YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI (2024)

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması ve işlem yapılması verildiği ülke dışında hüküm ve sonuç doğurması kararın o ülkede “tanınmasına” veya “tenfiz edilmesine” bağlıdır. Kısacası tanıma ve tenfiz bir devlette verilen kararın diğer devletlerde de geçerliliğini sürdürmesini sağlamaktır. Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizine ilişkin temel hükümler kapsamında yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 50-59. maddeleri arasında düzenlenen hususlara göre yapılacaktır.

Bununla beraber yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması kararları dışında yabancı mahkemeler tarafından verilen özel hukuka ilişkin tüm kararlar tanıma veya tenfize konu olmaz. Ülkemizde bir yabancı mahkemenin verdiği kararın tanıma veya tenfize konu olup olamayacağı Türk hukukuna göre belirlenir. Türk hukukunda, yabancı unsurlu davalarda Türk mahkemelerinin yetkisi ve davada izlenecek usul ile davada uygulanacak maddî hukuk esasen 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) ile düzenlenmiştir.

TANIMA VE TENFİZ DAVALARI NEDİR?

Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınması   verilen mahkeme kararının   bir Türk mahkemesi tarafından verilmiş bir karar gibi hüküm doğurmasına imkan tanıyan dava türleridir. Bu davalarla yabancı ülkedeki mahkeme kararları ülkemizde uygulanması sağlanmaktadır. Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınması Türk nüfus kayıtlarına işlenebilmesi için Türkiye’ de tanıma ve tenfiz davasının açılması gerekmektedir.

TANIMA VE TENFİZİN FARKI NEDİR ?

Tanıma ile tenfiz davası olarak adlandırılan bu dava türünde Tanıma ve Tenfiz ayrı anlamlar içermektedir. Tanıma mahkeme kararının cebri icrayı gerektirmeyen sonuçlarının yani kesin hüküm kuvveti ve icra kabiliyeti yargısal kararla ortaya çıkan bir sonuçtur. Tanıma söz konusu yabancı mahkeme kararının yerli mahkeme kararı ile eşit hale getirilmesidir.

Tanımada tenfizin aksine sonucun ortaya çıkması devlet organlarının harekete geçmesi ve maddi icra işlemlerinin yapılmasına bağlı değildir. Boşanmada tanıma kararı ise, yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması tespitine yönelik bir karar olup tenfiz kararında olduğu gibi devlet organlarının harekete geçmesi sonucunu doğurmaz

Tenfiz ise, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 50. maddesine göre, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye’de icra edilebilmesi için Türk hukukuna göre verilen bir icra kabiliyetine sahip kararı gereklidir. Tenfiz, tanımadan farklı olarak, yabancı mahkeme kararlarına ülkede icra kabiliyeti kazandırmaktadır. Tenfiz, bir mahkeme kararının, sahip olduğu kesin hüküm kuvvetinin sonucu olarak maddi icra muamelelerini gerekli kılan kamu gücünü harekete getiren vasfı olarak tanımlanmaktadır.

Bu konuyu örnekle açıklayacak olursak ; Almanya’da  boşanan bir çiftin mahkeme kararında sadece boşanma kararı verilmiş ise boşanmanın yanında nafaka, velayet , tazminat gibi bir icrai nitelikli bir hüküm bulunmuyor ise yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması davası açılır. Ancak söz konusu boşanma kararında çocukların velayeti veya nafakaya ilişkin hükümler de var ise bu durumda kararın tanınması yetmez, icra edilebilirlik açısından tenfiz davası da açılmalıdır. Nitekim yukarıda da açıklandığı üzere tenfiz ile burada yabancı ülke boşanma kararı hükmünün icra edilebilir kısımları icra kabiliyeti kazanacaktır.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZİ DAVASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR?

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması özelinde genel olarak tanıma ve tenfiz davasının şartları, “ön koşullar” ve “esasa ilişkin koşullar” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) m. 50’ye göre tanıma veya tenfiz kararının verilebilmesi için gerekli olan ön koşullar şunlardır:

1. Yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş ilamın bulunması
2. Yabancı mahkeme kararının hukuk davalarına ilişkin olması
3. Kararın kesinleşmiş olması.

Tanıma ve tenfiz talebinin kabul edilebilmesi için gereken esasa ilişkin şartlar ise MÖHUK m. 58’de düzenlenmiştir. Bunlar;

• Hükmün verildiği yer ile Türkiye arasında mütekabiliyetin bulunması
• İlamın, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması veya davalının itiraz etmesi şartıyla ilamın, dava konusu veya taraflarla gerçek bir ilişkisi bulunmadığı halde kendisine yetki tanıyan bir devlet mahkemesince verilmemiş olması
• Kararın davalının savunma haklarına riayet edilerek verilmiş olmasıdır.
• Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması

Bununla beraber Türk mahkemeleri, yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması veya tenfizi davasında sadece tanıma veya tenfiz şartlarının bulunup bulunmadığı hususunda incelemede bulunabilir. Türk mahkemelerinde yabancı mahkeme kararında uygulanan usulün ya da kararda yer alan maddi ve hukuki tespitlerin doğruluğu incelenemez. Buna revizyon yasağı denir.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZİ DAVASI İÇİN GEREKLİ BELGELER NELERDİR?

Yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi için açılacak davalarda aşağıda yer alan belgeler gerekmektedir;

1. Nüfus cüzdanı veya pasaport fotokopisi
2. Yabancı mahkemece verilen boşanmanın kararının kesinleşmiş olduğunu gösterir belgenin mühürlü ve ıslak imzalı aslı
3. Apostil Şerhi: Apostil, bir ülkede resmi makamlarca düzenlenen resmi belgelerin, başka bir ülkede geçerli sayılması için yapılan onaylama işlemidir.
4. Yabancı mahkemece verilen boşanma kararının ve kesinleşme belgesinin noter onaylı Türkçe tercümesi
5. Avukat vekaletnamesi (Yurt dışında verilmiş karara ilişkin tanıma ve tenfiz ibaresi mutlaka vekaletnamede bulunmalıdır.)

ALMANYA BOSANMA KARARININ TURKİYE’DE TANİNMASİ İÇİN NELER GEREKİYOR?

Almanya’da boşanmanın Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi İçin geekli şartlar şunlardır:

• Almanya yekili mahkemesinin verdiği boşanma kararının aslı veya onaylı örneği
• Almanya Mahkemesinin verdiği boşanma kararında kesinleşme şerhi ve bunun apostil şerhi olmalıdır.
• Kesinleşme ve apostil şerhli Almanya boşanma kararının konsolosluk veya noter onaylı Türkçe tercümesi yaptırılmalıdır.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZ DAVALARINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME HANGİSİDİR?

Tanıma ve Tenfiz davalarında Görevli Mahkeme Asliye Hukuk mahkemeleridir. Yetkili mahkeme davalının ikametgahı, Türkiye’de ikametgahı yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu dahi yoksa, Ankara, İstanbul, İzmir mahkemeleridir.

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması ve tenfizi davalarında görevli mahkemenin aile mahkemeleri olabileceğine dair hükümler de vardır.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZ DAVALARINI KİMLER AÇABİLİR?

Milletler Arası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 52. Maddesine göre Yabancı Mahkeme tarafından verilen kararın tenfiz edilmesinde hukuki yararı bulunan herkes, tenfiz isteminde bulunabilir.

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması ve tenfizi için de  boşanan eşlerden her biri tanıma tenfiz davası açabilir.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI ve TENFİZİ DAVASINDA APOSTİL NE DEMEKTİR?

Apostil Şerhi, yabancı devlet kurumları tarafından düzenlenen resmi evrakların başka bir devlet tarafından geçerli kabul edilmesi için kullanılan bir mühürdür. Yabancı devlet kurumu ilgili kararın arkasına Apostil Şerhini ekleyerek, yabancı devlet kurumlarında uygulanabilir hale getirmesidir.

YABANCI ÜLKE BOŞANMA KARARININ TESCİLİ

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması ve tenfizi davası dışında yurt dışında verilen boşanma kararının belli şartların sağlanması durumunda idari makamlarca mahkeme olmadan tescili mümkündür. Aranan şartlar şunlardır;

1. Yabancı ülke boşanma kararına ilişkin adli veya idari makamı tarafından verilen karar bulunmalıdır.
2. Yabancı ülke boşanma kararı kesinleşmiş olmalıdır.
3. Taraflardan biri değil ikisinin de başvuruda bulunması gerekir.
4. Yabancı ülke boşanma kararı kamu düzenine aykırı olmamalıdır.
5. Yabancı ülke kararı evlilik ve boşanmaya ilişkin olmalıdır.
6. Yabancı ülke boşanma kararının tescili başvurusu bulunmalıdır.

Yabancı ülke makamları tarafından verilen boşanma kararının yukarıda bahsedilen idari tescili;

1. Taraflardan birinin yerleşim yeri il nüfus müdürlüğü
2. Kararın verildiği ülkedeki dış temsilcilikle 

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZİ DAVASI İÇİN AVUKAT TUTMALI MIYIM?

Yabancı Mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi davası için uzman Boşanma Avukatının hukuki yardımından yararlanmanız büyük önem taşımaktadır.  Bu konuda büromuzun boşanma hukuku ile ilgili makalelerini okuyabilirsiniz. Hukuk büromuzca yabancılar hukuku avukatı ile yurt dışında ikamet eden kişilerin avukata vekalet vermesi ile tebligatlara bağlı olarak   dava süresi kısalmaktadır. Dolayısıyla dava açılırken, süreci hızlandırmak için Türkiye’de iki avukata vekaletname verilerek dava açılması süreci kısalmaktadır.

Yurt dışında yaşayan kişilerin Türkiye’ye gelmesine gerek kalmayıp, hızlı ve hak kaybına uğramadan sorunsuz bir şekilde Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınması ve tenfizi  süreci sonuçlanmaktadır. Aksi takdirde dava işlemlerini bizzat yapmaları ve duruşmaya katılmaları gerekecektir.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI KONUSUNDA SIKÇA SORULAN SORULAR

Tanıma tenfiz dava dilekçesi nasıl hazırlanmalıdır?

Dava dilekçesi eksiksiz ve tam bir şekilde Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınması  talebini içermelidir. Dilekçede talebin anlaşılabilir olması ve tanınması istenen Mahkeme kararının onaylı suretinin eklenmesi gerekir.

Tanıma tenfiz davası ne kadar sürer?

Dava süresi mahkemelerin yoğunluğuna göre değişmekte olup bu konuda kesin bir süre vermek doğru olmaz. Fakat evrakların eksiksiz toplanması durumunda süreç uzun sürmeyecektir.

Boşandığım Alman eşim vekalet vermesi süreci hızlandırır mı?

Eşinizin vekalet vermesi süreci çok kısaltır. Zira aksi durumda yurt dışına tebligat yapılması gerektiğinden süreç uzun olacaktır.

Yurt dışında 10 yıl önce boşandım. Bu kararın tanınması için zamanaşımı var mıdır?

Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınması için zamanaşımı süresi yoktur. Şartların uygun olması durumunda her zaman boşanma kararının tanınması için dava açabilirsiniz.

Tanıma ve tenfiz işlemleri birlikte mi yapılır?

Tanıma ve tenfiz yukarı da açıklandığı üzere birbirinden ayrı kavramlardır. Tanıma işlemi için tenfiz şart değildir ancak tenfiz için tanıma işlemi şarttır. Tenfiz işlemi kural olarak tanıma işlemini de kapsamakta olup ayrı davalara konu edilebilirler.

Tanıma talebi reddedilirse tekrar dava açılabilir mi ?

Yurt dışı boşanma kararının Türkiye’de tanınmasına yönelik açılan davada şartların bulunmaması nedeniyle ret kararı verilirse bu kesin hüküm sonucu doğurur. Yeniden tanıma tenfiz talebinde bulunamaz. Şartların değişmesi durumunda yeniden dava açılabilir.

TANIMA TENFİZ DAVASI KONUSUNDA AVUKAT DESTEĞİ

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması ve tenfizi konusunda hem sürecin sağlıklı ilerlemesi hem de daha kısa sürede sonuçlanması açısından avukatla çalışmasında fayda bulunmaktadır. Söz konusu kararların Türkiye’de uygulanabilmesi açısından kararların Türk hukuk mevzuatına uygunluğunun da Uzman Avukatlarımızdan tarafından incelenmesinde fayda vardır.

Yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanınması tenfizi konusunda size yardımcı olacak en iyi ankara boşanma avukatları için İletişim Bilgilerimiz’e tıklayarak bizi arayabilirsiniz. Bununla birlikte ofise gelmeden Ankara boşanma avukatı ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.

Akademik Hukuk Avukatları özellikle Yabancılar ve Yabancı ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarının hukuki problem ve sorunlarını çözmede öncü bir konumdadır. Nitekim kendisi de Alman vatandaşı olan hukuk büromuz yönetici avukatı Av. Abdullah Enes BALTACI’nın Mr. Alexander Rush imzalı ULUSLARARASI BUSİNESS AKADEMİ ÖDÜLÜ‘ne layık görülmesi de icra edilen iş dalında uzman olduğumuzu kanıtlamıştır.

Akademik Hukuk ve Danışmanlık, uzun yıllara dayanan tecrübesi ile gerek ulusal gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren müvekkillerine hukukun birçok farklı alanında danışmanlık ve dava takibi hizmetleri veren bir hukuk bürosudur. Büromuz farklı uzmanlık alanlarında akademik başarı göstermiş profesyonel avukatlardan oluşmaktadır.

Yabancılar Hukuku kapsamında kararların tanınması ve tenfizi, mavi kartlı kişilerin sorunları, deport uyuşmazlıkları ve idari gözetim kararı konularında uzman Av. Abdullah Enes Baltacı 65081 Sicil Numarası ile Köln Barosuna ve 29422 Sicil Numarası ile Ankara Barosuna kayıtlıdır. Özellikle Almanya’da bulunan ve Türkiye’deki hukuki sorunlarını çözmede sorun yaşayan gurbetçi vatandaşların işlerini ulusal ve uluslararası hukuka uygun olarak takip etmek üzere Almanya’da da faaliyet yürüten hukuk büromuza ait sitenin linkine  buradan ulaşabilirsiniz.

YURT DIŞINDA BOŞANMANIN TÜRKİYE’DE TANINMASI VE TENFİZ DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ?

Aşağıda yurt dışında boşanmanın Türkiye’de tanıması ve tenfizi dava dilekçe örneği sunulmuştur.

……………………. NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ HAKİMLİĞİ’NE

 

TENFİZİ İSTEYEN : … (TC Kimlik No:…………….)

ADRES                                  :

VEKİLİ                                 :Av. Abdullah Enes Baltacı

ADRES                                  :

KARŞI TARAF                    : ….(TC Kimlik No:                               )   

ADRES                                  :

KONU                                   :Almanya Federal Cumhuriyeti Köln Asliye Hukuk Mahkemesi – Aile Mahkemesi’nin …………………………….tarihli …………………………….. numaralı boşanma kararının tanınması ve tenfizi istemidir.

AÇIKLAMALAR

1-Müvekkilim ile karşı taraf ………… tarihinde ………………………………………….da evlenmiştir.

2-Taraflar Köln Asliye Hukuk Hakimliği (Aile Mahkemesi)’nin ……………………. tarihli …………………… sayılı kararı ile boşanmış ve mahkemenin kararı taraflara tebliğ edilerek …………… tarihinde kesinleşmiştir.

3-Yabancı mahkeme kararının Türkiye’de de geçerli olabilmesi için mahkemenizce yabancı mahkeme kararının tanınmasıyla tenfizini ve müvekkilime ait nüfus kaydının bu karar doğrultusunda düzeltilmesini istemekteyiz.

DELİLLER               :Mahkeme kararı, Uluslararası Tasdik Şerhi (Apostil)  ve yeminli tercüman tarafından yapılmış noter onaylı çevirisi,  Nüfus kayıtları ve sair tüm deliller.

HUKUKİ SEBEPLER   :HMK, TMK ve İlgili mevzuat.

TALEP SONUCU        :Yukarda belirtilen Almanya Federal Cumhuriyeti Köln Asliye Hukuk Mahkemesi – Aile Mahkemesi’nin ………………….. tarihli …………………….. numaralı boşanma kararının Türkiye’de de geçerli olabilmesi için davanın kabulü ile mahkemenizce tanınmasına ve tenfizine;

Karar kesinleştiğinde, tanınan kararın infazı için işbu kararımızın kesinleştirme şerhli olarak yeterli nüshasının Nüfus Müdürlüğü’ne gönderilerek müvekkilime ait nüfus kaydının bu karar doğrultusunda düzeltilmesine;

Yargılama giderlerinin müvekkil üzerinde bırakılmasına karar verilmesini, vekaleten arz ve talep ederiz. Saygılarımızla.     (TARİH)

                                                                                                                     Davacı Vekili

                                                                                                          Av. Abdullah Enes Baltacı

EKLER  :

1-) Vekaletname

2-) Almanya Federal Cumhuriyeti Köln Asliye Hukuk Mahkemesi – Aile    Mahkemesi’nin ………….. tarihli ………… numaralı boşanma kararı ve Apostil şerhi

3-) Yeminli Tercüman Tarafından Yapılmış Noter Onaylı Çevirisi