Nazım imar planı, İmar Kanunu’nun tanımlar başlıklı 5. maddesinde tanımlanmıştır. Nazım İmar Planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
1/5.000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde 1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte, onaylı halihazır haritalar üzerine, plan notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanır.
Nazım imar planlarında yer alacak hususları örnekleyecek olursak, eğitim tesisleri, spor, sağlık ve kültür tesisleri gibi sosyal donatılar ile yollar, otoparklar, toplu taşınım aksları, enerji tüketim ve dağıtım, su, kanalizasyon, çöp tesisleri gibi teknik donatılar nazım imar planında yer alacaktır (Ünal, 2008, s.77).
İmar Kanunu’nun 5. Maddesinde nazım imar planının detaylı bir rapor ile açıklanacağı belirtilmiş olup yine plan değişikliklerinde de değişiklik gerekçesi ve yapılan gereklilik analizlerini ayrıntılı açıklayan plan raporu hazırlanması zorunludur.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 23. Maddesine göre;
Nazım imar planında karar düzeyi ve içerikleri bakımından, uygulama imar planındaki detay kararlar alınmaması esas olup, uygulamaya dönük kararlar uygulama imar planlarında belirlenir.
İhtiyaç duyulması halinde, nazım imar planlarında, sosyal ve teknik altyapı alanları ve kamuya ayrılan alan dengeleri gözetilmek suretiyle uygulama imar planlarının yapım etapları belirlenebilir.
Ulaşım sisteminin yolculukların mesafesini kısaltacak şekilde tasarlanması esastır.
Park, çocuk bahçesi, oyun alanı, meydan gibi açık alanların mahalle ve semt ölçeğinde merkezlerle birlikte tasarlanması esastır.
Açık ve yeşil alan ile diğer sosyal ve teknik altyapı alanları bir bütün olarak, erişilebilir şekilde merkezlerle birlikte planlanmalıdır.
Nazım imar planlarının hazırlanması sürecinde, planlama alanı sınırları kapsamında aşağıda genel başlıklar halinde belirtilen konularda ilgili kurum ve kuruluşlardan veriler elde edilir; bu veriler kapsamında analiz, etüt ve araştırmalar yapılır:
İdari sınırlar, Jeolojik, jeomorfolojik, hidrolojik ve hidrojeolojik yapı, Yerleşme alanlarının karakteristik özellikleri ile mekânsal gelişme eğilimleri ve potansiyelleri, Yenileme, sağlıklaştırma, dönüşüm bölgelemeleri, İklim özellikleri, Bitki örtüsü, Toprak niteliği ve tarımsal arazi kullanımı, Ekolojik yapı (ekosistem tipleri, flora ve fauna varlığı), Koruma statüsü verilmiş alanlar, hassas alanlar (sit alanları, uluslararası sözleşmelerle korunan alanlar, sulak alanlar, özel çevre koruma bölgeleri, milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, yaban hayatı geliştirme alanı, yaban hayatı koruma alanı, tür koruma alanı, içme suyu havzaları koruma alanları ve diğerleri), Orman alanları, mera, yaylak, kışlak alanları, Kültür ve turizm gelişim ve koruma bölgeleri, turizm merkezleri, Organize sanayi bölgeleri, kapasite ve doluluk oranları, Genel peyzaj öğeleri, makroform analizi, Demografik yapı ve nüfusun demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, çalışma, eğitim, medeni hal), Sosyal yapı, Ekonomik yapı, Ana ulaşım sistemi (Karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu, terminal, gar, liman ve havalimanı), Çevre sorunları, Lojistik merkez alanları, Sektörel yapı (tarım, sanayi, hizmet, ulaşım, enerji, maden, konut vb., Katı atık depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri, İçme suyu ve atık su arıtma tesisleri, Atık su deşarj yerleri, Tarımsal sulama alanları, Ruhsatlı maden sahaları, Askeri alanlar, askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri, mania planları, Doğal afet tehlikeleri ve kentsel riskler, varsa risk yönetimi ve sakınım planları, Mevcut arazi kullanımı, yapılaşma durumu, mülkiyet yapısı, Çevre düzeni planı kararları ve yürürlükteki imar planları.