İSTEMİN ÖZETİ : Dava konusu işlemin iptali yönünde Ankara 10. İdare Mahkemesi’nce verilen
04/09/2019 gün ve E:2018/2574, K:2019/1484 sayılı kararın; davalı idare vekilince, davacının doçentlik sınavı
başvurusunun Doçentlik Sınav Yönetmeliği’nin 4/3. maddesi gereğince Doçentlik Sınav Komisyonunca
incelendiği ve davacının başvuru şartlarını sağlamadığıileri sürülerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : İstinaf dilekçesine karşı cevap verilmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanunun 45. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava; Halen X1 Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde Doktor Öğretim Üyesi olarak görev yapan davacı
tarafından, doçentlik başvurusunun doçentlik başvurusunun “Asgari Başvuru Şartlarını” sağlamadığı
gerekçesiyle reddine dair davalı idarenin 23.10.2018 tarih ve E.9100 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’ nun ” Doçentlik Sınavı ” başlıklı 24. maddesinde, “a) Doçentlik sınavı,
Üniversitelerarası Kurulca yılda iki kere yapılır. Aşağıdaki şartları haiz adaylar, Üniversitelerarası Kurulun
tespit edeceği tarihe kadar, Üniversitelerarası Kurula gerekli belge ve yayınlar ile birlikte başlıca bilim dalı ile
uzmanlık ve araştırma konularını da bildirerek başvururlar.
b) Doçentlik sınavına başvurabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:
1) Bir lisans diploması aldıktan sonra, doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası
Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış
olmak.
2) Üniversitelerarası Kurulun her bir bilim disiplininin özelliklerini dikkate alarak belirteceği görüş
çerçevesinde Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan özgün
bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak.
3) Yükseköğretim Kurulunun belirlediği kıstaslar çerçevesinde yapılan merkezi yabancı dil sınavında
başarılı olmak. Bu sınavın, adayın bilim dalı ile ilgili olması şartı aranmaz. Bilim alanı bir yabancı dille ilgili
olanlar bu sınavı başka bir yabancı dilde vermek zorundadırlar.
c) Üniversitelerarası Kurul, adayın başvurduğu bilim veya sanat dalından beş kişilik bir jüri ve bu jüri için
iki yedek üye tespit eder. İlgili bilim veya sanat dalında yeterli öğretim üyesinin bulunmaması halinde, jüri üç
üye ile teşkil edilebilir.
Doçentlik sınav jürisinde yer alan asıl ve yedek üyeler, adayın akademik çalışmalarının her birini
değerlendirerek hazırladıkları ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını Üniversitelerarası Kurula gönderirler.
Asıl üyelerin hukuken geçerli bir mazerete dayalı olarak raporunu verememesi halinde, yedek üyelerin
raporları, sırasına göre değerlendirmeye esas alınır. Değerlendirmeye esas alınan bu raporların birer örneği,
eser incelemesi sonucuna ilişkin bildirim yazısı ile birlikte adaya gönderilir. Eser incelemesinde başarılı
bulunan aday, doçentlik sınav jürisi tarafından, sözlü sınava tabi tutulur. Jüri üyeleri, yapılan sözlü sınavın
denetlenebilirliğini sağlamak için gerekli tedbirleri alır. Sözlü sınavda başarılı olması halinde, adaya ilgili bilim
dalında doçentlik unvanı verilir. Doçentlik sınavına ilişkin esas ve usuller, Üniversitelerarası Kurulun görüşü
alınmak suretiyle Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. ” hükmü
öngörülmüştür.
07.02.2015 tarih ve 29620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Doçentlik Sınav
Yönetmeliği’nin 4. maddesinde ; ” 1) Doçentlik başvurusu, nisan ve ekim ayının on beşinci günü başlayıp, en
geç ilgili ayın son çalışma günü mesai saati bitimine kadar devam eder. 2) Doçentlik başvurusu için; a)
Türkiye’de doktora, tıpta veya diş hekimliğinde uzmanlık veya sanatta yeterlik öğrenimini tamamlamış veya
yurtdışında yapılmış olan doktora, tıpta veya diş hekimliğinde uzmanlık veya sanatta yeterlik öğreniminin
denkliğinin kabul edilmiş olması, b) Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen merkezî bir yabancı dil
sınavından en az altmış beş puan veya uluslararası geçerliliği Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavından buna denk bir puan alınmış olması; doçentlik bilim alanı
belli bir yabancı dille ilgili olanların bu sınavı başka bir yabancı dilde sağlaması, c) Doktora, tıpta veya diş
hekimliğinde uzmanlık veya sanatta yeterlik derecesi iktisap edildikten sonra, doçentlik başvurusunda
bulunulacak bilim alanında öngörülen asgarî kriterlere uygun özgün bilimsel yayın ve diğer çalışmaların
yapılmış olması, şarttır. 3) Doçentlik başvuruları, Üniversitelerarası Kurula eserler ile birlikte elektronik
ortamda yapılır. Doçentlik başvuru şartlarının sağlanıp sağlanmadığı Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı
tarafından ilgili bilim alanlarından görevlendirilen profesörler tarafından yapılan inceleme ile belirlenir. Ancak
sınavın herhengi bir aşamasında, adayın doçentlik başvuru şartlarını sağlamadığına ilişkin ileri sürülebilecek
iddialar, Doçentlik Sınav Komisyonunca incelenir. Doçentlik Sınav Komisyonu tarafından başvuru şartlarını
sağlamadığına karar verilen adayın doçentlik başvurusu iptal olunur. ” düzenlemesine yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Bilirkişinin görevini yapmaktan yasaklı olması ve reddi”
başlıklı 272.maddesinde (1) Hâkimler hakkındaki yasaklılık ve ret sebepleriyle ilgili kurallar, bilirkişiler
bakımından da uygulanır.” hükmüne, “Ret sebepleri” başlıklı 36.maddesinde ise (1) Hâkimin tarafsızlığından
şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin bulunması hâlinde, taraflardan biri hâkimi reddedebileceği gibi hâkim
de bizzat çekilebilir. “hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, halen X1 Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde Doktor Öğretim Üyesi
olarak görev yapan davacının 2018 döneminde 911 kodlu İnşaat Mühendisliği bilim alanı , Kıyı Bilimleri ve
Mühendisliği, ” Su Kaynakları ve Su Yapıları ve Akışkanlar Mekaniği ” anahtar kelimelerinden doçentlik
sınavına müracaat ettiği, eser inceleme raporlarının resen belirlenen Doçentlik Sınav Komisyonu tarafından
incelenmesi neticesinde doçentlik başvurusunun “Asgari Başvuru Şartlarını” sağlamadığı gerekçesiyle
reddedilmesi ve doçentlik başvurusunun iptal edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, idare mahkemesince, davacının doçentlik başvurusunun “Asgari Başvuru Şartlarını”
sağlayıp sağlamadığı hususunun ortaya konulabilmesinin özel veya bilimsel değerlendirmeyi gerektiren bir
husus olması dikkate alınarak, davacının doçentlik sınavına başvuru dosyası üzerinde bilirkişi incelemesi
yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişi incelemesi sonucunda bilirkişi heyeti tarafından, Mahkemeye sunulan
raporlarda özetle; Prof.Dr. K4 ” … adayın (Davacının) Nisan 2018 yılı 91 nolu koşuldaki Başvuru Şartlarında
belirtilen ” Mühendislik temel alanında başvurulan doçentlik bilim alanı ile ilgili olarak aşağıdaki çalışmalara
verilen birim puanlar esas alınmak suretiyle; en az doksan (90) puanının doktora unvanının alınmasından
sonra gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilmiş olması kaydıyla, asgari yüz (100) puan karşılığı bilimsel
etkinlikte bulunmuş olması gerekir. Her çalışma, Tablo 9’da sadece bir bölümde yazılarak puanlandırılır.”
asgari şartını 100,5 puan alarak sağladığı kanaatindeyim. Dolayısıyla adayın başvurusunun asgari şartları
sağlayıp sağlamadığı yönünden değil, yayınların özgün olup olmadığı yönünden eser inceleme aşamasında
değerlendirmesi gerektiği kanaatini taşımaktayım.” Prof.Dr. K2 ” … Yukarıda ifade edilen tespit ve
değerlendirmeler sonucunda, özellikle, asgari başvuru şartının sağlanması hususunda puanlamaya, girecek
eserlerin tüm İnşaat Mühendisliği alanı kapsamında olması gerektiği vurgusundan hareketle, davacı Dr. K3
‘nin 2018 Nisan Dönemi’nde yapmış olduğu doçentlik başvurusunda Asgari Başvuru Şartları’nı sağladığı
kanaatine varılmıştır. ” , Prof. K1 ” … İnşaat Mühendisliği bilim alanında özel olarak tanımlanmış “Betonarme
Yapılar” ve “Yapı ve Malzemeleri” anahtar kelimeleri de bulunmaktadır. Doçentlik başvurularında anahtar
kelimeler adayın çalışma alanı tanımlamakta ve ilk sırada ki anahtar kelime ise adayın yapması gereken
yayınların alanını tanımlamaktadır.Bu nedenle davacının söz konusu yayından aldığı puanlarınıbaşvuru için
gerekli koşullar için gerekli puanlama da sayılması mümkün değildir.. . ” şeklinde oyçokluğuyla görüş ve
kanaat belirtildiği, taraflara tebliğ edilen bilirkişi raporuna davalı idare tarafından yapılan itiraz yerinde
görülmeyerek anılan raporların hükme esas alınabilecek nitelikte bulunmasına kanaat getirilmesi üzerine
bilirkişi raporuna dayanılarak dava konusu işlemin iptaline karar verildiği görülmektedir.
Olayda, her ne kadar idare mahkemesince, yukarıda görüş ve kanaatleri belirtilen bilirkişilerce ayrı ayrı
düzenlenen raporlara göre davaya konu işlemin iptaline karar verilmiş ise de; bilirkişilerden davacının asgari
başvuru şartlarını sağladığı yönünde kanaat belirten Prof Dr. K4 ‘nun davacının görev yaptığı X1 Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği bölümünde görev yaptığı dikkate alındığında; Dairemizce, adı geçen bilirkişinin tarafsız
olamayacağı kanaatine varılarak, davacının asgari başvuru şartlarını sağlayıp sağlamadığı hususunda
yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerden Prof Dr. K5 tarafından “davacı
tarafından doçentlik başvuru beyannamesinde puanlamaya dahil edilen C1.2 Ölçme Bilgisi Topoğrafya, C1.5
Genel İstatistik ve C.1.7 Yapı Malzemesi ve Beton kitaplarının inşaat mühendisliği alanıyla ilgili olduğu ve
beyannamede belirtilen anahtar kelimeler ile uyumlu olduğu, dolayısıyla davacı K3 ‘nin 2018 Nisan
Döneminde yapmış olduğu doçentlik başvurularında Asgari Başvuru Şartlarını sağladığı sonucuna varıldığı,
Prof. Dr. K6 tarafından “adayın başvuru beyannamesinde yer alan 91122 Su Kaynakları ve Su Yapıları
anahtar kelimesi çok geniş bir uzmanlık alanını kapsadığı, bu başlık altında sadece su kaynakları ve su
yapılarının hidrolik dizaynı değil, su yapılarının yapım koşulları, barajlarda kullanılacak betonun özellikleri,
uygulama koşulları ve hidrolik yapı üzerinde uzun dönemdeki etkileri gibi çok farklı alanları da içermekte
olduğu, bu alanlardan biri de SSB Silindirle Sıkıştırılmış Beton (RCC) diye bilinen baraj inşaat yönteminde
olduğu, dolayısıyla uyuşmazlığa esas teşkil eden başvuru sahibinin beyannamesinde belirttiği C1.2 Ölçme
Bilgisi Topoğrafya, C1.5 Genel İstatistik ve C1.7 Yapı Malzemesi ve Beton kitapları ile 91122 Su Kaynakları
ve Su Yapıları anahtar kelimesi arasında herhangi bir uyumsuzluk olmadığı, dolayısıyla davacı K3 ‘nin geçerli
toplam puanının başvuru beyannamesindeki gibi 113 puan olarak hesaplanmasının uygun olduğu ve
yukarıda yapılan değerlendirmeler ışığında puanlamaya dahil edilen eserlerin tümünün İnşaat Mühendisliği
alanı kapsamında olduğu, ayrıca başvuru beyannamesindeki anahtar kelimeler ile de uyumlu olduğunun
görüldüğü, davacı K3 ‘nin 2018 Nisan dönemi’nde yapmış olduğu doçentlik başvurusunda Asgari Başvuru
Şartları’nı sağladığı sonucuna varıldığı,” yönünde rapor düzenlendiği, Prof. Dr. K7 tarafından düzenlenen
raporda ise; ” K3 ‘nin doçentlik başvuru dosyasında bulunan yayınlar içindeki Yapı Malzemesi ve Beton
kitabının başvuru dosyasına uygun olup olmadığı ve bu kitap ve kitaba yapılan atıflar ile sağlanan puanların
asgari başvuru için gerekli puan hesabında kullanılıp kullanılamayacağı sorununun ortaya çıktığı, “Yapı
Malzemesi ve Beton” adlı kitap İnşaat Mühendisliği ile ilgili olmakla birlikte doçentlik başvurusu yapılabilecek
bilim alanları ve anahtar kelimeler farklı çalışma alanları tanımlamakta olduğu, İnşaat Mühendisliği bilim
alanındaki özel olarak tanımlanmış “91102 Anahtar kodlu Betonarme ve Yapılar” ve “91127 Anahtar kodlu
Yapı ve Malzemeleri” anahtar kelimeleri de bulunduğu, Doçentlik başvurularında anahtar kelimeler adayın
çalışma alanını tanımlamakta ve adayın yapması gereken yayınların alanını gösterdiği, adayın çalışmalarını
değerlendirecek jüri üyelerinin belirlenmesi de adayın belirlediği anahtar kelimeler üzerinden gerçekleştirdiği,
bu nedenle K3 ‘nin Nisan 2018 doçentlik başvurusunda sunduğu “Yapı Malzemesi ve Beton” kitabı ve buna
yapılan atıf sayısına göre hesaplanan puanının başvuru için gerekli puanlamada sayılması uygun olmadığı,
K3 ‘nin doçentlik başvurusunda istenen Asgari Başvuru Şartlarını sağlamadığı” yönünde rapor
düzenlendiği,sonuç olarak zikredilen raporlar bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacının “Mühendislik
Temel Alanı, 911 İnşaat Mühendisliği Doçentlik Bilim Dalı ve sırasıyla 91112, 91122 ve 91101 Kodlu “Kıyı
Bilimleri Mühendisliği”, “Su Kaynakları ve Su Yapıları” ve “Akışkanlar Mekaniği”, anahtar kelimelerinden
yapmış olduğu doçentlik başvurusunda asgari şartları sağladığı hususundan bilirkişilerce oyçokluğuyla
mütalaa edildiği, anılan raporların taraflara tebliğ edildiği, davalı idarece bilirkişilerden Prof. Dr. K7 dışında
diğer iki bilirkişi tarafından düzenlenen rapora itiraz edilmiş olup, vaki itiraz somut gerekçelere
dayandırılmaması ve mevcut haliyle raporu kusurlandıracak nitelikte olmaması sebebiyle yerinde görülmemiş
ve söz konusu bilirkişi raporlarının hükme esas alınabilecek nitelikte olduğuna karar verilmiştir.
Bu durumda, Dairemiz tarafından, 2018 yılı Nisan Dönemi Doçentlik Sınavına sunduğu doçentlik başvuru
dosyası üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporlar ile dava dosyasında bulunan
diğer bilgi ve belgeler bir bütün halinde değerlendirildiğinde, davacının doçentlik başvurusunda asgari
başvuru koşullarını sağladığı sonucuna varıldığından, doçentlik başvurusunun bu sebeple iptaline ilişkin dava
konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiş olup, idare mahkemesi kararı da sonucu itibariyle yerinde
görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle; istinaf başvurusuna konu edilen karar, usul ve esas yönünden hukuka uygun olup
kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, 2577 sayılı Yasanın 45/3. maddesi uyarınca
başvurunun yukarıda açıklanan gerekçe ile reddine , istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin
başvuruda bulunan üzerinde bırakılmasına ve posta gideri avansından artan miktarın Hukuk Muhakemeleri
Kanunu’nun 333.maddesi uyarınca istinaf başvurusunda bulunana iadesine, 2577 sayılı Yasanın 45.
maddesinin 6. fıkrası gereğince diğer kanun yolları kapalı ve kesin olmak üzere , 01/06/2020 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.