GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI NEDİR? (2024)

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, genellikle kamu kurum ve kuruluşlarında işe alım sürecinde, güvenlik ve gizlilik gerektiren pozisyonlarda çalışan veya çalışacak olan kişilerin geçmişlerinin incelenmesi amacıyla yapılan iki ayrı prosedürdür. Bu süreçlerin amacı, ilgili kişinin güvenilir olup olmadığını belirlemek ve gizli bilgilerin güvenliğini sağlamaktır. Bu iki terim genellikle birlikte kullanılsa da, aralarında bazı farklar bulunmaktadır.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI NEDİR?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, genellikle bir kurum ya da yetkili makamın talebi doğrultusunda gerçekleştirilir. Bu süreç, kişinin geçmişi ve faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi toplamayı amaçlar. İnceleme, arşiv kayıtları, adli sicil bilgileri ve kişinin yaşadığı çevrede yapılan araştırmalar gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen verileri içerir.

Toplanan bilgiler doğrultusunda genellikle bir rapor hazırlanır ve bu rapor ilgili kuruma veya yetkili makama sunulur. Değerlendirme komitesi, sunulan rapora dayanarak bir karar verir. Nihai karar ise genellikle atama yetkisi olan amir tarafından alınır.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının nasıl yapılacağı, genellikle belirli bir düzenlemeye tabidir. Bu düzenleme, genellikle yönetmelik veya benzeri bir belge ile belirlenir. Yönetmelik, güvenlik soruşturmasının nasıl yürütüleceğini, hangi makamların yetkili olduğunu ve hangi prosedürlerin izlenmesi gerektiğini belirler.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI NEDİR?

Güvenlik soruşturması, bir kişinin adli sicil kaydının kontrol edilmesi, kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığının belirlenmesi, hakkında herhangi bir yasak veya kısıtlama olup olmadığının tespit edilmesi, kesinleşmiş mahkeme kararları ve 4 Aralık 2004 tarihli 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 171. maddesinin beşinci fıkrası ile 231. maddesinin 13. fıkrası kapsamında alınan kararlar doğrultusunda, kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmaların incelenmesi süreçlerini içerir.

Ayrıca, kişinin kamu görevinden çıkarılıp çıkarılmadığı veya memurluktan çıkarma cezasının olup olmadığı, yabancı devlet kurumlarıyla veya yabancılarla herhangi bir bağlantısının bulunup bulunmadığı, terör örgütleri ya da suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle işbirliği, ilişki veya bağlantısının olup olmadığının mevcut kayıtlar ve yerinde yapılan araştırmalar ile belirlenmesi ve değerlendirilmesi süreçlerini kapsar.

ARŞİV ARAŞTIRMASI NEDİR?

Kişinin adli sicil kaydının, emniyet birimleri tarafından hala aranıp aranmadığının, herhangi bir kısıtlama veya yasak olup olmadığının, kesinleşmiş mahkeme kararları ve 4 Aralık 2004 tarihli 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171. maddesinin beşinci fıkrası ve 231. maddesinin 13. fıkrası kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalara ilişkin bilgilerin ve kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarılma cezasının olup olmadığının mevcut kayıtlardan belirlenmesidir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASINDA NELERE BAKILIR?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sürecinde, kişinin kayıtlı ve fiilen ikamet ettiği adres dikkate alınarak şu unsurlar incelenir:

GÜVENLİK SORUŞTURMASINDA NELERE BAKILIR?

Güvenlik soruşturması, gizlilik dereceli birimlerde çalışacaklar ile kanunda belirtilen kurumlarda görev yapacak kamu görevlileri hakkında gerçekleştirilir (madde 3/2). Bu soruşturma, aynı zamanda arşiv araştırmasını da içerir. Dolayısıyla, belirtilen unsurlara ek olarak aşağıdaki konulara da odaklanılır:

• Kişinin görevinin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde bulunan olgusal veriler: Bu kapsamda, güvenlik soruşturması, görevle ilgili verilere ulaşır; ancak her türlü veriye değil, görevin nitelikleriyle ilgili olan somut verilere odaklanır. Bu veriler, yorum içermeyen, somut ve gözlemlenebilir vakıalara dayanır.
• Kişinin yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiği: Bu durumun araştırılmasıyla ilgili belirsizlik vardır. Yabancılarla olan ilişkinin mahiyetinin anlaşılması gerekmektedir. Eğer kişinin ilişkisi tespit edilirse, iletişimin denetlenmesi gerekebilir. Ancak, bu durumda MİT, polis veya jandarma tarafından devam eden bir araştırma veya takip varsa ve bu takip suç oluşturmamışsa, güvenlik soruşturmasında kullanılabilir.
• Kişinin terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle ilişkisi: Bu husus, 4045 sayılı Kanun dönemindeki Yönetmelikte daha geniş ve belirsiz bir şekilde düzenlenmiştir. Ancak 7315 sayılı Kanun, kişinin terör veya suç örgütleriyle “eylem birliği”, “irtibat” ve “iltisak” içinde olup olmadığını araştırır. Ancak, “irtibat” ve “iltisak” kavramları net değildir ve ceza hukukunda suç olarak tanımlanmamıştır.

Güvenlik soruşturması, kişinin terör örgütüyle iltisakının varlığını belirlemede çeşitli ölçütleri kullanır. Bu ölçütler arasında kişinin banka hesapları, eğitimi, katıldığı etkinlikler, konakladığı yerler, aile üyelerinin faaliyetleri ve hakkında yapılan adli işlemler yer alır. Ancak, kişi hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı olmaksızın, suçsuzluk karinesi ve lekelenmeme hakkının ihlal edilme riski vardır.

ARŞİV ARAŞTIRMASINDA NELERE BAKILIR?

7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu‘nda, arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması kapsamında toplanacak veriler detaylı olarak düzenlenmiştir. Arşiv araştırmasına konu olan veriler somut bir şekilde sıralanmışken, güvenlik soruşturması kapsamında toplanacak kişisel verilerin hangi konulara ilişkin olabileceği belirtilmiş, ancak bu verilerin somut olaya göre güvenlik soruşturması yapan personelin takdirine bırakılmıştır. Ancak Kanun, bu verilerin “yorum içermeyen olgusal veriler” olması gerektiğini özellikle vurgulamıştır.

7315 sayılı Kanun’un 4. maddesine göre arşiv araştırmasında aşağıdaki veriler incelenir:

• Kişinin adli sicil kaydı
• Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı
• Kişi hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığı
• Kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları
• Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili maddeleri kapsamında alınan kararlar (kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve HAGB kararları)
• Kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma veya kovuşturmalar
• Kişi hakkında kamu görevinden çıkarılma veya kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezasının olup olmadığı

Arşiv araştırması mevcut kayıtlar üzerinden yapılır. Bu şekilde, arşiv araştırması güvenlik soruşturmasına kıyasla daha somut bir içeriğe sahiptir. Mevcut kayıtlar incelenerek veriler objektif bir şekilde toplanacak ve değerlendirme komisyonuna sunulacaktır.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI KİM TARAFINDAN YAPILIR?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, üç ana birim tarafından yapılmaktadır:

• Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT)
• Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM)
• Mahalli mülki idare amirlikleri

Kamu hizmetine girecek kişiler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması ile ilgili kanuni düzenleme, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nda yer almaktadır. Bu kanun, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının genel çerçevesini ve kapsamını belirlemektedir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASININ HUKUKİ DAYANAĞI NEDİR?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının temel hukuki dayanağı, devleti zafiyete uğratmayacak kritik görevlere uygun personelin seçilmesidir. Bu süreç, işe alınacak kişilerin görevlerinin gerektirdiği niteliklere ve gereksinimlere uygun olup olmadıklarını değerlendirmek için önemli veriler sağlar. Bu veriler, çeşitli yöntemler ve araçlarla toplanarak, önceden belirlenmiş objektif kriterler doğrultusunda analiz edilip bir rapor haline getirilir.

Kişisel bilgilerin toplanması ve incelenmesi, bireylerin kişilik haklarının ve özel hayatlarının gizliliği açısından demokratik devletlerde ciddi etik ve hukuki sorunlara yol açmaktadır. Bu bağlamda, güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırması şu temel sorunları barındırır:

• Özel Hayatın Gizliliği: Kişilerin özel yaşamlarının detaylı bir şekilde incelenmesi, özel hayatın gizliliği ilkesine aykırı olabilir.
• İnsan Hakları: Kişilerin temel insan haklarının korunması gerekliliği, güvenlik soruşturmalarının kapsamını ve yöntemlerini sınırlayabilir.

7315 GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI KANUNU NELERİ DÜZENLEDİ?

7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu, toplamda 16 maddeden oluşmaktadır. Bu kanunun bazı maddeleri detaylı düzenlemeler içermemekte olup, bazıları ise Cumhurbaşkanı tarafından yürürlüğe konacak yönetmeliklerle düzenlenmesi öngörülmektedir (m. 12). Örneğin, kanuna göre güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapacak birimler, daha önceki düzenlemelere benzer şekilde, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve mahalli mülki idare amirlikleridir (m. 6/1). Ancak bu birimlerin hangi görevlerde yetkili olduğu, Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenecektir (m. 12).

Kanunun Kapsamı ve Uygulama Alanları

• Verilerin Belirlenmesi: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında kullanılacak verilerin tanımlanması.
• Arşiv Araştırması: İlk defa veya yeniden kamu görevine atanacaklar için arşiv araştırması yapılması.
• Kritik Görevler: Gizlilik dereceli birimler, Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında görev alacak kamu personeli, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel ile üst düzey kamu yöneticileri için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının birlikte uygulanması.
• Arşiv Araştırması İçeriği: İlgili kişinin adli sicil kaydı, arama kaydı, tahditler, kesinleşmiş mahkeme kararları, devam eden veya sonuçlanmış kovuşturma ve soruşturma süreçleri, kamu görevinden çıkarılma veya memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının incelenmesi.
• Güvenlik Soruşturması İçeriği: Arşiv araştırmasındaki bilgilere ek olarak, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde bulunan verilerin, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişkilerin, terör örgütleri ve suç örgütleri ile eylem birliği, irtibat ve iltisakının incelenmesi.
• Yetkili Birimler: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yürütecek birimlerin MİT, EGM ve mülki idare amirlikleri olarak belirlenmesi.
• Gizlilik Tedbirleri: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen kişisel bilgilerin basın, yayın kuruluşları veya diğer iletişim kanallarıyla paylaşılmamasına yönelik tedbirlerin alınması.
• Değerlendirme Komisyonu: Elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi amacıyla en az 5 kişiden oluşan bir değerlendirme komisyonu kurulması.
• Yargı İş birliği: Mahkemeler tarafından talep edildiğinde elde edilen bilgilerin Değerlendirme Komisyonundan alınması.
• Kişisel Verilerin Korunması: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapan birimlerin, kişisel verilerin korunmasına yönelik tedbirleri alması.
• Veri Saklama Süresi: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgi ve verilerin her durumda 2 yıl sonunda silinmesi.
• Cezai Yaptırımlar: Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını uygulayan veya değerlendirenler tarafından kişisel verilerle ilgili suç işlenmesi halinde uygulanacak cezai yaptırımların belirlenmesi.

Bu maddeler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yasal çerçevesini ve uygulama usullerini belirlemekte, kişisel hakların korunmasına yönelik tedbirler içermektedir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK (KARAR SAYISI: 5649)

Anayasa Mahkemesi’nin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kanunuyla ilgili iptal kararının ardından, kişisel verilerin korunması hassasiyeti göz önünde bulundurularak yeniden düzenlenen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemleri, 17 Nisan 2021’de yayımlanan 7315 sayılı Kanun ile yürürlüğe girmişti. Bu kanuna dayanarak, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasıyla ilgili usul ve esasları belirleyen bir yönetmelik de 3 Haziran 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Yönetmelik kapsamında şu hususlar öne çıkmaktadır

• Bilmesi Gerekenler: Gizlilik dereceli bilgi ve belgeleri görevi gereği öğrenen, inceleyen, uygulayan ve korumaktan sorumlu olan kişiler.
• Değerlendirme Komisyonu: Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucunda elde edilen kişisel verilerin göreve atanma sürecinde değerlendirildiği komisyon.
• İstihbari Faaliyet: İlgili kişi hakkında istihbarat üniteleri tarafından çeşitli kaynaklardan elde edilen haber ve bilgilerin işlenmesi süreci.
• Kişisel Veri: Belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi.
• Kurum ve Kuruluş: Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmasını talep eden kamu kurum ve kuruluşları ile stratejik öneme sahip diğer kurum ve kuruluşlar.
• Olgusal Veri: Yürütülecek görevle ilgili somut ve doğrulanabilir vakıalara dayanan veri.
• Üst Kademe Kamu Yöneticisi: Kamu kurum ve kuruluşlarında atama usullerine dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen üst düzey kamu yöneticisi.
• Gizlilik Dereceli Belgeler: Gizlilik dereceli bilgi ve belgelerin oluşturulması, saklanması ve korunmasıyla ilgili yönetmelik hükümlerine göre belirlenen birimler ve kısımlar.
• Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Gizlilik Dereceli Birimler: Teftiş ve denetim birimleri, personel birimleri, bilgi işlem birimleri ve özel kalem müdürlükleri gibi gizlilik dereceli birimler.

7315 sayılı Kanun ve bu kanuna dayalı yönetmelikle, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçlerinin nasıl işleyeceği ve kişisel verilerin nasıl korunacağı detaylı olarak düzenlenmiştir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI KİMLERE YAPILIR?

Arşiv araştırması, kamu görevine ilk defa atanacak veya yeniden atanacak herkes için yapılır. Güvenlik soruşturması ise sadece aşağıdaki kurumlarda yapılır:

• Gizlilik dereceli birimlerde, yetkisiz kişilerin bilgi sahibi olmaları durumunda devlet güvenliği, ulusal varlık ve bütünlüğü ile iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu kurumlar.
• Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı eğitim kurumlarındaki öğrenciler
• Genelkurmay Başkanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı öğrencileri
• Emniyet Genel Müdürlüğü ve Polis Akademisi öğrencileri
• Sahil Güvenlik Komutanlığı öğrencileri
• İstihbarat teşkilatlarında çalışacak kamu personeli
• Hakim ve savcı adayları, hakimlik ve savcılık mesleğine kabul edilecekler ve adli ve idari yargıda çalışacak diğer personel
• Kaymakam adayları
• Dışişleri Bakanlığındaki aday meslek memurları ve doğrudan yurtdışı teşkilatında çalışacaklar
• Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel
• Kamu kurumlarında görev yapacak öğretmenler
• Üst düzey kamu yöneticileri
• Özel kanunlar gereği güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan kişiler
• Milli güvenlik açısından stratejik öneme sahip birimlerde çalışacaklar

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılır. Yani her iki süreç de aynı anda uygulanır. Arşiv araştırması, statüsü veya çalışma biçimine bakılmaksızın ilk defa veya yeniden kamu görevine atanacak herkes için yapılır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesi, memuriyete girişte genel ve özel şartları düzenler. Genel şartlar, vatandaşlık, yaş, öğrenim, mahkûmiyet, askerlik ve sağlık durumu gibi unsurları içerir. Özel şartlar ise kurumların özel kanun ve mevzuatlarında belirlenen gerekliliklerdir ve görevin doğasına göre değişir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASINA ETKİ ETMEMESİ GEREKEN DURUMLAR

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönetmeliği, belirli hususların araştırılmasını açıkça belirtse de bazı kurumlar, bu maddelerin dışına çıkarak hukuka aykırı uygulamalara girebiliyor. Özellikle kazanılan güvenlik araştırması iptal davalarından yola çıkarak şu hususları sıralayabiliriz:

• Kişinin içinde bulunduğu durum gözetilmeden sadece anne, baba ve kardeş hakkında adli veya idari işlem olması nedeniyle güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması.
• Kişinin birinci derece yakınları dışında kan ve kayın hısımlarının araştırılması.
• Kişi hakkında adi suçlardan HAGB (Hükmün Açıklamasının Geriye Bırakılması) kararı verilmiş olması.
• Kişi hakkında takipsizlik veya beraat kararı verilmiş olması.
• Kişinin boşanmış olması veya boşanma davasının sürmesi.
• Kişi hakkında icra takibinin olması.
• 18 yaş altı suçlardan dolayı mahkum olması.
• Okul, yurt, dershane ve pansiyon nedeniyle güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması.
• Kişinin ceza dosyasında tanık veya müşteki (Mağdur) olması.
• İstihbarı bilginin olması.

Bu nedenlerle güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan adayların 60 gün içinde yürütmenin durdurulması istemiyle iptal davası açmaları gerekmektedir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI NE KADAR SÜRER?

Yönetmeliğin 12. maddesi, arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması sonuçlarının cevaplanma süresini belirtse de asıl dikkat edilmesi gereken nokta ilgili makamların cevaplama süresidir. Bu durumda güvenlik soruşturmasının tamamlanma süresi değil, cevaplanma süresidir. Bu nedenle, güvenlik araştırması sıklıkla 6 aydan daha uzun sürmektedir. Bu durumda adaylar mağdur olmaktadır, çünkü güvenlik araştırması uzun sürdüğü için olumsuz sonuçlanacağını düşünmektedirler. Ancak, uzun süren güvenlik soruşturması olumsuz bir sonuç anlamına gelmez.

Özellikle uzun süren güvenlik soruşturması durumunda kuruma başvurarak durumu izah edebilirsiniz. Ayrıca, bazı durumlarda güvenlik araştırması tamamlandığı halde kişiye tebligat yapılamaması gibi sorunlar da yaşanabilmektedir.

Son olarak, Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, üniversiteler ve diğer yükseköğretim kurumları, alınacak kamu personeli için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaparken MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü veya ilgili kurumlardan belge talep etmektedir. Bu belgelerin temini bazen uzun sürebilmektedir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI BİRİNCİ DERECE AKRABALARI KAPSAR MI?

Güvenlik soruşturmaları, bireyin profiline detaylı bir bakış sunar. Bu süreçte birinci derece akrabalar tek başlarına incelenmez; ancak mahkeme kararları, adli sicil kaydı ve kişinin kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı gibi önemli bilgiler titizlikle araştırılır.

Buna ek olarak, birinci derece akrabalar arasında terör örgütleri veya suç örgütleriyle ilişkili olanlar varsa, bu bilgiler de soruşturma sürecinde dikkate alınır. İdare, belirli durumlarda soruşturmanın kapsamını genişletebilir ve bu yetki doğrultusunda hareket edebilir.

Kanunun belirlediği sınırlara rağmen, idare bazı durumlarda yetkisini kullanarak sınırları genişletebilir. Ancak, somut olaylara dayanmayan ve hukuki dayanağı olmayan soruşturmalarda, bu durumlar idari davalarda göz önünde bulundurulur.

Kanaat oluşturmak, somut bilgilere ve belgelere dayanmadan karar vermek veya hukuki dayanağı olmayan kararlar almak durumunda olan bireyler, yasal haklarını kullanarak dava açabilirler. İdari dava açacak olan bireyler, idarenin keyfi davranış sergilediğini kanıtlamak durumunda kalabilirler.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI OLUMSUZ ÇIKARSA NE YAPILMALI?

Devlet memuru olma sürecinde, güvenlik soruşturmasının olumlu bir sonuçla tamamlanması gerekmektedir. Ancak, güvenlik soruşturması olumsuz bir sonuç verdiğinde, adaylar için çeşitli başvuru seçenekleri mevcuttur. İlk olarak, idari başvuru yapılabilir; ancak daha etkili ve çözüm odaklı bir yol, idare mahkemelerinde açılacak olan idari davadır. Bu noktada, alınan tebligat sonrasında profesyonel hukuki yardım almak oldukça önemlidir, çünkü idari davalar genellikle özel hukuk davalarından daha hızlı sonuçlanabilir ve bu durum hak kaybına neden olabilir.

Güvenlik soruşturması olumsuz çıkan adaylar vakit kaybetmeden idare mahkemelerine başvurarak, hukuka aykırı bir idari işlemin iptalini veya tam yargısını talep edebilirler. Bu süreç, kişinin hakkını araması ve yasal haklarını kullanması açısından önemlidir.

GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASI İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI

• Danıştay 12. Daire Başkanlığı 28.09.2022 T. 2020/3105 E., 2022/4572 K.

“YARGILAMA SÜRECİ: Dava konusu istem: Vergi müfettiş yardımcılığı yazılı ve sözlü sınavında başarılı olan davacının, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin 15. maddesi uyarınca vergi müfettiş yardımcısı olarak atamasının yapılmamasına ilişkin …tarihli ve …sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarihli ve E:…, K:…sayılı kararıyla; davacının atamasının yapılmamasının nedeni olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen şantaj ve telefonla hakaret suçlarının gösterildiği, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı nedeniyle kurulan hükmün davacı hakkında hiç bir hukuki sonuç doğurmayacağı açık olduğundan, davacının atamasının yapılmamasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onikinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

…kişisel veri olarak kabul edildiği; kamu görevinde çalıştırılacak kişiler bakımından güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması yönünde düzenlemeler getirilmesinin kanun koyucunun takdir yetkisinde olduğu, ancak bu alanda düzenleme öngören kuralların kamu makamlarına hangi koşullarda ve hangi sınırlar içinde tedbirler uygulama ve özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkına yönelik müdahalelerde bulunma yetkisi verildiğini yeterince açık olarak göstermesi ve muhtemel kötüye kullanmalara karşı yeterli güvenceleri sağlaması gerektiği, kuralda güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli olanların bu kapsamda kişisel veri niteliğindeki bilgilere ulaşması öngörülmüşken,

…kuralla güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli olanların bu soruşturma ve araştırma kapsamında kişisel veri niteliğindeki bilgileri almakla yetkili olduklarının belirtildiği, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda kişisel veri niteliğindeki bilgilerin alınmasına, kullanılmasına, işlenmesine yönelik güvenceler ve temel ilkeler kanunla belirlenmeksizin bunların alınmasına ve kullanılmasına izin verilmesi Anayasa’nın 13. ve 20. maddeleriyle bağdaşmadığından, kuralın Anayasa’nın 13. ve 20. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir…

Öte yandan, Anayasa Mahkemesinin yukarıda anılan iptal kararı üzerine, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu 17/04/2021 tarih ve 31457 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe konulmuştur.

Bu duruma göre, dava konusu uyuşmazlık temyiz aşamasında iken, 17/04/2021 tarihinde 7315 sayılı Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe konulduğu, Kanun’un 13. maddesinin sekizinci fıkrası ile 4045 sayılı Kanun’un yürürlükten kaldırıldığı ve 14. maddesiyle, 4045 sayılı Kanun’a yapılan atıfların bu Kanun’a yapılmış sayılacağı düzenlemesine yer verilmiş olduğu hususları gözetildiğinde; davalı idarece, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nda öngörülen temel ilkelere, usul ve esaslara uygun olarak, davacı hakkında yeniden bir değerlendirme yapılabileceği de kuşkusuzdur.

KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesi uyarınca, yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, 28/09/2022 tarihinde, oybirliğiyle karar verildi.”

• Danıştay 12. Daire Başkanlığı 21.06.2022 T. 2018/9399 E., 2022/3999 K.

“YARGILAMA SÜRECİ 😀ava konusu istem: Manisa ili, ….’ıncı Jandarma Komando Eğitim Alay Komutanlığında uzman erbaş olarak görev yapan davacının, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin 12/08/2017 tarihli işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların sözleşme feshi tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; …iptal kararlarının niteliği de göz önüne alınarak, işlem hiç tesis edilmemiş olsaydı davacıya yapılacak ödemeler ne zaman yapılacaktı ise ödeme miktarı ve ödeme tarihi esas alınarak her bir ödeme döneminde ödenen miktara, ödemenin yapılması gerektiği tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun …. istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:

4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’un 1. maddesinin ikinci fıkrasında; “…(Ek:18/10/2018-7148/29 md.) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya…

“İcra edilen temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayanlardan güvenlik soruşturması uygun olmak veya ilk atamaları doğrudan doğruya kıt’a veya birliklere yapılan uzman erbaşlar için güvenlik soruşturması uygun olmak” şartı aranmaktadır.

Davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklara uygulanacak “yasal faizin başlangıç tarihi”nin, dava açma tarihi olan 18/08/2017 tarihi esas alınarak, …parasal hakların, dava açma tarihi olan 18/08/2017 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine” şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda belirtilen gerekçe ile iptali ve davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının her bir ödemenin yapılması gereken tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesinin …. İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA…”

İDARİ DAVA AVUKATI ANKARA KİMDİR?

İdari dava avukatı Ankara, idari hukuk ve idari yargılama uzmanlık alanlarına odaklanan Ankara avukatları tanımlamak için kullanılan ifadelerdir. İdari dava avukatı Ankara, bireylerin veya kurumların idari eylem veya işlemlerden kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklarını ele alır ve müvekkillerini idari yargı sürecinde temsil ederler.

Hukuk sistemimizde avukatlar belirli bir uzmanlık alanında resmi bir sertifikasyon almak zorunda değillerdir. Ancak, bir avukatın belirli bir alanda deneyim ve bilgi biriktirmesi ve bu alanda özellikle etkili bir şekilde hizmet vermesi oldukça yaygındır. İdari dava avukatı Ankara da idari hukuk alanında uzmanlaşan Ankara avukatlarıdır.

İdari dava avukatı Ankara, iptal davaları, tam yargı davaları, idari sözleşmeden kaynaklanan davalar gibi idari hukuk konularında uzmanlaşmış Ankara avukatlarıdır. İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerini idari hukuk konularında bilgilendirir, haklarını savunur ve idari davalarda temsil ederler.

İdari dava avukatı Ankara, idari hukuk konularında uzmanlaşmış ve bu alanda deneyim kazanmış Ankara avukatlarıdır. Bu uzmanlık, müvekkillerine hukuki sorunlarında yardımcı olmalarına olanak tanır.

İDARİ DAVA AVUKATI ANKARA’NIN BAKTIĞI DAVALAR

İdari dava avukatı Ankara idari hukuk alanında uzmanlaşmış profesyonellerdir ve idari hukuk davalarına bakabilirler. İdari dava avukatı Ankara’nın ilgilendiği başlıca davalar ise;

• İdari İşlemlerin İptali Davaları: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin, bir kamu kurumunun veya idarenin aldığı bir işlemin hukuka uygunluğunu sorguladığı durumlar. Bu davalar, idare mahkemesinde çözümlenir.
• Tam Yargı Davaları: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin, idare tarafından yapılan bir işlemin neden olduğu maddi veya manevi zararların tazmin edilmesini talep ettiği davalar.
• İdari Yaptırım ve Cezalarına Karşı İtirazlar: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin idare tarafından uygulanan bir yaptırım veya ceza ile ilgili olarak itirazda bulunma hakkını kullanmalarına yardımcı olma.
• Kamulaştırma Davaları: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin mülkiyet haklarına etki eden kamulaştırma işlemlerine karşı davalara müdahil olma.

Bu davalar idare mahkemesinde görülür. İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin hukuki haklarını korumak, idareye karşı etkili bir hukuki mücadele yürütmek ve idari yargı süreçlerini yönetmek konularında uzmanlaşmış Ankara avukatlarıdır.

İDARİ DAVA AVUKATI ANKARA’NIN FAYDALARI

İdari dava avukatı Ankara idari hukuk konularında uzmanlaşmış profesyonellerdir ve müvekkillerine bir dizi fayda sağlayabilirler. İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerine çeşitli avantajlar sağlayarak, idari hukuk alanındaki uyuşmazlıkların etkili bir şekilde çözülmesine yardımcı olurlar. İşte bir idari dava avukatı Ankara’nın sağlayabileceği faydalardan bazıları ise:

• Hukuki Bilgi ve Deneyim: İdari dava avukatı Ankara, idari hukuk konusunda uzmanlaşmış profesyonellerdir. Bu alandaki mevzuatı ve yargı pratiklerini yakından takip ederler. Bu sayede müvekkillerine güçlü bir hukuki temsil sunabilirler.
• Dava Stratejisi Geliştirme İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin durumunu değerlendirir ve en etkili dava stratejisini belirler. Hukuki riskleri değerlendirir ve müvekkillerini olası sonuçlar konusunda bilgilendirir.
• İdare Mahkemesinde Tecrübe: İdari dava avukatı Ankara, idare mahkemesindeki prosedürleri, kuralları ve beklentileri bilmektedir. Bu tecrübe, müvekkillerinin davalarını daha etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur.
• Belge Toplama ve Delil Hazırlama: İdari dava avukatı Ankara, dava sürecinde gerekli olan belgeleri toplar, delilleri değerlendirir ve idari işlemlere karşı güçlü bir savunma oluşturur.
• Müzakerelerde Yardımcı Olma: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin lehine sonuçlar alabilmek için idare ile müzakerelerde bulunabilir. Anlaşmazlık çözümüne yönelik olarak müvekkillerini temsil ederler.
• Hukuki Güvence Sağlama: İdari dava avukatı Ankara, müvekkillerinin haklarını koruyarak, hukuki güvence sağlarlar. İdari işlemlerin hukuka uygunluğunu değerlendirir ve müvekkillerini hukuki açıdan en iyi şekilde temsil ederler.
• Hızlı ve Etkili Çözüm: İdari dava avukatı Ankara, idare mahkemesindeki prosedürleri ve süreçleri iyi bilir, bu da davaların daha hızlı bir şekilde çözülmesine katkı sağlar.
• Yasal Değişikliklere ve Güncellemelere Hâkim Olma: İdari dava avukatı Ankara’nın idari hukuk alanındaki yasal değişiklikleri ve güncellemeleri takip ederler. Bu, müvekkillerine en güncel ve doğru hukuki bilgileri sunmalarını sağlar.

İDARİ DAVA AVUKATI ANKARA ÜCRETİ 2024

Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesi vekalet ücretini düzenler. Bu maddeye göre vekalet ücreti, avukatlık sözleşmesi ile belirlenir. Ancak bu belirleme süreci Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ile bağlıdır.

İdari dava avukatı Ankara ücreti davanın niteliğine göre İdari dava avukatı Ankara ve iş sahibi tarafından belirlenir. Ancak isterlerse Ankara Barosu En Az Ücret Tarifesine uyabilirler.

Ankara Barosu’nun bu tavsiye niteliği taşıyan asgari ücret tarifeleri, meslektaşlarımız ve kıymetli müvekkillerimizin adil bir hizmet sunma ve alımı için bir yol haritası sunar. Bu tarifelerin Adalet Bakanlığı’nın onayına tabi olması, güvenilirliği ve şeffaflığı artırır ve avukat-müvekkil ilişkileri açısından da gerçekleştirilecek hukuki işlemler için daha güvenilir bir çerçeve sunar.

Netice itibariyle, idari hukuk davalarında İdari dava avukatı Ankara ücretleri mali açıdan ciddi bir yük olarak görülse de idari hukuk alanında uzman bir Ankara avukatına danışmamak daha fazla gider yapılmasına yol açmaktadır. Ancak doğru bir Ankara avukatıyla ve Akademik Hukuk & Danışmanlık gibi doğru bir hukuk bürosuyla iş birliği yaparak adil bir sonuca ulaşmak mümkündür.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunda uzman bir idari dava avukatı Ankara’dan destek almak, doğru ve hukuki açıdan sağlam bir konumda olmanıza yardımcı olabilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunda uzman  idari dava avukatı Ankara ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.