Müvekkil adına, yurtdışında tıp alanında lisans eğitimini tamamlayan davacının denklik verilmesi talebiyle yapmış olduğu … tarihli ve …. sayılı başvurunun reddine ilişkin ….. tarihli ve ….. sayılı işlemin; hukuka aykırı olduğu, davalı idare tarafından davacının okulu yerine belediye ile yazışma yapıldığı, belediyece böyle bir öğrenci olmadığına ilişkin cevaba istinaden davacının denklik talebinin reddedildiği, davacının Türkiye’de eğitim veren birçok tıp fakültesinden daha nitelikli bir eğitim aldığı, mezun olduğu üniversitenin neden tanınmadığına ilişkin ortaya objektif bilimsel bir değerlendirme konulamadığı, işlemin gerekli inceleme yapılmadan tesis edildiği, Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliğine, hukuki güvenlik ilkesine, ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara aykırı olduğu ileri sürülerek Ankara 1. İdare Mahkemesi nezdinde işlemin iptali istenmiştir. Karar içeriği şu şekildedir;
TÜRK MİLLETİ ADINA
“ Karar veren Ankara 1. İdare Mahkemesi’nce, önceden belirlenerek taraflara bildirilen …… tarihinde, davacı asil …….. ile davacı vekili Av. Abdullah Enes Baltacı’nın ve davalı idare vekili Av. Ali Kavak’ın geldiği görülerek duruşma açıldıktan ve taraflara usulüne uygun söz verilip açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilip esasa geçildi, dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava, yurtdışında tıp alanında lisans eğitimini tamamlayan davacının denklik verilmesi talebiyle yapmış olduğu …. tarihli ve …. sayılı başvurunun reddine ilişkin ……. tarihli ve….. sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 7/p maddesinde; yurtdışındaki yüksek öğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek Yükseköğretim Kurulu’nun görevleri arasında sayılmıştır.
Anılan Kanun uyarınca hazırlanıp, 20/02/2016 tarih ve 29630 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlananarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde denklik, “Yükseköğretim Kurulunca tanınan bir yurtdışı yükseköğretim kurumundan alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğerliğinin tespit edilmesi”; denklik belgesi, “Denkliği talep edilen diplomanın Türk yükseköğretim sisteminde hangi alan ve düzeye eşdeğer olduğunu gösterir belge”; komisyon, “Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından görevlendirilen Kurul üyelerinden birinin başkanlığında ve Yükseköğretim Kurulu tarafından seçilen en az üç üyeden oluşan tanıma ve denklik komisyonu”; alt komisyon, “Tanıma ve Denklik Komisyonunun başvuruları inceleme sürecinde gerektiğinde görüş almak amacıyla kurulan ve alanında uzman öğretim üyelerinden oluşan komisyon” olarak tanımlanmıştır.
Aynı yönetmeliğin “Denklik Başvurusunun İncelenmesi ” başlıklı 6. Maddesinde; “1-Denklik başvurusu, 5 inci maddede sayılan koşul ve işlemlere ek olarak aşağıdaki hususlar bakımından incelenir:
- a) Denkliği talep edilen diplomaya esas yükseköğretim programının asgari kazanımlar açısından Türk yükseköğretim sisteminde yer alan programa eşdeğer olup olmadığına bakılır.
- b) Türk yükseköğretim sisteminde aynı veya benzer bir program bulunmuyor ise bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartların sağlanması hâlinde ön lisans, lisans, yüksek lisans dereceleri açısından Türk yükseköğretim sistemine eşdeğer olup olmadığı incelenir.
- c) Unvan kullanılması gerektiği durumlarda Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince inceleme yapılır.
2-Komisyonca gerekli görülmesi hâlinde tanıma koşullarını sağlayan bir yükseköğretim kurumundan alınmış olmasına rağmen, incelenen diploma ve diğer belgelerin gerçek olup olmadığı, öğrenim programının türü, niteliği ve düzeyi konularında, başvuru sahibinin kendisinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından 4 üncü maddede belirtilen belgeler dışında ek bilgi ve belge istenebilir.” hükmü yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davalı idarece, davacının denklik talebinin, mezun olduğu yükseköğretim kurumunun Antiller Yönetimi tarafından tanınmadığı, okul tanıma yazışmasının olumsuz olduğu belirtilerek reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Diploma denklik başvurusu durumunda, idarenin mevzuatta sayılan tüm hükümleri esas alarak, öncelikle bir komisyon kurarak bu komisyonun belirleyeceği alanında uzman öğretim üyelerinden oluşan bir alt komisyonun bireysel bazda yapacağı bir araştırma ve değerlendirmede;
1-İlgili’nin gördüğü eğitimin düzeyinin,
2-İlgili’nin gördüğü programın kalitesinin,
3-Diploma veren Kurumun kalitesinin,
4-Mezuniyet için gereken ulusal kredinin,
5-AKTS kredisinin belirlenerek iki üniversite eğitim düzeyi ve içeriği bakımından bir farklılık olup olmadığını saptaması, önemli görülen bu farklılığın somut ve açık olarak ifade edilmesi, gerektiği durumlarda eğitim programının türü, niteliği ve düzeyi konusunda doğan tereddütlerin giderilmesi, sağlıklı ve objektif bir sonuca varılması bakımından başvuru sahibinden veya ilgili ülkenin yetkili makamlarından bilgi – belge istenerek bir rapor hazırlaması, bu rapor ile eksik olduğu saptanan durumların telafi yolununun, yönteminin belirtilmesi, ders eksikliklerinin yarattığı sonucun ve bunun giderilme usulünun açıkca ortaya konması, muğlak, genel ve subjektif ifadelerle bir değerlendirmeye yer verilmemesinin sağlanması bu raporun genel komisyonca, YÖK Genel Kurul kararı ile belirlenen usül ve esaslar çerçevesinde değerlendirilmesinin yapılarak ilgilinin başvurusuna karşılık bir işlem tesisi hukuk devletinin gereğidir.
Uyuşmazlıkta, davalı idarece, tıp alanında ülkemizdeki yükseköğretimin düzeyi ve içeriği ile davacının mezun olduğu yükseköğretim kurumunun eğitim düzeyi ve içeriği arasında farklılıklar bulunup bulunmadığı ve varsa bu farklılıkların denklik vermeye engel teşkil edecek veya kişiyi seviye tespit sınavına tabi tutmayı gerektirecek ölçüde önemli olup olmadığı hususlarında gerekli araştırma, inceleme ve raporlandırma yapılmadan, sadece davacının mezun olduğu yükseköğretim kurumunun tanınmadığı belirtilerek denklik talebinin reddedildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda; eksik inceleme neticesinde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan, bu kararın, davacının diplomasına doğrudan denklik belgesi verilmesinin kabulü anlamına gelmediği, davalı idarece gerekli araştırma ve incelemeler neticesinde ortaya çıkan sonuca göre işlem tesis edilmesini gerektirdiği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline,”
