İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASI

İsim ve soyisim değiştirme davası, kişilerin mevcut isim veya soyisimlerini değişiklik yapmak amacıyla açtıkları hukuki bir süreçtir. Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesine göre, isim veya soyisim değişikliği ancak haklı sebeplerin varlığı halinde mahkeme kararıyla mümkündür. İsim ve soyisim değiştirme davası için haklı sebepler arasında toplum içinde alay konusu olma, kişinin psikolojik veya dini sebeplerle ismini değiştirmek istemesi, yazım hataları veya soybağıyla ilgili durumlar yer alabilir. İsim ve soyisim değiştirme davası, kişinin yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılır ve ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilerek resmî kayıtlara işlenir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASI NEDİR?

İsim ve soyisim değiştirme davası, bireylerin çeşitli nedenlerle mevcut isim veya soyisimlerini değiştirmek istedikleri durumlarda başvurdukları hukuki bir süreçtir. Türk Medeni Kanunu‘nun 27. maddesinde düzenlenen bu dava, ancak haklı ve geçerli gerekçelerle açılabilir. Yani, bir kişinin ismini veya soyisimini değiştirme talebi, yalnızca belirli ve objektif olarak kabul edilebilecek sebeplerle yapılabilir. Mahkeme, başvurulan gerekçelerin doğruluğunu ve geçerliliğini değerlendirerek bir karar verir.

İsim ve soyisim değiştirme davası süreci, kişinin psikolojik, sosyal ve hukuki durumunu doğrudan etkileyen önemli bir karar olarak kabul edilir. İsim veya soyisim değiştirmek, bireyin toplumsal kimliği, kişisel algısı ve sosyal çevresiyle olan ilişkileri üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Aynı zamanda, bireyin hukuki belgelerinde yapılacak olan değişiklikler de, resmi ve yasal işlemleri etkileyebilir.

Türk Medeni Kanunu, isim ve soyisim değiştirme taleplerinin hangi durumlarda geçerli sayılabileceğine dair bazı şartlar öngörmektedir. Bu şartlar arasında, bireyin isminin veya soyisiminin toplumda alay konusu olması, küçük düşürücü veya hakaret içermesi, kültürel veya dini hassasiyetlere aykırı olması gibi durumlar yer alabilir. Ayrıca, kişinin mevcut ismi ya da soyismi, toplumsal hayatında zorluklar yaşamasına veya psikolojik travmalar oluşturmasına neden oluyorsa, mahkeme tarafından isim değişikliği talebi kabul edilebilir.

İsim ve soyisim değişikliği talebinin mahkemeye başvurulmasıyla başlayan isim ve soyisim değiştirme davası süreci, başvuran kişinin mahkeme önünde gerekçelerini sunması ve mahkemenin de bu gerekçeler doğrultusunda bir karar vermesi ile ilerler. Mahkeme, taleple ilgili belgeleri inceleyerek ve gerekirse uzman görüşlerine başvurarak, değişiklik talebinin kabul edilip edilmeyeceğine karar verir. Eğer mahkeme, talebi haklı bulursa, bu karar nüfus müdürlüğüne iletilir ve resmi kayıtlara işlenir.

İsim ve soyisim değiştirme davası açmadan önce, başvurulacak mahkemenin hangi şartlarda ve hangi prosedürle işleyeceği konusunda ayrıntılı bir şekilde bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Kişi, hangi gerekçelerle isim veya soyisim değiştirebileceğini, değişiklik sonrası resmi belgelerinde nasıl bir süreç işleyeceğini ve hangi yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerektiğini bilmelidir.

Ayrıca, mahkeme kararı ile değişiklik gerçekleştikten sonra, kişi ilgili belgelerindeki eski ismini kullanamayacak ve yeni isminin geçerli olduğu belgeler düzenlenmelidir. Bu noktada, isim değişikliği ile ortaya çıkacak olan tüm hukuki süreçler hakkında da bilgi sahibi olmak, sürecin sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde tamamlanması açısından önemlidir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASININ HUKUKİ DAYANAĞI NEDİR?

İsim ve soyisim değiştirme davası, Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi çerçevesinde düzenlenmiş olup, bireylerin isim veya soyisimini değiştirme taleplerinin hukuki zemine oturtulmasını sağlar. Kanunda yer alan “Adın değiştirilmesi ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir” hükmü, isim değişikliğinin keyfi olarak gerçekleştirilemeyeceğini, mutlaka makul ve kabul edilebilir gerekçelere dayanması gerektiğini ifade etmektedir.

Bu doğrultuda, isim ve soyisim değiştirme davası açmak isteyen kişilerin mahkemeye başvururken güçlü bir gerekçe sunmaları gerekmektedir. Haklı sebepler arasında, ismin toplum içinde alay konusu olması, kişinin psikolojik veya sosyal açıdan kendisini mevcut isimle özdeşleştirememesi, ismin yanlış yazılması veya nüfus kaydında hatalı bir şekilde yer alması, travmatik olaylarla ilişkilendirilmesi ya da mesleki veya sanatsal nedenlerle değiştirilmek istenmesi gibi durumlar bulunmaktadır.

İsim ve soyisim değiştirme davası, kişinin ikamet ettiği yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Mahkeme, davacının sunduğu delilleri ve tanık beyanlarını değerlendirerek bir karar verir. Kararın olumlu olması durumunda, mahkeme tarafından verilen hüküm Nüfus Müdürlüğü’ne bildirilir ve ilgili değişiklik nüfus kaydına işlenir. Böylece, yeni isim veya soyisimi resmî olarak geçerlilik kazanır ve birey tüm resmî işlemlerinde yeni kimlik bilgilerini kullanabilir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASININ AÇILMA SEBEPLERİ

İsim ve soyisim değiştirme davası açmak için belirli nedenlerin varlığı gerekir. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:

• Eğer bir kişinin ismi veya soyismi toplum içinde gülünç bulunuyorsa, isim ve soyisim değiştirme davası açılarak bu durum düzeltilebilir.
• Din değiştiren kişiler, yeni inançlarına uygun bir isim almak için isim ve soyisim değiştirme davası açabilirler.
• Kişi, mevcut isminden dolayı psikolojik rahatsızlık duyuyorsa, isim ve soyisim değiştirme davası ile bu sorunu çözebilir.
• Nüfus kaydında yapılan yazım hataları nedeniyle kişiler isim ve soyisim değiştirme davası açabilir.
• Evlilik, boşanma veya evlat edinme gibi durumlar da isim ve soyisim değiştirme davası açılması için haklı sebepler arasındadır.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA GEREKLİ BELGELER

İsim ve soyisim değiştirme davası açarken belirli belgelerin eksiksiz bir şekilde temin edilmesi gerekmektedir. Mahkemeye sunulacak belgeler, davanın değerlendirme sürecini hızlandırarak, hâkimin kararını destekleyen önemli kanıtlar sunulmasını sağlar. Gerekli belgeler şunlardır:

• Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ya da nüfus cüzdanının ön ve arka yüzünün okunaklı bir fotokopisi mahkemeye sunulmalıdır.
• Nüfus Müdürlüğü’nden temin edilen, kişinin doğum bilgileri, aile bilgileri ve kimlik bilgilerini içeren resmî nüfus kayıt örneği gereklidir. Bu belge, kimlik bilgilerinin doğruluğunu kanıtlamak amacıyla istenir.
• İsim veya soyisim değiştirme talebini içeren ve gerekçeleri ayrıntılı olarak açıklayan bir dilekçe hazırlanmalıdır. Dilekçede, davacının neden isim veya soyismini değiştirmek istediği, dayandığı haklı sebepler ve hukuki dayanakları detaylandırılmalıdır.
• İsim veya soyisim değişikliği talebini doğrulayan resmî evraklar, tanık beyanları, mesleki veya sanatsal belgeler, psikolojik raporlar, noter onaylı belgeler veya kişisel beyanlar gibi kanıt niteliğinde sunulabilecek ek belgeler, davanın kabul edilme ihtimalini artırır.

Bu belgeler eksiksiz bir şekilde mahkemeye sunulduğunda, davanın hukuki süreçleri daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde ilerleyebilir. Gerekli belgeler sağlandıktan sonra, davacının ikamet ettiği yerin Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açması gerekmektedir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA HAKLI SEBEPLERİN ÖNEMİ

Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi doğrultusunda, bir kişinin ismini veya soyisimini değiştirme talebi yalnızca haklı sebeplere dayanarak kabul edilebilir. Haklı sebep kavramı, oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir ve yalnızca objektif, dışsal nedenlerle sınırlı kalmaz; aynı zamanda bireyin kişisel, psikolojik ve öznel deneyimlerini de kapsayabilir. Bu bağlamda, bir kişinin mevcut ismini ya da soyisimini kendine ait hissetmemesi, bir diğer deyişle mevcut adının bireyi yansıtmaması, değişiklik talebinin kabul edilmesi için geçerli bir gerekçe olarak öne çıkabilir.

Bireylerin isim ya da soyisim değişikliği talep etmelerinde en sık karşılaşılan sebeplerden biri, ismin veya soyisiminin toplumsal çevrelerinde alay konusu olmasıdır. Bu tür durumlar, bireyin özgüvenini sarsabilir ve sosyal hayatında olumsuz etkilere yol açabilir. Örneğin, ismin veya soyisiminin belirli bir olumsuz anlam taşıması ya da toplumda olumsuz çağrışımlar yapması, kişiyi bu ismi taşımaktan rahatsız edebilir. Bu tür durumlar, kişinin yaşam kalitesini etkileyebileceğinden, mahkeme tarafından haklı bir sebep olarak değerlendirilebilir.

Bir diğer yaygın sebep, kişinin geçmişte yaşadığı olumsuz anıların ya da travmaların mevcut ismi veya soyismiyle ilişkilendirilmesidir. Eğer bir kişi, ismi veya soyisimini taşıdığı bir dönemle ilgili acı verici anılar hatırlıyorsa, bu durum bireyin psikolojik sağlığına zarar verebilir. Özellikle, geçmişteki olumsuz olayları hatırlatan bir ismin bireyi sürekli olarak bu anılara geri götürmesi, yaşamını olumsuz etkileyebilir. Bu sebeple, kişi bu tür duygusal yüklerden kurtulmak amacıyla isim veya soyisim değiştirme talebinde bulunabilir.

Bunun dışında, kişinin mevcut ismi veya soyisimi ile kötü bir ün kazanmış bir kişiyle özdeşleşmesi de başka bir haklı sebep olarak kabul edilebilir. Özellikle, ismin veya soyisiminin, toplumda kötü bir ünü olan ya da suçla ilişkilendirilen bir kişiyle bağdaştırılması durumunda, bu durumdan rahatsızlık duyan bireyler, isim ya da soyisim değişikliği talebinde bulunabilirler. Bu tür durumlar, bireyin toplum içindeki itibarını olumsuz yönde etkileyebilir ve kişinin sosyal ilişkilerini zedeleyebilir.

Mesleki veya sanatsal sebeplerle de isim veya soyisim değişikliği talep edilebilir. Özellikle sanatçı veya halkla ilişkiler profesyonelleri gibi bireyler, toplumda tanına bilirliklerini artırmak amacıyla daha özgün veya anlamlı bir isim seçmek isteyebilirler. Aynı şekilde, iş dünyasında yer alan bazı kişiler de, soyisimlerinin işlerine olumsuz yansıdığını düşündüklerinde, kimliklerini yeniden inşa etmek adına değişiklik talebinde bulunabilirler.

Tüm bu sebepler, kişinin kimliğini yansıtan, toplumsal yaşamını etkileyen ve kişisel rahatlık sağlayan bir isim ya da soyisimi taşıma hakkının gerekliliğini ortaya koyar. Türk Medeni Kanunu, isim ve soyisim değiştirme talebini kabul ederken, bu tür gerekçelerin bireyin yaşamını olumlu yönde etkileyecek şekilde değerlendirilmesini sağlar. Ancak mahkeme, başvurulan gerekçelerin haklı ve geçerli olduğuna kanaat getirirse, isim ya da soyisim değişikliği talebini onaylayabilir ve böylece bireyin yasal hakları doğrultusunda bir değişiklik yapılabilir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASININ SONUÇLARI

Bir kişi, kişisel bilgilerini değiştirmek amacıyla isim ve soyisim değişikliği için mahkemeye başvurmuşsa ve mahkeme talebi olumlu şekilde sonuçlandırırsa, bu durumda mahkeme kararı, ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilir. Mahkeme kararının bildirilmesinin ardından, bireyin yeni isim ve soyisim bilgileri, resmi nüfus kayıtlarına işlenir. Bu işlem, yalnızca nüfus kayıtlarının güncellenmesini sağlamaz, aynı zamanda kişinin kimlik kartı, pasaport, sürücü belgesi, sosyal güvenlik numarası gibi resmi belgelerinin de yenilenmesi gerektiği anlamına gelir.

Bununla birlikte, mahkeme kararının ardından, ilgili kişiye ait tüm resmi belgelerdeki bilgiler güncellenmeli ve yeni verilerle değiştirilmelidir. Bu değişiklikler, kimlik belgesi ve pasaport gibi belgelerin yanı sıra, bireyin sağlık sigortası kaydı, bankacılık işlemleri, eğitim hayatı, iş yaşamı ve diğer tüm yasal düzenlemelerde de geçerli olacaktır. İsim ve soyisim değiştirme dava süreci, kişinin yeni ismini ve soyisimini yasal bir şekilde kullanabilmesi için zorunlu olan tüm belgelerde yansıması sağlanarak tamamlanır.

Bu güncelleme işlemi için kişinin nüfus müdürlüğüne başvuruda bulunması gerekir. Başvurunun ardından, gerekli belgeler, mahkeme kararı ve kimlik bilgileri ile resmi işlemler yapılır. Tüm bu adımlar, kişinin eski ismiyle ilgili herhangi bir resmi kaydın bulunmaması ve yeni isminin tüm resmi belgelerde geçerli olabilmesi için gereklidir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR

İsim ve soyisim değiştirme davası açan bireyler bazen çeşitli hukuki zorluklarla karşılaşabilirler. Bunlar şunlardır:

• Mahkeme, sunulan gerekçeleri yetersiz görerek isim ve soyisim değiştirme davasını reddedebilir.
• Aile bireyleri veya üçüncü şahıslar, isim ve soyisim değiştirme davasına itiraz edebilir.
• Nüfus müdürlüğü veya diğer resmi kurumlar, süreci yavaşlatabilir.

İsim ve soyisim değiştirme davası, bireylerin isimlerini veya soyisimlerini resmi olarak değiştirmek için başvurdukları önemli bir hukuki süreçtir. İsim ve soisim değiştirme davası haklı sebeplerin varlığı halinde mahkeme tarafından kabul edilmekte ve ilgili değişiklikler resmî kayıtlara işlenmektedir. İsim ve soyisim değiştirme davası açmadan önce süreci ve gereklilikleri iyi anlamak, gerekli belgeleri eksiksiz hazırlamak ve hukuki destek almak davanın olumlu sonuçlanmasını sağlayacaktır. Kendi ismini ya da soyismini değiştirmek isteyen kişiler, isim ve soyisim değiştirme davası sürecini dikkatlice planlayarak, resmi prosedürleri eksiksiz yerine getirmelidirler.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME

İsim veya soyisim değişikliği talebinde bulunmak isteyen bireyler, mahkemeye şahsen başvurmak zorundadır. Bununla birlikte, özel yetkilendirilmiş bir vekaletname verdikleri avukatları aracılığıyla da dava açabilirler. Eğer isim veya soyisim değişikliği küçük yaşta bir birey için talep ediliyorsa, bu durumda velayet hakkına sahip ebeveynler davayı açabilir.

Yaşı küçük olan bireyler adına velayet sahibi ebeveynler dışında, vekaletname ile yetkilendirilmiş bir avukat da mahkemeye başvurabilir. İsim ve soyisim değişikliği davaları, yetkili mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülmektedir. Davacının ikamet ettiği yerin bağlı olduğu Asliye Hukuk Mahkemesi, bu işlemleri yürütme yetkisine sahiptir.

İsim ve soyisim değiştirme davası açıldığında, Nüfus Müdürlüğü tarafından görevlendirilen bir yetkili de mahkemeye katılmak zorundadır. Nüfus Müdürlüğü temsilcisi, davada davalı konumunda yer alır ve mahkeme sürecinin resmi prosedürlere uygun şekilde yürütülmesini sağlar.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME

İsim değişikliği talepleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 382. maddesi kapsamında çekişmesiz yargı işleri arasında yer almaktadır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesine göre, ad ve soyisimi değişikliğine ilişkin davalar Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmektedir. Önemle üzerinde durulması gereken bir konu, boşanmış bireyin eski eşinin soyisimini kullanma talebinde bulunmasıdır. Boşanma sonrası açılan ve eski eşin soyisiminin kullanılmasına yönelik izin taleplerinin değerlendirildiği davalar Aile Mahkemelerinin yetki alanına girmektedir.

Ancak, Türk Medeni Kanunu’nun 173. maddesinde belirtilen zamanaşımı süresi göz önünde bulundurulmalıdır. TMK 173’e göre, boşanma sonrasında kadın, evlilikle kazandığı kişisel statüsünü koruyabilir ancak evlenmeden önceki soyisimina dönüş yapma hakkına da sahiptir. Kadının boşandığı eşinin soyisimini kullanmasının kendisi açısından önemli bir menfaat oluşturduğu ve bu durumun eski eşe zarar vermeyeceği kanıtlandığında, hâkim bu talebi kabul edebilir. Öte yandan, erkek, şartların değiştiğini gerekçe göstererek bu iznin kaldırılmasını talep edebilir. TMK 178’e göre ise, boşanmanın kesinleşmesinden itibaren doğan dava hakları, kararın kesinleşme tarihinden itibaren bir yıl içinde kullanılmazsa zamanaşımına uğrar. Bu nedenle, boşanma kararının kesinleşmesinin ardından en geç bir yıl içinde, eski eşin soyisimini kullanma talebiyle Aile Mahkemesi’ne başvurulması gerekmektedir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA İSPAT

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesi ve Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi çerçevesinde açılan davalar, kamu düzenini yakından ilgilendiren hukuki süreçlerdir. Nüfus kayıtları, devlet tarafından büyük bir hassasiyetle korunan resmi belgelerdendir. Bu nedenle, sicil kayıtlarının doğruluğunu sağlamak hâkimin sorumluluğundadır. Yeni doğan bir bireye, velisi tarafından yasalar çerçevesinde istenilen ad verilebilir. Ancak, doğum belgesi düzenlenip bu ad resmi kayıtlara işlendiğinde, değişiklik yapılabilmesi için haklı gerekçelerin bulunması gerekir.

Bu tür davalarda tanık ifadeleri büyük önem taşır. Davacının, adını değiştirme talebini destekleyen haklı gerekçelerini somut delillerle ortaya koyması gerekmektedir. Mahkemelerde tanık dinlenerek karar verildiği gözlemlenmektedir. Ayrıca, hâkimler duruşma sırasında tanıkların cep telefonlarında kişinin hangi isimle kaydedildiğini inceleyerek durumu değerlendirebilir. Bunun yanı sıra, kolluk kuvvetleri aracılığıyla yapılan araştırmalarla, başvuruda bulunan kişinin günlük hayatta hangi ismi kullandığı da tespit edilebilmektedir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASINDA YARGILAMA SÜRECİ

İsim ve soyisim değiştirme davası, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 382. maddesi kapsamında çekişmesiz yargı işleri arasında değerlendirilir. Bu nedenle, bu tür davalarda basit yargılama usulü uygulanmaktadır. Çekişmesiz yargı, bir tarafın talebi üzerine yürütülen, karşı tarafın bulunmadığı ve hukuki menfaatin korunmasına yönelik bir yargılama türüdür.

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesi gereğince, nüfus kayıtlarında değişiklik yapılmasına yönelik davalar, nüfus müdürü veya onun yetkilendireceği görevli memurun huzurunda görülerek karara bağlanmaktadır. Bu süreçte, mahkeme kararı doğrultusunda isim veya soyisim değişikliği resmi kayıtlara işlenir ve kişinin kimlik belgeleri ile diğer resmi evraklarında gerekli güncellemeler yapılır.

Dava sürecinde bireyler, bir avukat aracılığıyla temsil edilmek istediklerinde, vekaletnamede isim ve soyisim değişikliği talebine özel yetki verilmiş olması zorunludur. Avukatın genel yetkili bir vekaletname ile bu davayı açması mümkün değildir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 27. maddesi uyarınca ise, soyisimi değişikliği talebinin mahkemece kabul edilmesi durumunda, kararın ilan edilmesi zorunludur. Bu ilan, değişiklikten etkilenecek üçüncü kişilerin, karar hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamak amacıyla yapılır ve resmî gazetede veya yerel gazetelerde yayımlanır.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞİKLİĞİ KARARINA İTİRAZ VE HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI

Mahkeme tarafından verilen isim veya soyisim değişikliği kararına itiraz edilebilmesi mümkündür. Özellikle, bu değişiklikten olumsuz etkilendiğini düşünen üçüncü kişiler, isim veya soyisiminin değiştirilmesi kararının iptali için itirazda bulunabilirler. İtiraz hakkına sahip kişiler arasında, soyisimi değişikliğinden etkilenen aile bireyleri, mirasçılar veya bu değişikliğin kendilerine zarar verdiğini hukuki olarak kanıtlayabilecek kişiler bulunabilir.

Nüfus kayıtlarının düzeltilmesine yönelik davalar, yalnızca kişisel başvurularla değil, Cumhuriyet Savcıları tarafından da açılabilir. Eğer bir kişi, isim veya soyisim değişikliği kararına itiraz etmek istiyorsa, bu itirazı, kararı veren asliye hukuk mahkemesinde değil, değişiklik nedeniyle zarar gördüğünü ileri süren kişinin yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesinde yapmalıdır.

Çekişmesiz yargı kararları, diğer mahkeme kararları gibi resmi olarak yazılı hale getirilir. Ancak, bu tür kararlar yalnızca davaya katılan taraflar için değil, aynı zamanda yargılama sürecinde yer almamış olsa bile hukuki yararı bulunan kişiler için de bağlayıcı olabilir.

İsim veya soyisim değişikliği kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilir. Kararın hukuka aykırı olduğu düşünüldüğünde, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içinde istinaf başvurusu yapılabilir. Ancak, çekişmesiz yargı kararları kural olarak temyize açık değildir. Yani, istinaf mahkemesi tarafından verilen kararlar kesin hüküm niteliği taşır ve bu kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamaz.

Ayrıca, çekişmesiz yargı kararları maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmez. Bu, yargılamanın yenilenmesi gibi olağanüstü hukuk yollarının bu tür davalar için uygulanamayacağı anlamına gelir. Ancak, mahkemeye sunulan belgelerde sahtecilik tespit edilmesi veya kararın dayandığı temel unsurların değişmesi gibi istisnai durumlarda, kararın yeniden gözden geçirilmesi mümkün olabilir.

İSİM VE SOYİSİM DEĞİŞTİRME DAVASI HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR

1.İsim ve soyisim değiştirme davası nedir?

İsim veya soyisim değiştirme davası, bireylerin mevcut isim veya soyisimlerini hukuki sebeplere dayanarak mahkeme kararı ile değiştirmek amacıyla açtıkları bir davadır. Bu dava, Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi çerçevesinde yürütülür ve yalnızca haklı nedenler varsa kabul edilir.

2.İsim veya soyisim değiştirmek için hangi gerekçeler kabul edilir?

Mahkemeler tarafından kabul edilen haklı gerekçeler şunlardır:

• İsmin veya soyismin toplumda alay konusu olması
• Küçük düşürücü veya olumsuz anlamlar taşıması
• Kötü üne sahip bir kişiyle özdeşleşmesi
• Kişinin ismini veya soyisimini benimsememesi, psikolojik olarak rahatsızlık duyması
• Mesleki veya sanatsal nedenler (sahne ismi kullanımı vb.)
• Evlilik, boşanma, evlat edinme gibi hukuki durumlar
• Din veya kültürel nedenlerle isim değişikliği ihtiyacı

3.İsim ve soyisim değiştirme davası hangi mahkemede açılır?

Bu tür davalar, kişinin yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

4.İsim veya soyisim değişikliği davası ne kadar sürer?

Davalar 2 ila 6 ay içinde sonuçlanmaktadır. Ancak mahkemenin iş yükü, sunulan deliller ve gerekli incelemeler sürecin uzamasına neden olabilir.

5.İsim ve soyisim değiştirme davası için avukat tutmak zorunlu mu?

Hayır, bireyler avukat olmadan da isim veya soyisim değişikliği davası açabilirler. Ancak sürecin doğru ve hızlı ilerleyebilmesi için avukat desteği almak faydalı olabilir.

6.Mahkeme kararı sonrası isim değişikliği nasıl resmileşir?

Mahkemenin olumlu karar vermesi durumunda, karar ilgili Nüfus Müdürlüğü’ne bildirilir ve yeni isim veya soyisim resmi kayıtlara işlenir. Daha sonra kişi, kimlik kartı, pasaport, ehliyet ve diğer resmi belgelerini güncelleyebilir.

7.İsim veya soyisim değişikliği başkalarını etkiler mi?

Soyisim değişikliği aile bireylerini etkileyebilir. Özellikle evli bireylerin soyisimi değişikliği, eş ve çocuklarını da etkileyebilir. Ayrıca, isim değişikliğinden zarar gördüğünü iddia eden kişiler, mahkeme kararına itiraz edebilirler.

8.İsim veya soyisim değişikliği sonrası eski isim kullanılabilir mi?

Hayır, mahkeme kararıyla değiştirilen isim veya soyisim, tüm resmi işlemlerde geçerli olur. Kişi eski ismini resmi belgelerde ve hukuki işlemlerde kullanamaz.

9.İsim veya soyisim değişikliği için ilan zorunlu mu?

Soyisim değişikliği için mahkeme kararı ilan edilir. Ancak isim değişikliği için ilan zorunluluğu bulunmamaktadır.

10.İsim ve soyisim değişikliğine itiraz edilebilir mi?

Evet, isim veya soyisim değişikliğinden zarar gördüğünü düşünen kişiler, mahkemenin verdiği karara itiraz edebilir ve kararın iptalini talep edebilirler.

11.Mahkeme kararına itiraz süresi ne kadardır?

Kararın ilgililere tebliğ edilmesinden itibaren iki hafta içinde istinaf yoluna başvurulabilir.

12.İsim veya soyisim değiştirme kararı temyize götürülebilir mi?

Çekişmesiz yargı kararları kapsamında değerlendirildiği için kural olarak temyiz yolu kapalıdır. Ancak belirli hukuki durumlar söz konusu olduğunda istisnalar olabilir.

13.Nüfus müdürlüğünde dava açmadan isim değişikliği yapılabilir mi?

Evet, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun geçici 11. maddesi kapsamında, küçük yazım hataları ve imla yanlışları mahkeme kararı olmadan doğrudan Nüfus Müdürlüğü tarafından düzeltilebilir. Ancak, tam anlamıyla isim veya soyisim değişikliği için mahkeme kararı gereklidir.

14.İsim veya soyisim değişikliği kişinin vatandaşlık durumunu etkiler mi?

Hayır, isim ve soyisim değişikliği kişinin vatandaşlığını veya hukuki statüsünü değiştirmez. Ancak, yeni isim ile pasaport ve kimlik belgelerinin yenilenmesi gerekecektir.

15.İsim değişikliği miras haklarını etkiler mi?

Hayır, isim değişikliği kişinin miras hakkını etkilemez. Ancak, yeni ismin miras işlemlerinde kullanılabilmesi için resmi kayıtlarda güncellenmesi gerekmektedir.

AVUKATA SORU SORABİLİRSİNİZ.

AVUKATTAN ONLINE DANIŞMANLIK ALABILIRSINIZ.

Sorularınızı ve bu sorularla ilgili evrakı sisteme yükleyebilirsiniz. Online danışmanlıkta istediğiniz gün ve saati seçebildiğiniz gibi görüşme tipini de seçebilmektesiniz. Zoom, teams, whatsapp ya da telefon üzerinden görüşme sağlanabilmektedir. Ödemenin ardından tarafınıza randevu yapıldığına dair mail ile bilgi gelmektedir. Sistemde yaşanan herhangi bir sorun olduğundan iletişim numaralarımızdan iletişime geçtiğinizde toplantı manuel olarak planlanabilir. Müvekkillerimizin doğru bilgiye hızlı ve güvenilir şekilde ulaşmasını sağlamak için kurulan Online Danışmanlık Sistemimizden yüzlerce randevu alınmış olup müvekkillerimizin faydalanması amaçlanmıştır.