BİTCOİN DOLANDIRICILIĞI (2024)

Bitcoin dolandırıcılığı, gelişen teknolojinin getirdiği Bitcoinlara sahip kişilerin, birtakım metodlar ile dolandırılmasını ifade eder. Son yıllarda Bitcoin dolandırıcılığı ve Bitcoin mağdurları oldukça artmış, birçok Bitcoin şikayeti ile karşılaşılmaktadır.

Bu makalede dolandırıcılık suçu, Bitcoin ve blokchain sistemi, Bitcoin dolandırıcılığı, Bitcoin şikayetinin nasıl yapılacağı ve Bitcoin mağdurlarının hangi yollara başvurabileceği, çokça kullanılan Bitcoin dolandırıcılığı yöntemleri ve bahsettiğimiz hususların icra ve iflas hukuku ile ceza hukukuna ilişkin yansımalarından bahsedilecektir.

BİTCOİN DOLANDIRICILIĞI KONUSUNDA AKLINIZA TAKILANLAR MI VAR?  ➽ HEMEN AVUKATA SOR ❥

DOLANDIRICILIK NEDİR ?

Bitcoin mağdurları tarafından kripto şikayeti yapılmadan önce dolandırıcılık suçunun tamamen anlaşılması gerekmektedir. Dolandırıcılık, malvarlığına karşı işlenen suç tiplerinden birisidir. Dolandırıcılık suçu Türk Ceza Kanunu’nun 157, 158 ve 159. Maddelerinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Dolandırıcılık suçunun temel hali, hileli davranışlarla birini aldatıp, onun veya bir başkasının zararına olarak, kendisine yahut bir başkasına yarar sağlamaktır. Bu bağlamda dolandırıcılık suçunun maddi unsurları şöyle maddelendirilebilir :

• HİLELİ DAVRANIŞ
• ALDATMA
• YARAR SAĞLAMA

Suçun manevi unsuru ise kasıttır. Dolandırıcılık suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Dolandırıcılık suçunun temel hali işlenmiş ve kripto mağdurları oluşmuş ise ceza, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır.

KRİPTO PARA

Bitcoin dolandırıcılığı ve Bitcoin şikayetine geçmeden önce Bitcoin kavramının anlamlandırılması gerekmektedir. Bitcoin, nakit paraya alternatif olarak görülen, temelinde kriptografi yani şifreleme olan finansal varlıklardır. Merkezi bir otoriteye bağlı olmayan Bitcoinlar, internet sistemini baz alarak çalışan dijital varlıklardır. Bitcoinlar kanımızca malvarlığı olup, Bitcoin şikayeti yapılırken malvarlığına karşı işlenen suçlardan birisi olan dolandırıcılık suçu gündeme gelir. Bitcoin konusunda daha fazla bilgi almak için ilgili makaleye göz atabilirsiniz.

DOLANDIRICILIK SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ İLE KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞI İLİŞKİSİ

Bitcoin dolandırıcılığına geçmeden önce dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerinden bahsetmek faydalı olacaktır. Dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri, Türk Ceza Kanunu’nun 158. Maddesinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Mezkur hükme göre dolandırıcılık suçu;

• Dini inanç ve duyguların istismar edilmesi sureti ile
• Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanarak
• Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanarak
• Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması ile
• Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına
• Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması ile
• Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanarak
• Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında
• Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması ile
• Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla
• Sigorta bedelini almak amacıyla
• Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi ile

İşlenmişse, ceza üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır. Yani dolandırıcılığın temel şeklinden daha ağır bir ceza öngörülmüştür. Bitcoin dolandırıcılığı ile en çok ilgili olan kısım ise bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması kısmıdır. Zira Bitcoin dolandırıcılığı genel olarak internet üzerinden yahut Bitcoin borsaları üzerinden bilişim sistemleri kullanılmak sureti ile yapılmaktadır.

Ancak bu şart değildir, Bitcoin dolandırıcılığı başka şekillerde yapılarak Bitcoin mağdurları yaratılabilir. Örneğin kişi basın ve yayın organlarında bir Bitcoin borsası açtığını beyan ederek borsaya yatırımcı çekmiş ve o yatırımları alarak kendisine yarar sağlamış olabilir. Bu durumda bilişim sistemlerinin yanında basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanma nitelikli hali de gündeme gelecektir. Bitcoin mağdurları tarafından Bitcoin şikayeti yapılırken bu hususların gözetilmesi önemli olacaktır.

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN ARAÇ OLARAK İŞLENMESİ PERSPEKTİFİNDE DOLANDIRICILIK

Bitcoin mağdurlarının merak ettiği Bitcoin dolandırıcılığı, bilişim sistemlerinin araç olarak işlenmesi suretiyle nitelikli dolandırıcılık ile oldukça bağlantılıdır. Bu başlık altında bahsettiğimiz bağlantı açıklanacaktır.

Bilişim sistemi, bilgileri otomatik ve manyetik olarak gönderme, alabilme, kaydedebilme gibi işlemlere alınmasını sağlayan sistemdir. Bu yönüyle bilişim sistemi kavramı, içerisinde;

• Bilgisayarlar
• Yazılım Sistemleri
• Kredi Kartları
• Cep Telefonları
• Pos Cihazları

Gibi akla gelebilecek, yukarıdaki tanıma uygun olan her türlü nesneyi kapsamaktadır. Bilişim sisteminin ağırlaştırıcı neden olarak kabul edilmesinin sebebi, mağdur ile fiziksel bir temasta bulunmayan ve doğrudan bir iletişim kurmayan failin, bu kolaylıktan yararlanarak daha rahat bir biçimde dolandırıcılık suçu işlemesidir. Fakat Yargıtay tarafından zaman zaman, mağdur ile failin doğrudan iletişim kurduğu, örneğin cep telefonuyla konuşarak dolandırıcılık suçu yaptığında da nitelikli dolandırıcılık suçunun vücut bulduğu şeklinde kararlar verilebilmektedir.

Bitcoin dolandırıcılığına bakış açısı kazanmak ve Bitcoin mağdurlarından birisi olarak mağduriyetinizi gidermek için bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle dolandırıcılık hakkında daha fazla bilgi almak amacıyla ilgili makaleye bakabilirsiniz.

KRİPTO PARALARIN HUKUKSAL NİTELİĞİ

Bitcoin dolandırıcılığı hakkında Bitcoin mağdurlarının bilinmesi gereken bir diğer husus da Bitcoinların hukuksal niteliğidir. Bitcoin şikayetini anlatmadan önce Bitcoinnın hukuki niteliği ile yaygın Bitcoin dolandırıcılığı yöntemleri anlatılacaktır.

Doktrindeki bazı yazarlara göre Bitcoinlar birer malvarlığı unsuru değildir. Bu görüşü kabul eden yazarlara göre Bitcoinlar malvarlığı olmadığı için, dolandırıcılık da malvarlığına karşı işlenen bir suç olduğu için Bitcoinlar ceza hukuku anlamında herhangi bir suç unsuru olarak kabul edilemez.

Diğer görüşe göre ise Bitcoinlar bir malvarlığı unsurudur. Zira Bitcoinların değeri para ile ölçülebilir niteliktedir, bu sebeple Bitcoinlar mülkiyet hakkının konusunu oluşturmaktadır.

Bir diğer görüş ise Bitcoinları eşya olarak kabul etmektedir. Bu durumda da Bitcoinlar üzerinden hileli bir şekilde başkasına zarar vererek yarar sağlandığı takdirde nitelikli dolandırıcılık suçu oluşacaktır.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞINDA EN SIK KULLANILAN YÖNTEMLER

Bitcoin dolandırıcılığı yapılarak Bitcoin mağdurlarının artmasında en sık kullanılan yöntemler şunlardır:

• Kopya Site (Oltalama) Yöntemi

Kopya site yönteminde kişiler, sahte sitelere yönlendirilerek kişinin bilgilerine erişilmektedir. Uygulamada genellikle sahte site, kişinin kullandığı Bitcoin borsasının sahte sitesi olmaktadır. Kişi kendi borsa platformuna girdiğini düşünerek sahte siteye bilgilerini yazmakta, fail de bu bilgiler aracılığı ile kişinin kullandığı Bitcoin borsasına giriş yaparak kripto varlıklar üzerinden menfaat temin etmekte ve Bitcoin mağdurları meydana getirmektedir.

• Ponzi (Saadet Zinciri) Yöntemi

Ponzi sistemi temel olarak, herhangi bir üretim ve ticaretin olmadığı, ancak kullanıcılara ticaret yahut üretim yapıldığı gibi gösterilen, böylelikle sisteme yeni dahil olan kullanıcıların paralarını önceden dahil olanlara aktarılması ile oluşan, tabiri caizse kar topu gibi büyüyen bir sistemdir. Uygulamada genellikle kişilere yeni bir Bitcoin borsası olduklarını, yeni üyelere hediye gönderdiklerini ya da diğer platformlardan daha ucuza Bitcoin sattıklarını söyleyerek sürekli yeni kullanıcılar çekmekte, yeni kullanıcıların parası ile küçük hediyeler eski kullanıcılara gönderilmekte, sistem iyice şiştiğinde ise tüm parayı çekerek Bitcoin dolandırıcılığı yapılmaktadır.

• Aldatıcı (Scam) Coin Yöntemi

Scam coin yöntemi de oldukça sık karşılaşılan bir Bitcoin dolandırıcılığı yöntemidir. Scam coin yöntemi ile oldukça fazla Bitcoin mağdurları ortaya çıkmaktadır. Scam coin yönteminin mentalitesi ise, bir Bitcoinnın piyasaya sürülmesi ile Bitcoinnın büyük bir çoğunluğunun piyasa sürenlerin elinde bulunmasıdır. Çeşitli haberler ve reklamlar ile Bitcoin satılarak fiyat yukarıya tırmandırılır, yukarıya çıkan fiyattan sonra Bitcoinnın geliştiricileri ellerindeki bütün Bitcoinları satarak fiyatın dibe inmesine yol açarlar.

Saydığımız hususlar Bitcoin dolandırıcılığında en çok kullanılan yöntemlerden olup, Bitcoin dolandırıcılığı yöntemleri bunlarla sınırlı değildir. Bitcoin mağdurları olan kişilerin tekrar mağdur olmamak adına bu hususlara dikkat göstermesi ve yaşadığı mağduriyetle ilgili olarak Bitcoin şikayeti yapması gerekmektedir. Bu hususta daha fazla bilgi için ilgili makaleye göz atabilirsiniz.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞINDA NİTELİKLİ HALLERE ÖRNEKLER

Bitcoin dolandırıcılığında, kişiler hangi sistemi kullanmış olursa olsun, dolandırıcılığın nitelikli hallerinden birçoğu oluşabilmektedir. Bunlardan en başta gelenin bilişim sistemlerini kullanmak olduğunu söylemiştik. Ancak Bitcoin dolandırıcılığının yalnızca bilişim sistemleri kullanmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık kapsamında kalacağı söylenemez. Örneğin;

• Kişi dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle Bitcoin dolandırıcılığı yapabilir. Örneğin kişi çıkardığı aldatıcı coini alan herkesi hacca yollayacağını söyleyerek kişileri aldattığı takdirde bu nitelikli hal oluşacaktır.
• Yine borç içinde olan bir kişinin, borç içinde olduğunu bilerek kendisine ulaşan ve çok yüksek paralar kazanacağını vadederek kendi aldatıcı coinini satın almasını sağlayan kişi kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanarak nitelikli dolandırıcılık yapmış olacaktır.
• Yine kişi ünlülere birçok reklam yaptırarak, basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanarak nitelikli dolandırıcılık suçunu işleyebilmektedir.

Hemen belirtmek gerekir yapılan eylem birden çok nitelikli dolandırıcılığı da aynı anda içinde barındırabilir. Nitelikli dolandırıcılık hallerinden yalnızca birinin oluşacağı söylenemez.

Bitcoin mağdurları tarafından Bitcoin şikayeti yapılırken, dolandırıcılığın hangi nitelikli hallerinin oluştuğunun dilekçede belirtilmesi faydalı olacaktır, ancak bu husus zorunlu değildir. Bitcoin mağdurları tarafından Bitcoin şikayeti yapıldığı takdirde savcılık re’sen oluşan suçu ve nitelikli halleri inceleyecek, Bitcoin mağdurlarının mağduriyetinin giderilmesi ve Bitcoin şikayetinin çözümlenmesi için soruşturmaya başlayacaktır.

KRİPTO PARA MAĞDURUYUM NE YAPMAM GEREKİR?

Bitcoin mağdurlarından birisi iseniz ve Bitcoin şikayeti yapmak istiyorsanız, bu durumda öncelikli olarak Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek Bitcoinlarınızın alınarak dolandırıldığınızı, Bitcoin şikayeti yapmak istediğinizi bildirmeniz sizin için faydalı olacaktır.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞI HANGİ SUÇ KAPSAMINDADIR?

Daha önce de belirttiğimiz gibi Bitcoin dolandırıcılığı nitelikli dolandırıcılık kapsamında olup, cezası üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır. Bu sebeple Bitcoin mağdurlarından birisi iseniz mutlaka Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek Bitcoin şikayetinde bulunmanız sizin için faydalı olacaktır.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞINA UĞRADIM, PARA GERİ ALINABİLİR Mİ?

Bitcoin dolandırıcılığına uğramış Bitcoin mağdurlarından birisi iseniz, zarara uğradığınız miktar için tazminat davası açarak parayı geri alabilirsiniz. Zira ortada Türk Borçlar Kanunu bağlamında bir haksız fiil mevcut olup zararın giderilmesi gerekmektedir.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIĞINDA KRİPTO PARA HACZİ

Bitcoin mağdurlarından birisi iseniz ve Bitcoin dolandırıcılığına uğramışsanız mutlaka Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek Bitcoin şikayetinde bulunmanız gerektiğini söylemiştik. Peki Bitcoin dolandırıcılığı yapan kişilerin Bitcoinlarına, kripto mağdurlarının talebi üzerine haciz konulabilir mi?

İcra ve iflas hukukunda Bitcoinlara ilişkin olarak açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte icra ve iflas hukukunun temel ilkeleri, borçlunun ekonomik değer taşıyan her türlü malının, alacaklının alacağı oranında haczedilmesidir. Dolayısıyla temel şart ekonomik bir değer taşımadır. Bitcoinların da ekonomik değer taşıdığından şüphe yoktur. Ayrıca İcra ve İflas Kanunu’nda haczi kabil olmayan mallar açıkça ve sınırlı olarak sayılmıştır. Bitcoinlar ilgili maddede yer almadığından Bitcoinlara, kripto mağdurunun talebi ile haciz konulabileceğinden şüphe bulunmamaktadır.

Nitekim İstanbul 24.İcra Hukuk Mahkemesi 2021/586 E., 2021/675 K. Sayılı ilamında; “…İcra ve İflas Hukuku açısından, bir mal veya hakkın haczedilebilmesi için, öncelikle tek başına ekonomik bir değer ifade etmesi gerekmekte olup Bitcoinlar için bu unsurun var olduğu sabittir. Bu haliyle uygulanan haciz işleminde hukuka aykırılık bulunmamaktadır…” Şeklinde karar vermiştir. Bitcoin mağdurlarını yakından ilgilendiren Bitcoin haczi konusunda daha fazla bilgi sahibi olmak için ilgili makaleye bakabilirsiniz.

BİTCOİNLERİM ÇALINDI, HIRSIZLIK SUÇU OLUŞUR MU?

Bitcoinleriniz çalındı ise Bitcoin şikayeti yapmanız gerekmektedir. Bitcoin şikayeti yaparken hırsızlık suçunun oluşup oluşmadığı sorusu sıkça gündeme gelmektedir. Bitcoinların çalınması hırsızlık suçuna sebebiyet vermemektedir. Zira hırsızlık suçunun oluşabilmesi için hırsızlık konusu malın taşınır nitelikte bir mal olması gerekmekte olup, kripto varlıklar taşınır nitelikte bir mal değildir. Dolayısıyla hırsızlık suçuna sebebiyet vermez. Bitcoin şikayeti yaparken dikkat edilmesi gereken bir husus budur.

KRİPTO PARALARIM ZORLA ÇALINDI, YAĞMA SUÇU OLUŞUR MU?

Bitcoinlarınız zor kullanılarak çalındı ise Bitcoin şikayeti yapmanız sizin için faydalı olacaktır. Yağma suçu, cebir ve tehdit kullanılarak bir taşınır malın alınmasıdır. Bitcoin şikayeti yaparken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, Bitcoinların çalınması durumunda yağma suçunun oluşmayacağı hususudur.

Zira yağma suçunun vücut bulması için suçun konusu malın taşınır bir mal olması gerekmektedir. Bitcoin ise taşınır bir varlık değildir, dolayısıyla yağma suçuna sebebiyet vermemektedir. Bitcoin şikayeti yaparken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da yağma suçunun oluşmayacağıdır.

BİTCOİN DOLANDIRICILIĞI KONUSUNDA CEZA AVUKAT DESTEĞİ

Bitcoin dolandırıcılığı durumunun mahkemeye iyi anlatılması hem sürecin sağlıklı ilerlemesi hem de ceza davasının daha kısa sürede sonuçlanması açısından avukatla çalışmasında fayda bulunmaktadır. Söz konusu eylemin bitcoin dolandırıcılığı olarak değerlendirilebilmesi Türk Ceza Kanunu hem de ceza mevzuatına uygunluğunun da Ankara Ceza Avukatı ekibimiz tarafından incelenmesinde fayda vardır.

Bitcoin dolandırıcılığı durumu söz konusuysa destek için hemen arayın: +905079068733

Bitcoin dolandırıcılığı durumunun ceza mahkemesi ve savcılıklara aktarılması sürecinde size yardımcı olacak en iyi Ankara ceza avukatları için İletişim Bilgilerimiz’e tıklayarak bizi arayabilirsiniz. Bununla birlikte ofise gelmeden Ankara ceza avukatı ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.

KAYNAKÇA

1-) TÜRK CEZA KANUNU, T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/ , Erişim Tarihi: 30.01.2024

2-) EREN, B. S., Mustafa, E. R. E. K., & AKBABA, A. N. B. (2020). Bitcoin Kavramı Ve Muhasebeleştirilmesi. İnsan ve toplum bilimleri araştırmaları dergisi, 9(2), 1340-1367.

3-) KORKMAZ, F. (2020). Dolandırıcılık Suçunun Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılması Suretiyle İşlenmesi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 69(3), 1415-1436.

4-) SARIKAYA, S. (2023). Kripto Varlık Dolandırıcılığı. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(2), 555-581.

5-) GÜNDOĞAN, A. (2021). KRİPTO PARALARIN HACZİ VE PARAYA ÇEVİRME İŞLEMİ. Erişim Adresi: https://www.hukukihaber.net/kripto-paralarin-haczi-ve-paraya-cevirme-islemi , Erişim Tarihi: 01.02.2024.