UZMAN ERBAŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI (UZMAN ÇAVUŞ)

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, TSK‘ya (Türk Silahlı Kuvvetleri) katılmak isteyen adayların devlet ve millet güvenliği açısından uygunluğunu değerlendirmek amacıyla yapılan resmi bir incelemedir. Uzman erbaş güvenlik soruşturması kapsamında adayın sabıka kaydı, terör örgütleriyle veya yasa dışı oluşumlarla bağlantısı, ailesi ve yakın çevresinin durumu, sosyal medya kullanımı ve genel yaşam tarzı gibi unsurlar detaylı olarak incelenir. Uzman erbaş güvenlik soruşturmasının amacı Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesine katılacak personelin milli değerlere ve anayasal düzene bağlı, güvenilir bireyler olduğundan emin olmaktır.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI NEDİR?

Güvenlik Soruşturması ve arşiv araştırması, kamu kurum ve kuruluşlarında görev alacak kişilerin devletin güvenliğini, anayasal düzeni ve kamu hizmetlerinin sağlıklı işleyişini tehdit edebilecek bir durumlarının olup olmadığını tespit etmeye yönelik yapılan resmi inceleme süreçleridir. Bu iki uygulama birbiriyle ilişkili olsa da kapsam olarak farklılıklar içerir:

GÜVENLİK SORUŞTURMASI NEDİR?

Güvenlik soruşturması, kişinin kendisiyle birlikte birinci derece yakınlarının da incelendiği, daha kapsamlı bir araştırma sürecidir. Bu süreçte;

• Kişinin adli sicil kaydı,
• Hakkında açılmış veya sonuçlanmış soruşturma ve kovuşturmalar,
• Terör örgütleriyle ya da suç örgütleriyle bağlantısı olup olmadığı,
• Yabancı devletlerle veya yabancılarla ilişkileri,
• Kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı,
• Kamu görevinden çıkarılma ya da disiplin cezası geçmişi gibi unsurlar araştırılır.

ARŞİV ARAŞTIRMASI NEDİR?

Arşiv araştırması ise güvenlik soruşturmasına göre daha sınırlı ve yüzeysel bir incelemedir. Bu kapsamda;

• Kişinin adli sicil kaydı,
• Hakkında verilmiş kesinleşmiş mahkeme kararları,
• Kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı,
• Kamu görevinden çıkarılma gibi kararların olup olmadığı mevcut kayıtlar üzerinden kontrol edilir.

Arşiv araştırması, yalnızca mevcut resmi kayıtların kontrolünü içerirken, güvenlik soruşturması yerinden yapılan ve daha detaylı bir geçmiş taramasıdır.

Her iki işlem de, kamu güvenliği ve kurumların bütünlüğü için kritik öneme sahiptir. Özellikle askerî personel, polis, öğretmen, hakim-savcı gibi kritik görevlerde bulunacak kişiler için bu süreçler zorunludur.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunda alanında uzman avukatlardan hukuki destek almak için tıklayınız.

UZMAN ERBAŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI (UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI)

UZMAN ERBAŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI NEDİR?

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun 4. maddesi ve Uzman Erbaş Yönetmeliği’nin 6. maddesi uyarınca, uzman erbaş adaylarının göreve başlamadan önce güvenlik açısından uygunluğunu belirlemek amacıyla yapılan resmi bir inceleme sürecidir. Uzman erbaş güvenlik soruşturması, icra edilen temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayan adayların kıta veya birliklerde görev alabilmeleri için zorunlu tutulmuştur. Uzman erbaş güvenlik soruşturması sürecinde, uzman erbaş güvenlik soruşturması yapılmadan göreve başlanması mümkün değildir. Adayların bu süreci başarıyla tamamlaması, devletin ve toplumun güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması süreci, başvuru aşamasında doldurulan “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Formu”nun ilgili kuruma teslim edilmesiyle başlar. Bu formun eksiksiz ve doğru şekilde doldurulması uzman erbaş güvenlik soruşturması için büyük önem taşır.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması sırasında adayın adli sicil kaydı, hakkında devam eden veya sonuçlanmış adli süreçler, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınmış kararlar ve kamu görevinden çıkarılma durumları ayrıntılı şekilde incelenir. Ayrıca, kişinin yabancı devletlerle veya yabancı şahıslarla olan ilişkileri, terör örgütleriyle herhangi bir bağlantısı olup olmadığı da uzman erbaş güvenlik soruşturması kapsamında değerlendirilir. Bu araştırmaların tümü, kişinin görevine olumsuz yansıyabilecek durumların tespiti amacıyla yapılmaktadır. Uzman erbaş güvenlik soruşturması bu nedenle yalnızca sabıka kaydı incelemesi değil, aynı zamanda kişinin geçmişi ve çevresiyle ilgili kapsamlı bir değerlendirmedir.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, sadece bireyin değil aynı zamanda çevresinin de değerlendirilmesini içerir. Adayın ailesi, sosyal çevresi ve yaşadığı ortam da uzman erbaş güvenlik soruşturması kapsamında dikkate alınır. Böylece adayın sosyal yapısının, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapmaya uygun olup olmadığı anlaşılır. Uzman erbaş güvenlik soruşturması ile amaçlanan, TSK içerisinde görev yapacak kişilerin milli değerlere, anayasal düzene ve kamu güvenliğine bağlılıklarının teyit edilmesidir. Bu nedenle süreç, sadece bireysel değil, toplumsal güvenliğe de hizmet etmektedir.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, adayın halen kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığını, hakkında herhangi bir tahdit kararı olup olmadığını ve memuriyetten çıkarılma cezası gibi geçmişte yaşanmış disiplin sorunlarını da kapsar. Bu yönüyle uzman erbaş güvenlik soruşturması, sadece geçmiş değil, adayın kamu görevine uygunluğunu belirleyen ileriye dönük bir güvenlik filtresi işlevi görür. Uzman erbaş güvenlik soruşturması sürecinde toplanan veriler, ilgili makamlar tarafından denetime elverişli yöntemlerle yerinden araştırılarak teyit edilir.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması sonucunda elde edilen bilgiler doğrultusunda, adayın göreve uygun olup olmadığına karar verilir. Güvenlik açısından uygun bulunmayan adayların göreve başlatılması söz konusu olamaz. Uzman erbaş güvenlik soruşturması bu nedenle TSK’nın profesyonel yapısının korunmasında hayati bir öneme sahiptir. Uzman erbaş güvenlik soruşturması yapılmadan bir kişinin uzman erbaş olarak atanması, hem kurumun güvenliğini hem de ülke güvenliğini riske atabilir. Bu yüzden süreç ciddiyetle yürütülür ve tüm detaylar titizlikle değerlendirilir.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin disiplinli, güvenilir ve milli değerlere bağlı personel yapısını koruma amacı taşır. Uzman erbaş güvenlik soruşturması; sadece bir prosedür değil, aynı zamanda askeri yapının güvenliğini sağlayan bir güvenlik önlemidir. Her aday için eşit şekilde uygulanan uzman erbaş güvenlik soruşturması, TSK’nın görev ve sorumluluklarını güvenli bir biçimde yürütebilmesi için temel bir adımdır.

UZMAN ERBAŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI NEDEN YAPILIR?

Uzman Erbaş Güvenlik Soruşturması, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) görev alacak uzman erbaş adaylarının devletin güvenliğine, anayasal düzene ve kamu hizmetlerinin saygınlığına uygun olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılır. Bu soruşturma, sadece adayın değil, aynı zamanda çevresinin de değerlendirilmesini kapsayan kapsamlı bir güvenlik incelemesidir.

Uzman erbaş güvenlik soruşturmasının yapılmasının temel amacı, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev alacak personelin milli güvenliğe, kamu düzenine ve devlet sırlarına karşı herhangi bir tehdit oluşturup oluşturmadığını tespit etmektir. Bu kapsamda, öncelikle adayın terör örgütleri, yasa dışı yapılar veya yabancı istihbarat servisleriyle irtibatı olup olmadığı detaylı bir şekilde incelenir. Çünkü TSK gibi stratejik bir kurumda görev yapacak personelin güvenilirliği, ülke güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.

Ayrıca, uzman erbaşların görevleri sırasında erişebileceği gizli bilgiler ve kritik bölgeler nedeniyle sadakatleri ve devlet sırlarını koruma kabiliyetleri de değerlendirilir. Güvenlik soruşturması sayesinde, sabıka kaydı, geçmişteki suçlar, disiplin cezaları ya da suça meyilli davranışlar gibi unsurlar incelenerek kamu güvenliğini tehdit edecek kişilerin kuruma alınması engellenir. Aynı zamanda, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin itibarı ve disiplini korunmuş olur. Bu soruşturma sürecinde kişinin sosyal çevresi, yaşam tarzı ve ideolojik eğilimleri de analiz edilerek olası güvenlik riskleri önceden tespit edilmeye çalışılır. Bu sayede, hem kurumsal yapının güvenliği sağlanır hem de toplumun devlete olan güveni güçlendirilmiş olur.

Uzman erbaş güvenlik soruşturması, TSK’ya katılacak personelin sadece fiziksel ve mesleki yeterliliğini değil, aynı zamanda güvenilirlik, sadakat ve disiplin gibi devlet için hayati değerleri taşıyıp taşımadığını ölçmek amacıyla yapılır. Bu süreç, hem bireyin hem de kurumun güvenliği için vazgeçilmezdir.

UZMAN ERBAŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI SONUÇLARI NASIL ÖĞRENİLİR?

Uzman çavuş ve uzman erbaş olarak yapılan başvurularda güvenlik soruşturması sonuçları başvuru sahibine birkaç farklı yöntemle iletilmektedir. Bu yöntemlerden biri, adaya kısa mesaj (SMS) yoluyla bilgilendirme yapılmasıdır. Mesaj içeriğinde, 6/g maddesi kapsamında adayın atamasının yapılmadığı ifade edilir.

Bir diğer yöntem ise kurum tarafından yapılan resmi tebligattır. Bu durumda adaya yazılı bir bildirim yapılır ve kendisinden imza alınarak bu bildirim kayıt altına alınır. Resmi tebligatla ilişiği kesilen aday, kararın gerekçesini bu şekilde öğrenmiş olur.

Ayrıca adaylar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) aracılığıyla güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının durumunu sorgulayabilirler. CİMER başvurusuna verilen yanıtta, eğer güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlandıysa, yine 6/g maddesi gerekçe gösterilerek atamanın yapılmadığı bilgisi sunulur. Başvuru için https://www.cimer.gov.tr/adresi kullanılabilir.

Bu üç yöntem — SMS bildirimi, resmi tebligat ve CİMER yanıtı — geçerli bildirim sayılır ve kişinin sonuçlara itiraz edebilmesi için 60 gün içinde idare mahkemesinde dava açması gerekmektedir. Güvenlik soruşturması sonucu öğrenme işlemi bu kanallar üzerinden gerçekleştirilir ve sorgulama bu yollarla yapılır.

UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI NASIL YAPILIR?

Uzman çavuş güvenlik soruşturması, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev yapacak uzman çavuş adaylarının güvenlik yönünden uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen detaylı bir inceleme sürecidir. Uzman çavuş güvenlik soruşturması, devletin güvenliği, kamu düzeni ve anayasal düzenin korunması açısından büyük önem taşır. Bu nedenle uzman çavuş güvenlik soruşturması her aday için titizlikle yürütülür ve belirli aşamalardan oluşur.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması süreci, adayın başvuru sırasında doldurduğu “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Formu”nun ilgili kuruma teslim edilmesiyle başlar. Bu formun eksiksiz ve doğru bilgilerle doldurulması, uzman çavuş güvenlik soruşturması açısından hayati öneme sahiptir. Form teslim edildikten sonra süreç resmen başlar ve ilgili birimler tarafından inceleme yapılır.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması kapsamında Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT), Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve mahalli mülki idareler (valilik/kaymakamlıklar) devreye girer. Bu kurumlar, aday hakkında detaylı bilgi toplar ve mevcut kayıtları inceleyerek bir güvenlik profili oluşturur. Uzman çavuş güvenlik soruşturması sırasında kişinin adli sicil kaydı, halen aranıp aranmadığı, hakkında yürütülen soruşturma veya kovuşturma olup olmadığı kontrol edilir.

Ayrıca uzman çavuş güvenlik soruşturması sürecinde, adayın terör örgütleriyle irtibat veya iltisakı, yasa dışı oluşumlarla bağlantısı, sosyal medya paylaşımları, yaşam tarzı ve yakın çevresi gibi unsurlar da değerlendirilir. Bu yönüyle uzman çavuş güvenlik soruşturması yalnızca bireyin geçmişine değil, aynı zamanda çevresel faktörlere de odaklanan çok yönlü bir incelemedir.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması tamamlandığında, adayın göreve uygun olup olmadığına dair bir değerlendirme yapılır. Eğer güvenlik açısından herhangi bir sakınca bulunmazsa, adayın ataması yapılır. Ancak olumsuz bir durum tespit edilirse, uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanır ve atama gerçekleştirilmez.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan adaylara, sonuç SMS yoluyla, resmi tebligatla veya CİMER üzerinden yapılan başvuru sonucuyla bildirilir. Bu bildirimler, uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucunun resmi olarak tebliğ edildiği anlamına gelir ve adayın itiraz hakkı doğar.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucuna itiraz etmek isteyen adaylar, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde dava açabilir. Böylece uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucu yargı denetimine tabi tutulabilir. Bu, sürecin hukuka uygun şekilde yürütüldüğünün bir göstergesidir.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması, TSK’nın güvenli ve disiplinli yapısını korumak adına vazgeçilmez bir uygulamadır. Uzman çavuş güvenlik soruşturması sayesinde, kuruma sadece güvenilir, sadakatli ve milli değerlere bağlı bireylerin katılması sağlanır.

Uzman erbaş güvenli soruşturması konusunda detaylı bilgiler için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASININ OLUMSUZ OLMA SEBEPLERİ NELERDİR?

Uzman çavuş güvenlik soruşturmasından geçememe sebepleri, adayın güvenlik açısından risk taşıyıp taşımadığını belirlemek amacıyla yapılan detaylı incelemeler sonucunda ortaya çıkar. Bu süreçte adayın sadece kendi geçmişi değil, yakın çevresi, sosyal ilişkileri ve kamuya açık verileri de değerlendirilir.

Güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasının başlıca sebeplerinden biri, adayın adli sicil kaydında yer alan sabıkalardır. Özellikle terör suçları, hırsızlık, dolandırıcılık, rüşvet gibi yüz kızartıcı suçlar bu süreci doğrudan etkiler. Ayrıca kişi hakkında devam eden bir soruşturma ya da kovuşturma bulunması da, sonucu olumsuz etkileyen önemli bir unsurdur. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı alınmış olsa bile, bazı durumlarda bu karar bile adayın elenmesine yol açabilir.

Bunlara ek olarak, adayın birinci derece yakınlarının geçmişte işlediği suçlar veya terör örgütleriyle bağlantılı faaliyetlerde bulunmuş olması da güvenlik riski olarak değerlendirilebilir. Bu durum cezanın şahsiliği ilkesine aykırı olsa da, uygulamada bu tür bağlantılar sıkça dikkate alınmaktadır. FETÖ, PKK, DHKP-C gibi örgütlerle doğrudan ya da dolaylı bir irtibat veya iltisak da adayın güvenlik soruşturmasından geçememesine neden olabilir. Özellikle FETÖ ile ilişkili okul, yurt, dershane gibi yerlerde eğitim almış olmak, güvenlik açısından risk kabul edilebilir. Ayrıca adayın sosyal medya paylaşımları da göz önünde bulundurulmaktadır. Devlet aleyhine söylemler, yasa dışı grupları destekleyici ifadeler veya ayrımcılık içeren gönderiler güvenlik soruşturmasında olumsuz yorumlanabilir.

Daha önce herhangi bir kamu görevinden çıkarılmış olmak veya disiplin cezası almış olmak da güvenlik soruşturmasını olumsuz etkileyebilir. Aynı şekilde, hakkında arama kararı veya seyahat yasağı gibi tahdit kayıtlarının bulunması da risk olarak görülür. Kimi zaman, adayın aşırı borçlu olması, mali problemleri ya da banka takibine düşmesi de güvenlik zafiyeti olarak yorumlanabilir. Ayrıca kişinin yaşam tarzı, çevresiyle olan ilişkileri ve ahlaki durumu da inceleme altına alınır; örneğin şiddet eğilimli davranışlar, aşırı alkol kullanımı veya toplumsal değerlere aykırı hareketler de uzman çavuş güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanmasına yol açabilir.

Uzman çavuş güvenlik soruşturmasından geçememe durumu birçok farklı faktöre bağlı olabilir ve her aday için farklı şekilde değerlendirilir. Ancak bazı kararlar yalnızca soyut iddialara ya da yetersiz bilgiye dayanabiliyor. Bu gibi durumlarda adayların hak arama yollarını kullanarak idare mahkemelerinde dava açmaları ve süreci yargı yoluyla denetletmeleri mümkündür.

MSB GÜVENLİK SORUŞTURMASI NE KADAR SÜRER?

Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bünyesinde yapılan güvenlik soruşturması süresine ilişkin olarak, 4045 sayılı Kanun herhangi bir zaman sınırlaması getirmemektedir. Yani, bu yasa kapsamında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının ne kadar sürede tamamlanacağına dair açık bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak bu durum, tamamen belirsiz olduğu anlamına gelmez. Konuyla ilgili süre düzenlemesi, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nin 12. maddesinde yer almaktadır.

Yönetmeliğe göre, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması talebi ilgili kuruma ulaştıktan sonra işlem süreci başlar. Arşiv araştırması en geç 30 iş günü, güvenlik soruşturması ise en geç 60 iş günü içerisinde sonuçlandırılmak zorundadır. Burada özellikle “iş günü” ifadesine dikkat edilmelidir. Çünkü iş günü, hafta sonları ve resmi tatilleri kapsamaz. Yani 60 iş günü, takvim gününe çevrildiğinde yaklaşık olarak 90 ila 100 gün arasında bir süreye denk gelir. Süre hesaplanırken resmi bayramlar, hafta sonları gibi tatil günleri çıkarılmalıdır. Bu nedenle, güvenlik soruşturması süreci her ne kadar mevzuatta belirli günlerle sınırlı görünse de pratikte daha uzun bir zaman alabilir.

UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLIK SORUŞTURMASI OLUMSUZ SONUÇLANMASI DURUMUNDA NE YAPILMASI GERERKİR?

Uzman çavuş güvenlik soruşturması süreci olumsuz sonuçlandığında, adaylara bu durum resmi yollarla bildirilmektedir. SMS yoluyla veya CİMER üzerinden yapılan başvurulara verilen yanıtla adaylara, uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucunun olumsuz olduğu iletilir. Bu bildirim şekilleri, tebligat yerine geçer ve sürecin resmiyet kazanmasını sağlar. Ancak uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan adaylara, kararın gerekçesi ya da hangi bilgiler doğrultusunda bu sonuca varıldığı açık şekilde belirtilmez.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz gelen adaylar için en yaygın nedenler arasında; kişinin birinci derece akrabalarının adli sicil kayıtları, aday hakkında devam eden adli soruşturmalar veya kovuşturmalar, geçmişte alınmış mahkumiyet kararları, HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) kararları yer alır. Ayrıca istihbarat raporlarında geçen bilgiler de uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucunu etkileyebilmektedir.

Bu durumda uzman çavuş güvenlik soruşturması sonucuna itiraz etmek isteyen kişilerin, idare mahkemesine başvurarak dava açma hakları bulunmaktadır. Mahkeme süreci, uzman çavuş güvenlik soruşturması kararlarının gerekçesiz, soyut veya yasal dayanağı olmayan temellere dayanıp dayanmadığını inceleyerek, hukuka aykırılık tespit edilirse kararı iptal edebilmektedir. Çünkü güvenlik soruşturmasında masumiyet karinesi ve cezanın şahsiliği ilkeleri her zaman geçerli olmalıdır.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması nedeniyle haksız yere elenen birçok adayın açtığı davalarda, yargı organları soyut iddialara dayanan işlemleri iptal etmiştir. Bu nedenle uzman çavuş güvenlik soruşturması mağdurlarının zamanında hukuki destek almaları, hem özlük haklarını korumaları hem de yeniden görev alma ihtimallerini artırmaları açısından büyük önem taşımaktadır.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz gelen adaylar hukuki haklarını bilmeli, tebligat sonrasında 60 gün içinde dava açmalı ve süreci dikkatle takip etmelidir. Uzman çavuş güvenlik soruşturması, hukuka aykırı gerekçelerle sonuçlandırılmışsa, bu durumun düzeltilmesi için yargı yolları etkin bir şekilde kullanılmalıdır.

Uzman çavuş güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması durumunda izlenilecek hukuki yollar konuusnda detaylı bilgiler için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI İLE İLGİLİ YARGI KARARLARI

Danıştay 12. Daire Başkanlığı’nın 2015/4837 E ve 2015/6384K.

“Dava, 2011 yılı 1. dönem uzman erbaş temini faaliyeti kapsamında Kara Kuvvetleri Komutanlığınca açılan uzman erbaş sınavını kazanan davacının Uzman Erbaş Yönetmeliği’nin uzman erbaş olarak alınacaklarda aranacak şartları düzenleyen 6. maddesinde belirtilen şartları taşımadığı gerekçesiyle işlemlerinin iptal edilmesine ilişkin 13.02.2012 günlü işlemin iptali ile yoksun kaldığı özlük haklarının ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Ankara 8. İdare Mahkemesince verilen 19/12/2013 tarihli ve E:2012/682, K:2013/1800 sayılı kararı ile, Uzman Erbaş Yönetmeliği’nde, “taksirli suçlar hariç olmak üzere, affa veya zamanaşımına uğramış yahut para cezasına çevrilmiş ya da ertelenmiş ve adlî sicilden çıkarılmış olsa dahi, bir cürümden hükümlü bulunmamak” uzman erbaş olarak alınacaklarda aranacak şartlar arasında sayılmış olması ve davacı hakkında;

Amasya 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 25.12.2003 tarihli ve E:2003/325, K:2003/113 sayılı kararı ile Türk Ceza Kanunu’nun 283/1 maddesi uyarınca 3 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, hapis cezasının 34.671.000-TL ağır para cezasına çevrilerek cezanın teciline karar verilmiş olması nedeniyle, Yönetmelikte aranan şartları haiz olmadığı anlaşıldığından, anılan gerekçelerle atamaya ilişkin işlemlerinin iptal edilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Danıştay Onikinci Dairesince verilen 13/05/2015 tarihli ve E:2014/3316, K:2015/3066 sayılı kararıyla idare mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Davacı tarafından, karar düzeltme isteminin kabulü ile dairemiz kararının kaldırılarak idare mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir…

Dosyanın incelenmesinden, 2011 yılı 1. dönem uzman erbaş temini faaliyeti kapsamında Kara Kuvvetleri Komutanlığınca açılan uzman erbaş sınavını kazanan davacı hakkında verilen Amasya 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 25.12.2003 tarihli ve E:2003/325, K:2003/113 sayılı kesinleşmiş kararı nedeniyle, davacının Uzman Erbaş Yönetmeliği’nin uzman erbaş olarak alınacaklarda aranacak şartları düzenleyen 6. maddesinde belirtilen şartları taşımadığı gerekçesiyle işlemlerinin iptal edilmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bakılan davada, TCK’nın 283. maddesi gereğince cezalandırılması istemiyle davacı hakkında açılan kamu davasında, Amasya 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 25.12.2003 günlü, E:2003/325, K:2003/113 sayılı kararı ile TCK’nın 283/1 maddesi uyarınca indirimler uygulandıktan sonra sanığın 3 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, hapis cezasının 34.671.000-TL ağır para cezasına çevrilerek cezanın teciline karar verildiği görülmekte ise de, davacıya isnat edilen fiili işlediği tarih itibariyle 16 yaşında olduğu, işlediği suç tasnii fiilini babasına karşı işlediği, ceza mahkemesindeki savunmasında suçlamayı kabul ettiği, pişman olduğunu söylediği, davacının babası ceza mahkemesinde verdiği ifadesinde oğlundan şikayetçi olmadığını beyan ettiği, davacıya isnat edilen eylemin, yapacağı kamu görevinin niteliğine aykırı olmadığı anlaşılmaktadır.

Bu duruma göre, davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığından söz edilemeyeceğinden, atama şartlarını taşımadığından bahisle atamasının yapılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık, aksi yöndeki mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın idare mahkemesine gönderilmesine 02/12/2015 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.”

Danıştay 12. Daire Başkanlığı’nın 2015/4837 Esas ve 2015/6384 Karar sayılı içtihadı, uzman erbaş adaylarının güvenlik soruşturması sonucunda atamalarının yapılmaması durumlarına ilişkin önemli bir emsal teşkil etmektedir.

Bu kararda, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda olumsuz değerlendirme alan bir adayın atamasının yapılmamasına dair işlemin hukuka uygunluğu incelenmiştir. Danıştay, karar düzeltme talebini kabul ederek önceki kararını kaldırmış ve davacının lehine bir değerlendirme yapmıştır. Bu durum, güvenlik soruşturması sonucunda alınan olumsuz kararların mutlak ve değiştirilemez olmadığını, yargı denetimine açık olduğunu göstermektedir.

Bu içtihat, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçlerinde adayların haklarının korunması ve işlemlerin hukuka uygunluğunun sağlanması açısından önemlidir. Özellikle, somut delillere dayanmayan veya sadece istihbari bilgilere dayanarak yapılan olumsuz değerlendirmelerin yargı tarafından iptal edilebileceğini ortaya koymaktadır.

Eğer güvenlik soruşturması sonucunda atamanız yapılmadıysa ve bu karara itiraz etmek istiyorsanız, Danıştay’ın bu emsal kararını referans alarak idare mahkemelerinde dava açabilirsiniz. Bu karar, “masumiyet karinesi”, “cezanın bireyselliği” ve “orantılılık” ilkeleri açısından emsal teşkil eder. Uzman erbaş adayları, geçmişteki benzer durumlar nedeniyle atamaları yapılmadığında bu tür yargı kararlarını gerekçe göstererek idari dava açabilirler.

UZMAN ÇAVUŞ GÜVENLİK SORUŞTURMASI HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR

Uzman çavuş güvenlik soruşturması nedir?

Uzman çavuş güvenlik soruşturması, uzman çavuş olarak göreve başlamadan önce adayın devletin güvenliğine, kamu hizmetine uygunluğunu değerlendirmek amacıyla yapılan kapsamlı bir incelemedir. Arşiv araştırması ile yürütülür.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması ne kadar sürer?

Yönetmelik gereği, güvenlik soruşturması en geç 60 iş günü, arşiv araştırması ise 30 iş günü içinde sonuçlanmalıdır. Ancak yoğunluk ve resmî tatiller nedeniyle bu süreler uzayabilir.

Güvenlik soruşturmasında nelere bakılır?

Adli sicil kaydı, hakkında devam eden soruşturma veya kovuşturma, terör örgütleriyle irtibat/iltisak, kamu görevinden çıkarılma kararı, yabancı ülke bağlantıları, istihbari bilgiler gibi hususlar araştırılır.

Güvenlik soruşturması olumsuz çıkarsa ne olur?

Uzman çavuş güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanırsa, atamanız yapılmaz ve SMS, CİMER bildirimi veya resmi tebligat ile bilgilendirilirsiniz. Tebligattan itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine dava açabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması sonucu nasıl öğrenilir?

Soruşturma sonucu SMS, resmi yazı veya CİMER üzerinden öğrenilebilir. Kurum ayrıca yazılı tebligatla da bilgilendirme yapabilir.

Aile bireylerinin suçu güvenlik soruşturmasını etkiler mi?

Evet, bazı durumlarda adayın anne, baba, kardeş gibi yakınlarının adli geçmişi veya örgütsel irtibatları uzman çavuş güvenlik soruşturmasında olumsuz değerlendirmeye neden olabilir. Ancak bu durumlar dava yoluyla iptal ettirilebilir.

HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) güvenlik soruşturmasını etkiler mi?

Evet, HAGB kararı kesinleşmiş mahkeme kararı sayılmasa da bazı idareler bunu olumsuz olarak değerlendirebilir. Ancak idare mahkemeleri bu tür durumlarda sıklıkla aday lehine karar vermektedir.

Uzman çavuş güvenlik soruşturması tekrar yapılır mı?

Evet, uzman çavuş olarak görev sırasında terfi, görev yeri değişikliği veya yeni birim atamalarında tekrar güvenlik soruşturması yapılabilir.

Güvenlik soruşturması davası kazanılırsa ne olur?

İdare mahkemesi davacının lehine karar verirse, uzman çavuşluk ataması yapılabilir ve kişi görevine başlayabilir. Ayrıca görevden yoksun kaldığı süreye ilişkin özlük haklarını da talep edebilir.

Güvenlik soruşturmasına itiraz nereye yapılır?

İtiraz, idare mahkemelerine yapılır. Tebligatı takip eden 60 gün içinde dava açma hakkınız vardır. Dava süreci 6 ay – 1 yıl arasında sürebilir.

ASKER HUKUKU AVUKATINA SORU SORABİLİRSİNİZ.

BU KONUDA AVUKATTAN ONLINE DANIŞMANLIK ALABILIRSINIZ.

Sorularınızı ve bu sorularla ilgili evrakı sisteme yükleyebilirsiniz. Online danışmanlıkta istediğiniz gün ve saati seçebildiğiniz gibi görüşme tipini de seçebilmektesiniz. Zoom, teams, whatsapp ya da telefon üzerinden görüşme sağlanabilmektedir. Ödemenin ardından tarafınıza randevu yapıldığına dair mail ile bilgi gelmektedir. Sistemde yaşanan herhangi bir sorun olduğundan iletişim numaralarımızdan iletişime geçtiğinizde toplantı manuel olarak planlanabilir. Müvekkillerimizin doğru bilgiye hızlı ve güvenilir şekilde ulaşmasını sağlamak için kurulan Online Danışmanlık Sistemimizden yüzlerce randevu alınmış olup müvekkillerimizin faydalanması amaçlanmıştır.