçelerle sunar ve bu dilekçeler, kararı veren mahkemeye iletilerek Danıştay’a yönlendirilir. Bu süreçte temyiz dilekçelerinin, dava dilekçesi hazırlama kurallarına uygun olması zorunludur.

İdari yargıda temyiz, yerel ve bölge idare mahkemeleri tarafından alınan kararların Danıştay’a taşınması anlamına gelir. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesi, temyiz edilebilecek kararları açıkça düzenlemiştir. Bu maddeye göre, temyize konu olabilecek kararlar şunlardır:

“Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir:

a) Düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları.

b) Konusu dokuz yüz yirmi bin Türk lirasını aşan; vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar.

c) Konusu iki yüz yetmiş bin Türk lirasını aşıp dokuz yüz yirmi bin Türk lirasını aşmayan; vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan ve istinaf kanun yolu incelemesinde kaldırma kararı üzerine yeniden karar verilen davalar.

d) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları.

e) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları.

f) Müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları.

g) İmar planları, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar.

h) Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunca itiraz üzerine verilen kararlar ile 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun uygulanmasından doğan davalar

ı) Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mevzuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar.

i) Ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası veyahut kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar.

j) Liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar.

k) 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun uygulanmasından ve 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasından doğan davalar.

l) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun uygulanmasından doğan davalar.

m) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun uygulanmasından doğan davalar.

n) Düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından görevli oldukları piyasa veya sektörle ilgili olarak alınan kararlara karşı açılan davalar.”

DANIŞTAY’IN İLK DERECE MAHKEMESİ OLARAK BAKTIĞI KARARLAR

Danıştay’ın belirli davalarda ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararlar, doğrudan temyiz edilebilir. Danıştay Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca, Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalar şunlardır:

• Bakanlar Kurulu kararları,
• Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu kurumlarının müsteşarlarına ilişkin müşterek kararnameler,
• Bakanlıklar veya kamu meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemler,
• Danıştay İdari Dairesi veya İdari İşler Kurulu kararlarına dayalı eylem ve işlemler,
• Birden fazla idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işler,
• Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu’nun kararları veya Danıştay Başkanlığı işlemleriyle ilgili uyuşmazlıklar.

Bu tür davalarda Danıştay’ın uyuşmazlığı esastan çözerek verdiği nihai kararlar temyize açıktır. Temyiz incelemesi, ilgili dairenin özelliğine göre Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu veya Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından yapılır.

İVEDİ YARGILAMA USULÜ

İdari yargıda temyiz sürecinin bir diğer önemli yönü, ivedi yargılama usulüne tabi davalardır. Bu tür davalarda, mahkemelerin verdiği kararlar, doğrudan temyize götürülebilir. İvedi yargılama usulü genellikle acil kamusal meseleler, sınav uyuşmazlıkları veya kamu düzenini ilgilendiren davalar için uygulanır.

İdari yargıda temyiz, hukuk düzeninde önemli bir denetim mekanizmasıdır. Bu yol, yerel mahkemelerde veya bölge idare mahkemelerinde verilen kararların Danıştay nezdinde incelenmesine olanak tanır. Ancak bu sürecin başarılı olabilmesi için dilekçelerin dikkatli hazırlanması ve yasal süreçlerin doğru bir şekilde takip edilmesi gerekmektedir.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ EDİLEMEYECEK KARARLAR

İdari yargıda, mahkemeler tarafından verilen nihai kararlara karşı temyiz yolu genellikle açıktır. Ancak bazı durumlarda, yasal düzenlemeler gereği temyiz yolu kapalıdır. Bu tür kararlara “temyiz edilemeyen kararlar” denir.

YASA GEREĞİ TEMYİZ YOLU KAPATILAN NİHAİ KARARLAR

Bazı nihai kararlar, kanun hükümleri doğrultusunda temyiz edilemez. Bu tür kararlar şunlardır:

• Tek Hâkim veya Heyet Halinde Verilen İdare ve Vergi Mahkemesi Kararları
• Bu kararlara karşı, İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) 45/1 hükmü uyarınca yalnızca istinaf yoluna başvurulabilir.
• Düşük Değerli Davalar
• Konusu 5.000 Türk Lirasını aşmayan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davalarına ilişkin idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar temyize kapalıdır.

Bu kararlar, istinaf incelemesine de tabi olmadığından, temyiz yolu da kullanılamaz.

BÖLGE İDARE MAHKEMESİNİN TEMYİZE KAPALI KARARLARI

İYUK 45/6 hükmü uyarınca, temyize açık olmayan bölge idare mahkemesi kararlarına karşı temyiz başvurusu yapılamaz.

• Görev ve Yetki Uyuşmazlığına İlişkin Kararlar:Danıştay veya bölge idare mahkemelerince, İYUK 43 uyarınca görev ve yetki uyuşmazlıklarına dair verilen kararlar temyize kapalıdır.
• Merci Tayinine İlişkin Kararlar: Danıştay veya bölge idare mahkemesince verilen merci tayini kararları temyize konu olamaz (İYUK 44).
• Lehe Verilen Kararlar:Temyiz yolu, yalnızca mahkeme kararından zarar gören tarafların kullanabileceği bir kanun yoludur. Dolayısıyla, tarafın lehine olan kararlar temyiz edilemez.
• Daha Önce Temyiz İncelemesinden Geçmiş Kararlar: Daha önce Danıştay’ın temyiz incelemesinden geçmiş;
• İdare ve vergi mahkemesi kararları,
• Bölge idare mahkemesi kararları,
• Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulunun incelemesinden geçmiş kararlar, tekrar temyiz edilemez.
• Uyuşmazlığı Esastan Çözmeyen ve Nihai Olmayan Kararlar :Mahkemelerin esasa girerek uyuşmazlığı çözmediği ve davayı sonuçlandırmadığı ara kararlar da temyiz edilemez. Bu tür kararlar şunlardır:
• Belge veya Bilgi İstenmesine İlişkin Ara Kararlar: Mahkeme tarafından, davalı idareden veya diğer ilgili idarelerden belge veya bilgi talep edilmesi için verilen kararlar (İYUK 20/1) temyize kapalıdır.
• Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Kararlar: Yürütmenin durdurulması talepleri üzerine verilen kararlar ile bu kararlara karşı yapılan itirazlar sonucunda verilen kararlar temyize açık değildir (İYUK 27/6).

Bu hükümler, yargılama sürecinde temyiz yolunun kullanımını sınırlandırarak, özellikle belirli durumlarda daha hızlı bir çözüm sürecinin sağlanmasını amaçlamaktadır.

İdari yargıda temyiz, davanın taraflarının kararı üst bir mahkemeye taşıyabilmek için başvurdukları bir kanun yoludur. Temyiz süreci, kararın hukuka uygunluğunun denetlenmesini sağlar. Taraflar, temyiz taleplerini yazılı dilekçelerle sunar ve bu dilekçeler, kararı veren mahkemeye iletilerek Danıştay’a yönlendirilir. Bu süreçte temyiz dilekçelerinin, dava dilekçesi hazırlama kurallarına uygun olması zorunludur.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ SÜRESİ VE BAŞVURABİLECEK KİŞİLER

Bölge idare mahkemelerinin istinaf incelemesi sonunda verdiği, temyize açık kararlara karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 30 gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. Ancak, bazı özel durumlarda farklı temyiz süreleri geçerlidir:

İVEDİ YARGILAMA USULÜ KAPSAMINDAKİ KARARLAR

• İdare ve vergi mahkemelerinin ivedi yargılama usulüne tabi davalarda verdiği kararlar, istinafa gitmeden doğrudan temyize tabidir.
• Bu tür kararların temyiz süresi, tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür.

MERKEZİ VE ORTAK SINAV UYUŞMAZLIKLARI

• Merkezi ve ortak sınavlarla ilgili işlemlerden kaynaklanan davalarda, ilk derece mahkemelerinin kararlarına karşı temyiz süresi 5 gündür (İYUK 20/B).

DANIŞTAY’IN İLK DERECE MAHKEMESİ OLARAK VERDİĞİ KARARLAR

• Danıştay’ın ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararlara karşı temyiz başvuru süresi, kararın tebliğinden itibaren 30 gündür.
• Temyiz Süresi ve Süre Aşımı
• Temyiz süresi, kararın usulüne uygun bir şekilde tebliği ile başlar.
• Sağlık sorunları veya zorlayıcı sebepler, temyiz süresini durdurmaz.
• Süresi içinde yapılan “açıklama” ya da “kararda düzeltme” talepleri de temyiz süresini etkilemez.
• Belirtilen süreler içerisinde temyiz başvurusunda bulunulmazsa, Danıştay başvuruyu süre aşımı nedeniyle reddeder.

KİMLER TEMYİZE BAŞVURABİLİR?

• Temyiz hakkı, yalnızca mahkeme kararının kendisine zarar verdiği ve kararın bozulmasında çıkarı bulunan taraflara tanınmıştır.
• Birden fazla kişinin ortak dava açtığı durumlarda, her bir kişi kararı bireysel olarak temyiz edebilir (İYUK 5/2).
• Lehine karar verilen taraf, kararın bozulmasından herhangi bir yarar sağlamayacağı için kural olarak temyiz başvurusunda bulunamaz. Ancak, yargılama giderlerine itiraz etmesi durumunda temyiz hakkını kullanabilir.

MÜDAHİLİN TEMYİZ HAKKI

• Fer’i müdahil, hukuki yararı olan bir tarafı desteklemek amacıyla davaya katılır. Ancak, müdahil davanın “tarafı” olarak kabul edilmez ve hüküm, yalnızca dava tarafları için verilir.
• Bu nedenle, fer’i müdahil tek başına temyiz başvurusu yapamaz.
• Müdahil, yalnızca yanında bulunduğu tarafın temyiz başvurusunda bulunması durumunda temyiz sürecine katılabilir.

Bu düzenlemeler, idari yargıda temyiz yolunun etkin ve sınırlı bir şekilde kullanılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ İNCELEMESİ SONUCUNDA VERİLEBİLECEK KARARLAR

İdari yargıda temyiz, ilk derece mahkemeleri tarafından verilen nihai kararların hukuka uygun olup olmadığını değerlendiren bir üst mahkeme denetimidir. İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK)’nun 46 ila 50. maddelerinde düzenlenen temyiz, idari davalarda kararlara karşı başvurulabilecek en önemli kanun yollarından biridir. Bununla birlikte, karar düzeltme, temyiz süreci tamamlandıktan sonra başvurulabilen ve temyizin bir devamı niteliğinde olan bir kanun yoludur.

Temyiz incelemesi sırasında, ilk derece mahkemesi kararlarının hukuka uygunluğu denetlenir. Ancak, bu süreçte olaylar ve deliller yeniden değerlendirilmez; yalnızca yargılamanın usule uygun yapılıp yapılmadığı ve kanunların doğru şekilde uygulanıp uygulanmadığına bakılır. Bu yönüyle temyiz, istinaf incelemesinden farklıdır; çünkü istinafta hem olaylar hem de hukuki değerlendirme yeniden incelenir.

İYUK’un 49. Maddesi’ne göre temyiz incelemesi sonucunda Danıştay şu kararları verebilir:

ONAMA KARARI

• Hukuka uygunluk: Eğer karar hukuka uygun bulunursa, Danıştay kararı aynen onar.
• Gerekçenin değiştirilerek onanması: Karar hukuka uygun olmakla birlikte gerekçesi doğru değilse ya da eksikse, gerekçe değiştirilerek onama kararı verilir.
• Hataların düzeltilerek onanması: Maddi hatalar veya küçük eksiklikler varsa, bu hataları düzelterek kararı onar.

BOZMA KARARI

Danıştay, aşağıdaki durumlarda kararı bozabilir:

• Görev ve yetki aşımı: Mahkemenin yetki alanını aşarak karar vermesi.
• Hukuka aykırılık: Verilen kararın hukuka uygun olmaması.
• Usul hataları: Yargılama sırasında yapılan ve kararı etkileyebilecek nitelikteki usul hataları veya eksiklikler.

KISMEN ONAMA VE KISMEN BOZMA

Bazı durumlarda, kararın bir kısmı onanabilir, diğer kısmı ise bozulabilir. Bu durumda, Danıştay kararında hangi kısmın kesinleştiği açıkça belirtilir.

Bu kapsamda, Danıştay temyiz incelemesi sonucunda; onama, gerekçe değiştirerek onama, bozma, kısmen onama, kısmen bozma gibi kararlar alabilir.

İDARİ YARGIDA DANIŞTAY’IN BOZMA KARARI SONRASI SÜREÇ NASIL İŞLER?

Danıştay bir kararın bozulmasına hükmettiğinde, dosya yeniden incelenmek üzere ilgili Bölge İdare Mahkemesi’ne (BİM) gönderilir. BİM, kendisine ulaşan dosyayı tekrar değerlendirir ve iki yoldan birine başvurur:

DANIŞTAY’IN BOZMA KARARINA UYMA

BİM, Danıştay’ın bozma gerekçesine göre hareket ederek yeni bir karar alabilir. Bu durumda:

• Eğer Danıştay, kamu düzenine ilişkin usul kurallarına aykırılık tespit etmişse, BİM bu eksiklikleri giderip bozma doğrultusunda yeni bir karar verir.
• Eğer bozma gerekçesi usule dair bir eksiklik, yanlışlık veya uygulanmayan bir kuraldan kaynaklanıyorsa, BİM, bu eksiklik veya hatayı düzelterek tekrar karar verir. Bu, önceki kararın birebir tekrar edilmesi anlamına gelmez.
• Eğer Danıştay, kararın maddi hukuka aykırılığı nedeniyle bozma yönünde hüküm verdiyse, BİM bozma gerekçesini dikkate alarak yeni bir hüküm oluşturur.

DANIŞTAY’IN BOZMA KARARINA UYMAMA (KARARDA ISRAR)

BİM, Danıştay’ın bozma kararına katılmayarak kendi ilk kararında ısrar edebilir.

• Bu durumda BİM, Danıştay’ın bozma gerekçelerini dikkate alarak usul ve esas yönünden değerlendirme yapar ancak ilk verdiği kararın doğruluğunda ısrar eder.
• Önemli bir ayrım olarak, BİM’nin, Danıştay’ın tespit ettiği eksiklikleri giderip tekrar aynı yönde bir karar vermesi ısrar kararı olarak kabul edilmez.

ISRAR KARARININ SONUÇLARI

• BİM’nin verdiği ısrar kararı nihai bir karar sayılır ve temyize götürülebilir.
• Bu durumda, temyiz süresi kararın taraflara tebliğinden itibaren 30 gündür.
• Israr kararı temyiz edildiğinde, inceleme Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu veya Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından yapılır.
• Kurulun verdiği onama veya bozma kararları kesin hüküm niteliğindedir. Bu kararlara hem Danıştay Daireleri hem de BİM’ler uymak zorundadır.
• Kesinleşen bu kararlar için karar düzeltme yolu idari yargıdan kaldırılmış olduğundan, bu yola başvurulması mümkün değildir.

İDARİ YARGIDA TEMYİZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ

T.C. DANIŞTAY İLGİLİ DAİRESİ SAYIN BAŞKANLIĞINA

Sunulmak Üzere

……. BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA

DOSYA NO                : (Bölge İdare Mahkemesi Dosya Numarası)

DAVACI                      : (………………. (T.C: ………………)

ADRES                       :

VEKİLİ                       :

DAVALI                      : Milli Eğitim Bakanlığı

ADRES                       :

KONU            : (Bölge İdare Mahkemesi’nin kararının tarih ve numarası belirtilerek) öğretmen atamasına ilişkin karara karşı Danıştay nezdinde temyiz başvurusudur.

AÇIKLAMALAR:

Usule ve Esasa İlişkin Gerekçeler:

(Davacının öğretmen ataması talebiyle ilgili başvurusunun neden reddedildiği veya atama yapılmadığı konusunda Bölge İdare Mahkemesi’nin kararının dayandığı hukuki gerekçeler özetlenir.)

Örneğin: Atama önceliği, hizmet puanı hesaplamasında hatalar veya hukuki hatalar varsa belirtilir.

Bölge İdare Mahkemesi Kararının Hukuka Aykırılığı:

Kararın hukuka uygun olmadığı, eşitlik ilkesine aykırı olduğu ya da anayasal hakları ihlal ettiği açıklanır.

Örneğin: “Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan atamalarda liyakat ilkesi ihlal edilmiş, davacının hakkı göz ardı edilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi, eksik inceleme yaparak hukuki hataya düşmüştür.”

Danıştay’dan Talep:

Davacının haklı gerekçelerle talebinin kabul edilmesi gerektiği ve Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ifade edilir.

Örneğin: “Karar, davacının atanma hakkını engellemekte ve açıkça hukuka aykırıdır. Bu nedenle Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasını talep ediyorum.”

SONUÇ VE TALEP

Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, Bölge İdare Mahkemesi’nin …/…/…. tarih ve E. …/…, K. …/… sayılı kararının bozulmasını, davacının mağduriyetinin giderilmesi ve öğretmen atamasının yapılması yönünde yeni bir karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim.

Saygılarımla, …/…/…

Adı Soyadı

(Temyiz Eden)

İmza: ……………….

Ekler:

• Bölge İdare Mahkemesi Kararının Onaylı Sureti
• Temyiz Harcının Ödendiğine Dair Belge
• Konuyla İlgili Belgeler ve Deliller

İDARİ YARGIDA TEMYİZ KONUSUNDA SIKÇA SORULAN SORULAR

1.İdari yargıda temyiz nedir?

Temyiz, idari yargıda verilen bir kararın hukuka uygunluğunun denetlenmesi için bir üst mahkemeye (Danıştay’a) başvurulmasıdır. Bu başvuru, hukuki hataların düzeltilmesi ve doğru bir karar verilmesi amacıyla yapılır.

2.Hangi kararlar temyiz edilebilir?

İlk derece mahkemeleri tarafından verilen ve kesin olmayan kararlar,

Bölge İdare Mahkemesi’nin (BİM) istinaf incelemesi sonucunda verdiği nihai kararlar temyiz edilebilir.

Bazı davalarda karar kesin olduğundan temyiz yolu kapalıdır. Örneğin, belli bir parasal sınırın altındaki vergi davalarında temyiz yolu kapalıdır.

3.Temyiz süresi ne kadardır?

Temyiz başvuru süresi, kararın taraflara tebliğ edilmesinden itibaren 30 gündür. Sürenin aşılması durumunda temyiz hakkı kaybedilir.

4.Temyiz başvurusu nereye yapılır?

Temyiz başvurusu, kararı veren mahkemeye yapılır. Başvuru, dilekçe ile yapılır ve bu dilekçe ilgili mahkeme tarafından Danıştay’a gönderilir.

5.Hangi durumlarda temyiz başvurusu yapılabilir?

Temyiz başvurusu genellikle şu durumlarda yapılır:

• Hukuki bir hata olduğu düşünülüyorsa,
• Yargılama usullerine uyulmadığı iddia ediliyorsa,
• Kararın maddi veya hukuki hata içerdiği düşünülüyorsa.

6.Temyiz incelemesini kim yapar?

Temyiz incelemesi, Danıştay Dava Daireleri veya dava türüne göre Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından yapılır.

7.Temyiz incelemesinde neye bakılır?

Danıştay, temyiz incelemesinde esas olarak:

• Kararın hukuka uygun olup olmadığını,
• Yargılama usullerine uyulup uyulmadığını,
• Maddi ve hukuki hataların bulunup bulunmadığını değerlendirir.

Yeni deliller sunulamaz ve ilk derece mahkemesi veya BİM’nin yerine geçerek maddi vakaları yeniden değerlendirme yapılmaz.

8.Temyiz sonucunda hangi kararlar verilebilir?

Danıştay temyiz incelemesi sonucunda:

• Onama: Kararın hukuka uygun olduğu sonucuna varılır.
• Bozma: Kararın hukuka aykırı olduğu tespit edilir ve karar bozulur.
• Düzeltme: Karardaki küçük eksiklikler veya yazım hataları düzeltilerek karar onanır.

9.Bozma kararı sonrası ne olur?

Bozma kararı sonrası dosya kararı veren mahkemeye geri gönderilir. Mahkeme, Danıştay’ın gerekçelerine uyarak yeni bir karar alabilir veya eski kararında ısrar edebilir. Israr kararı, tekrar temyize götürülebilir.

10.Temyiz başvurusu için harç ödenir mi?

Evet, temyiz başvurusu için belirlenen miktarda temyiz harcı ödenmesi gerekir. Harç ödenmediği takdirde başvuru usulen reddedilebilir.

11.Temyiz sonucunda verilen kararlar kesin midir?

Danıştay’ın temyiz üzerine verdiği kararlar, genellikle kesindir. Ancak bazı istisnai durumlarda karar düzeltme yoluna başvurulabilir. Karar düzeltme imkânı kaldırıldığı için bu tür kararlar artık genellikle nihai nitelik taşır.

12.Hangi davalarda temyiz yolu kapalıdır?

• Kanunlarla kesin olduğu belirtilen kararlar,
• Belli bir parasal sınırın altındaki vergi davaları,
• Kesinleşmiş idari işlemler hakkında verilen kararlar temyiz edilemez.

13.Temyiz başvurusunda avukat tutmak zorunlu mudur?

Hayır, zorunlu değildir. Ancak temyiz sürecinin hukuki tekniklere dayalı olması nedeniyle bir avukattan yardım alınması tavsiye edilir.

14.Temyiz başvurusu kararı durdurur mu?

Kural olarak temyiz başvurusu kararın uygulanmasını durdurmaz. Ancak yürütmenin durdurulması talep edilirse ve bu talep kabul edilirse, kararın uygulanması temyiz incelemesi sonuçlanana kadar durdurulabilir.

15.Danıştay’ın bozma kararına karşı ne yapılabilir?

Danıştay’ın bozma kararı sonrasında mahkeme ya bozma kararına uyabilir ya da önceki kararında ısrar edebilir. Israr kararı temyize götürülebilir, ancak Danıştay Kurulu tarafından verilen kesin kararlar bağlayıcıdır ve itiraz edilemez.

İDARİ DAVA AVUKATINA SORU SORABİLİRSİNİZ.

İDARİ DAVA AVUKATINDAN ONLINE DANIŞMANLIK ALABILIRSINIZ.

Sorularınızı ve bu sorularla ilgili evrakı sisteme yükleyebilirsiniz. Online danışmanlıkta istediğiniz gün ve saati seçebildiğiniz gibi görüşme tipini de seçebilmektesiniz. Zoom, teams, whatsapp ya da telefon üzerinden görüşme sağlanabilmektedir. Ödemenin ardından tarafınıza randevu yapıldığına dair mail ile bilgi gelmektedir. Sistemde yaşanan herhangi bir sorun olduğundan iletişim numaralarımızdan iletişime geçtiğinizde toplantı manuel olarak planlanabilir. Müvekkillerimizin doğru bilgiye hızlı ve güvenilir şekilde ulaşmasını sağlamak için kurulan Online Danışmanlık Sistemimizden yüzlerce randevu alınmış olup müvekkillerimizin faydalanması amaçlanmıştır.