Polislerin eş durumundan tayini, İç İşleri Bakanlığı tarafından belirlenen kurallara ve prosedürlere göre yapılmaktadır. Polislerin eş durumundan tayini, polislerin eşlerinin görev yaptığı yerlerde çalışabilmelerine olanak tanır. Polislerin eş durumundan tayini, aile birliğinin korunması amacıyla yapılır.
İçindekiler
- POLİS ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ NEDİR?
- POLİSLERİN İSTEKLERİ DOĞRULTUSUNDA YAPILAN POLİS ATAMALARI
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NEDİR?
- AİLE BİRLİĞİ NEDENİYLE POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ HAKKI
- ANAYASA DA AİLE BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE POLSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NEDENİYLE GİH SINIFINA GEÇMESİ
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NE ZAMAN BELLİ OLUR?
- EŞİ ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİ REDDEDİLMESİ DURUMU
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASI NEDİR?
- POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI
POLİS ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ NEDİR?
Polis atama ve yer değiştirme işlemleri, Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği kapsamında yapılır. Bu yönetmelikte, talep üzerine yapılan Polis atama ve yer değiştirme işlemleri ve talep dışı yapılan Polis atama ve yer değiştirme işlemleri olmak üzere iki tür atama bulunmaktadır. Memurlar, kamu hizmetlerini devlet adına yerine getiren kişilerdir.
Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesi, yer değiştirme suretiyle atamaları şu şekilde tanımlar: “Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atamalar, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye’nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları açısından benzerlik ve yakınlık gösteren iller arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.”
Bu kanunun 72. ve 93. maddeleri arasında devlet memurlarının yer değiştirme suretiyle atanmalarına genel bir çerçeve çizilmiştir. Ancak, kamu kurumları kendi yapısına ve yürütmekte oldukları kamu hizmetlerinin gereğine göre daha özel atama ve yer değiştirme mevzuatı oluşturmuşlardır.
- Genel atama dönemi: Her yıl Mayıs ve Haziran aylarında, bu yönetmelikte belirtilen esaslara göre yapılan polis atama dönemidir.
- Mazeret atama dönemi: Genel atama dönemi dışında, Şubat ve Eylül aylarında, bu yönetmelikte belirtilen esaslara göre yapılan polis atama dönemidir.
- Zaman dışı atama: Genel atama ve mazeret atama dönemlerine bağlı kalınmaksızın, bu yönetmelikte belirtilen sebeplerle yılın herhangi bir ayında yapılan polis atamalardır.
Emniyet atama ve yer değiştirme işlemleri, 1992 yılında yürürlüğe giren “Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği” kapsamında gerçekleştirilir. Bu yönetmelik, bölgelerin tespiti, zorunlu hizmet süresi, ilk atama, yer değiştirme, eş durumu ve mazeret atamaları gibi tüm konuları düzenler. Emniyet atama ve yer değiştirme işlemlerine karşı, 60 gün içinde iptal davası açma hakkınız bulunmaktadır.
POLİSLERİN İSTEKLERİ DOĞRULTUSUNDA YAPILAN POLİS ATAMALARI
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin Tanımlar başlıklı 3. maddesinde Genel Atama dönemi, “Her yıl Mayıs ve Haziran aylarında bu Yönetmelikte gösterilen esaslara göre yapılan atama dönemi” olarak tanımlanmıştır. Bu atamalar personelin kendi isteği doğrultusunda yapılır. Yılın belirli dönemlerinde Emniyet Genel Müdürlüğü tercih işlemleri ile ilgili duyurular yapar ve personel tercihlerine göre başvuruda bulunur. Genel atamalar genellikle Mayıs ve Haziran aylarında gerçekleştirilir.
Yönetmeliğin 18. maddesinde belirtilen sınırlı sayıda şartın gerçekleşmesi durumunda ise genel atama dışında mazeret atamaları yapılabilir. Bu polis atama işlemi personelin kendi isteğiyle gerçekleştiği için idari işlemin iptali davasına konu olmaz. Ayrıca, Genel Atama Dönemi dışında, yönetmeliğin 37, 38 ve 40. maddelerinde belirtilen durumlar için de atamalar yapılabilir:
- Sağlık Durumu Nedeniyle Polis Ataması: Personelin veya eş ve çocuklarının hastalığı nedeniyle bulunduğu yerde görev yapamayacağını tam teşekküllü devlet hastanesinden veya üniversite hastanesinden (özel üniversite hastaneleri hariç) alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi.
- Polislerin Eş Durumundan Tayini: Eş durumu ile ilgili şartların ortaya çıkması.
- Eğitim Durumu Nedeniyle Polis Ataması: 40. maddede belirtilen öğrenim durumu ile ilgili şartların ortaya çıkması.
- Boşanma Durumu Nedeniyle Polis Ataması: Personelin boşanması ve bunu mahkeme ilamı ile belgelemesi üzerine kendi talebi.
- Diğer Durumlar Nedeniyle Polis Ataması: Maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılan diğer şartların kendi istekleriyle atanma talebinde bulunulması.
Bu durumlar için mazeret tayini talebinde bulunabilirsiniz. Bu talepler, Şubat ve Eylül aylarında değerlendirilir.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NEDİR?
Polislerin eş durumundan tayini hakkı, evli polislerin eşlerinin çalıştıkları yerlerdeki kamu kurumlarına polis atamasını veya tayin edilmelerini kolaylaştıran bir haktır. Polislerin eş durumundan tayini hakkı, esas olarak Anayasamızın 41. Maddesinde düzenlenmiştir. Anayasamızın 41. Maddesi, devletin aileyi koruma yükümlülüğünü ifade eder.
“Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar.”
Anayasamızda güvence altına alınan bu düzenlemenin amacı, aile birliğinin korunması ve aile birliğinin korunmasıyla ortaya çıkan ekonomik ve sosyal sebeplerin sağlanmasıdır. Polislerin eş durumundan tayini hakkı ile aile birliği, huzur ve mutluluk sağlanmakta, aynı zamanda kamu görevlileri ailevi kaygılardan uzak bir şekilde görevlerini daha hızlı, özverili ve sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmektedir. Anayasanın 41. Maddesi ile koruma altına alınan bu hak, bazen idare tarafından verilen eş durumundan polis ataması taleplerinin reddi ile anayasaya aykırı olarak engellenmektedir. Bu durumda ilgili polis, koşulları sağlıyorsa, polislerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davası açarak hakkını talep edebilmektedir.
Emniyette çalışan eşlerden biri, kadro müsait olduğu takdirde diğerinin bulunduğu yere , polislerin eş durumundan tayini yapılabilir. Eşleri emniyet mensubu olmayanlar ise, kadro müsait olduğu sürece ve bölge hizmet süresini aksatmamak kaydıyla, kurumlar arası koordinasyon sağlanarak eşlerinin görevli bulunduğu yerlere , polislerin eş durumundan tayini gerçekleştirilebilir. Eş durumu sebebiyle personel, bir yerde o bölge için belirlenen hizmet süresinden en fazla üç yıl fazla kalabilir.
Bu konuda dikkat edilmesi gereken husus, eşlerin birbirine bağlılık durumunda cinsiyet ayrımının olmamasıdır. Eşler arasında cinsiyet farkı gözetilmez; duruma göre erkek kadına, kadına da erkeğe bağlı olabilir. Aile birliğinin devam edebilmesi için, polislerin eş durumundan tayini hakkı bulunmaktadır. Polislerin eş durumundan tayini istemeleri için eşlerinin de polis olması gerekmez. Taraflardan biri düz memur ise yine , polislerin eş durumundan tayini istenebilir.
Emniyet personelinin atama dönemi her yıl Mayıs ve Haziran aylarında yapılmaktadır. İlk atama döneminde polislerin eş durumundan tayini tayini yapılabilir. Mazeretli atama dönemi ise Şubat ve Eylül aylarında gerçekleşir. Ayrıca, zaman dışı atama kapsamında eş tayin atamaları için de başvuru yapılabilir.
Bu değişikliklerin sonucunda, aile birliğinin korunması ve güçlendirilmesi hedeflenirken, kamu görevlilerinin de işlerinde daha verimli ve motive olmaları sağlanmaktadır.
AİLE BİRLİĞİ NEDENİYLE POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ HAKKI
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde farkı durumlarda uygulanacak polislerin eş durumundan tayini düzenlenmiştir.
İlgili yönetmeliğin “Eş Görevi Bakımından Yer Değiştirme” başlığının altında yer alan 38. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle polis ataması durumu belirtilmiştir.
Emniyet Teşkilatında çalışan eşlerden birisi, hizmet gerekleri bakımından uygun görülmesi hâlinde diğerinin bulunduğu yere atanabilir. Eşleri emniyet mensubu olmayanlar, kurumlar arası koordinasyon sağlanarak, hizmet gerekleri bakımından uygun görülmesi hâlinde istekleri üzerine eşlerinin görevli bulunduğu yerlere de atanabilirler. Bu madde kapsamında yapılacak yer değiştirmeler, 23 üncü maddede belirlenen ikinci bölgedeki hizmet yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.”
Yine aynı yönetmeliğin “Genel İdare Hizmet Sınıfına Atanma” başlığının altında yer alan 39. Maddesinde aile birliği mazereti nedeniyle polis ataması durumu belirtilmiştir.
“Personelin, eşinin görevi sebebiyle görev yapmakta olduğu birimin hizmet süresinden daha fazla aynı yerde kalmak zorunda bulunması halinde, biriminin hizmet süresini tamamlamasına müteakip eşinin başka bir ile atanamayacağına dair belgeyi sunarak Emniyet Teşkilatı bünyesinde Genel İdare Hizmetleri Sınıfından bir göreve atanma talebinde bulunabilir.”
4.1. POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ İÇİN GEREKLİ BELGELER
Polislerin eş durumundan tayini talebinde bulunabilmeleri için başvuru yapmaları gerekmektedir. Polislerin eş durumundan tayini başvuruları, ilgili kurum tarafından istenen çeşitli evraklarla birlikte gerçekleştirilir. Evraklar, kişilerin mesleki statülerini belirlemek ve uygunluklarını kontrol etmek amacıyla istenir. Polislerin eş durumundan tayini hakkından yararlanmak isteyen polislerin, talep edilen belgeleri eksiksiz olarak sunmaları gerekmektedir.
Yönetmelik kapsamında Polislerin eş durumundan tayini için talep edilen evraklar şunlardır:
- Görev Yeri Belgesi: Eşlerin çalıştığı kurumlardan her bir eş için alınması gereken belge.
- Meslek Kuruluşu Belgesi: Eşlerin bağlı bulunduğu herhangi bir meslek kuruluşu varsa, bu kurumdan her bir eş için alınacak belge.
- Vergi Dairesi Belgesi: Eşlerin bağlı olduğu vergi dairesi kurumundan her bir eş için alınan belge.
- Hizmet Süresi Belgesi: Geçirdikleri hizmet süresinin uygun olduğuna dair belge. Polislerin hizmet süresi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun madde 4’üne göre belirlenir. Bu kapsamda, bağlı olunan hizmet dökümünün detaylı bir çıktısının alınması tavsiye edilir.
Bu belgeler, eş durumundan polis atama başvurularında gereklidir ve eksiksiz bir şekilde teslim edilmelidir.
ANAYASA DA AİLE BİRLİĞİNİN KORUNMASI VE POLSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ
Anayasa’nın “Ailenin Korunması” başlıklı 41. maddesi, Türk toplumunun temelini oluşturan ailenin korunması ve desteklenmesine büyük önem atfetmektedir. Bu maddeye göre, devletin ailenin huzur ve refahını sağlamak, özellikle anne ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri alması bir zorunluluktur. Bu bağlamda, polislerin eş durumundan tayini, ailenin bütünlüğünü koruma ve dolayısıyla toplum sağlığını ve refahını artırma açısından önemli bir uygulamadır.
Anayasa’nın 41. Maddesi:
“Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar.”
Bu madde, devletin aile birliğini koruma yükümlülüğünü açıkça belirtmektedir. Aile birliğinin korunması, eşlerin bir arada bulunabilmesi ve çocukların sağlıklı bir aile ortamında büyüyebilmesi için büyük önem taşır. Eş durumundan polis ataması bu amaca hizmet eden bir uygulamadır.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NEDENİYLE GİH SINIFINA GEÇMESİ
Emniyet Teşkilatında, eşleri çakılı kadro olarak görev yapan, yani başka bir birimde görev yapma olanağı bulunmayan veya özel sektörde çalıştığından dolayı görev yerlerinin değiştirilmesi mümkün olmayan polisler, talep etmeleri halinde Genel İdare Hizmetleri Sınıfına (GİH) atanabilirler. Bu husus, “Emniyet Hizmetleri Sınıfı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 39. maddesinde eş durumu ile GİH olarak düzenlenmiştir.
Eşinizin belirttiğiniz işte en az bir yıl sigortalı olması gerekmektedir ve bunu SGK dökümü ile sunmanız istenir. Bu şartları tamamladığınızda GİH sınıfına geçiş için başvuruda bulunabilirsiniz. Ancak başvuruların reddedilmesine sebep olan bazı hususlar vardır:
- Görev Süresinin Dolmamış Olması: Eğer 2. bölgede görev sürenizi doldurmuş olsanız bile, 1. bölgeye GİH sınıfı olarak atama istemiş olmanız, EGM’nin öncelikle eş mazereti ile bu ile atamanızı beklemesine neden olur. Görev süresi bitiminde başvuru yapmanız istenir. Ancak, talep ettiğiniz il sizin ya da eşinizin nüfusa kayıtlı olduğu, büyükşehir kapsamında olmayan bir il ise, bu durumda geçiş şansınız daha yüksektir.
- Eşinizin Çalıştığı Kurumun Yazışmaları: Eşinizin çalıştığı kurumun EGM ile yaptığı yazışmalarda, size verilen “tayin yoktur” yazısı ile aynı minvalde cevap verilmemesi. EGM, geçici görevli atanabilme durumlarında ve o illerdeki şubelerde kadro var ise atama yapılabilir tarzı dönüşlerde de ret verebilmektedir.
- Bölge Sürelerinin Dikkate Alınmaması: 2. bölgeden 1. bölgeye atamalarda, daha önceki 1. bölge süreleriniz dikkate alınmaz. Yeni ilin süresinin dolmamış olması, bulunduğunuz ilin görev süresini tamamlasanız bile eşinizin bulunduğu ilin 2. bölge ili olması. Bu durumda, 1. bölge görev sürenizi doldurmanız ve eşinizin işinin bulunduğu ilin 2. bölgede olmaması gerekmektedir. Zorunlu 2. bölge görevini ifa edemeyecek olmanız durumunda, eş durumundan GİH sınıfına geçiş yaparak sivil memur olarak atanabilirsiniz.
“Polisin, eşinin görevi sebebiyle görev yapmakta olduğu birimin hizmet süresinden daha fazla aynı yerde kalmak zorunda bulunması halinde, biriminin hizmet süresini tamamlamasına müteakip, eşinin başka bir ile atanamayacağına dair belgeyi sunarak Emniyet Teşkilatı bünyesinde Genel İdare Hizmetleri Sınıfından bir göreve atanma talebinde bulunabilir. Bu kapsamda sınıf değiştirenler, yeniden Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanamazlar.”
Bu düzenlemeler kapsamında, polisler eş durumundan dolayı GİH sınıfına geçiş yapabilirler ve sivil memur olarak atanabilirler. Ancak, başvuruların kabul edilmesi için yukarıda belirtilen şartların sağlanması gerekmektedir.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ NE ZAMAN BELLİ OLUR?
Devlet kurumlarında işleyiş sabit bir süre kapsamında çok nadir gerçekleşen bir durumdur. Bunun temel sebebi, işlemlerin talepler doğrultusunda çeşitli yoğunlukları doğurmasıdır. Özellikle atama talebinde yoğun olan bakanlıklar, atama sonuçlarını yaklaşık 2 ay içerisinde sonuca kavuşturabilmektedir.
Bu kapsamda eş durumundan polis atamaları belli olma süresi geçmişteki uygulama esaslarına bakıldığında şu şekildedir:
- Standart Atamalar: Genellikle 2 aydır. Standart atamalarda tayin süresi, mazeret atamalarına göre daha uzun sürebilmektedir. Bunun temel sebebi, atama için başvuru yapacak olan polis sayısının daha fazla olmasının öngörülmesidir. Dolayısıyla tayin süreci daha yoğun işlemleri kapsamaktadır.
- Mazeret Atamaları: Genellikle 1 aydır. Mazeret atamalarında tayin süresi daha hızlı sonuca bağlanabilmektedir. Bunun temel nedeni, istisna süreçler hariç olmak üzere genellikle mazeret atamalarına daha az polisin başvuru yapıyor olmasıdır.
Bu süreler genel bir kılavuz olarak değerlendirilebilir, ancak her yıl ve her duruma göre farklılık gösterebilir. Polislerin eş durumundan tayini talebinde bulunan polislerin başvuru sürecini dikkatle takip etmeleri ve gerekli belgeleri eksiksiz sunmaları, sürecin daha hızlı ve sorunsuz ilerlemesine katkı sağlayacaktır.
EŞİ ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ
Eş durumundan polis atamaları ilgili olarak her sektörün kendine özgü durumları ve süreçleri bulunmaktadır. Özellikle özel sektör bünyesinde çalışan polis eşleri, 4A veya 4B hizmet dökümüne tabi olarak çalışırken, polisler 4C hizmet dökümüne tabi olarak görev yapmaktadır.
Tayinler memurlara özgü olarak uygulandığı için, istisnalar hariç olmak üzere özel sektörde çalışan polis eşlerinin tayin hakkı bulunmamaktadır. Ancak, polislerin ilk ataması sırasında mazeret kullanılarak eş durumundan polis atamaları ihtimali doğabilmektedir.
Polis olmamasına rağmen, kurumlar arası koordinasyonun gözetildiği atamaya hak doğuran meslekler şunlardır:
- Belediye başkanı
- Belediye kadrosunda bulunan eşler
- Milletvekili
- Muhtar
- Üniversite kadrosunda bulunan eşler
Bu meslek gruplarında atama durumu gözetilirken, yüksek unvanlı olan kişi baz alınmaktadır. Yani, bulunduğu kurumda daha yüksek statüye sahip olan eşin yanına diğer eş tayin usulüyle gönderilir. Öte yandan, sabit veya çakılı kadro tabiriyle görevlendirilen mesleki gruplar da bulunmaktadır.
Bu mesleki gruplar, üniversite veya belediye kadrolarında görev alan çalışanları içermektedir. Bu gibi durumlarda, polis olan eş genellikle bu kadroya sahip olan eşinin yanına tayin edilir.
eş durumundan polis atamaları özel sektör çalışanlarının durumu dikkate alınarak belirli istisnalar dışında, memurların tayin hakları düzenlenmiştir. Eşlerin görev yaptığı sektör ve unvanlar, tayin taleplerinde önemli rol oynamaktadır.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİ REDDEDİLMESİ DURUMU
Eş durumundan polis atamaları istemi, kurum tarafından reddedilirse reddedilen kişiye tebliğ yapılır. Bu tebliğden itibaren, kişi 60 gün içinde idare mahkemesine yürütmenin durdurulması istemli iptal davası açmalıdır. Aynı şekilde, idareye dilekçe ile Eş durumundan polis atama isteminde bulunduktan itibaren 60 gün içinde idare cevap vermezse, bu durum ret olarak kabul edilir ve yukarıdaki süreç işletilir. İdarenin 60 gün içinde cevap vermemesi zımni ret olarak adlandırılır. Emniyet Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği kapsamında açılacak davalarda yürütmenin durdurulması istenmelidir. Davalar ortalama 1 yıl sürmektedir. Sürecin sağlıklı yürütülmesi için idare hukuku avukatı ile çalışmak önemlidir.
Eş durumundan polis atama talebinin reddinin iptali davası, devlet memurlarının evlenmesi halinde aynı şehirde çalışabilmeleri için yaptıkları tayin taleplerinin reddedilmesi durumunda, bu ret kararının kaldırılması için açılan bir dava türüdür. İptal davası, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda düzenlenmiştir. Ayrıca, mevzuatın çeşitli yerlerinde de Eş durumundan polis atama hakkında düzenlemeler bulunmaktadır. Genel olarak, Devlet Memurları Kanunu çeşitli düzenlemeler içermektedir. Bunun yanı sıra, idari yargı kapsamında gelişen Danıştay içtihatları da uygulamada belirleyici rol oynamaktadır.
İptal davasında yapılacak incelemede yetki, sebep, konu, şekil ve amaç unsurları bakımından bir değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme sonucunda bir sakatlık saptanması halinde idari işlem iptal edilir. İptal kararı idareyi bağlar, yani idare bu iptal kararına uymakla yükümlüdür.
Eş durumundan polis atama talebinin reddedilmesi durumunda, yargı yoluna başvurmak ve bu süreçte hukuki destek almak, sürecin olumlu sonuçlanması açısından önemlidir.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ TALEBİNİN REDDİNİN İPTALİ DAVASI NEDİR?
Polislerin eş durumundan tayini talebinin reddi durumunda, polisler ret kararının iptali için idari yargıya başvurabilirler. Polislerin eş durumundan tayini, polislerin evlenmeleri ve aynı şehirde mesleklerini sürdürebilmeleri amacıyla yapılan tayin taleplerinin reddedilmesi durumunda devreye girer. İptal davası, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu‘nda düzenlenmiştir. Polislerin eş durumundan tayini talebinin reddinin iptali davaları, polislerin haklarını koruma ve adaletin sağlanması açısından önemlidir.
İptal davası, hukuka aykırı olduğu ileri sürülen idari işlemlerin geçmişe etkili olarak ortadan kaldırılması amacıyla açılan davalardır. Yalnızca idari yargıya özgü olan bu dava türü, idari işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve amaç yönlerinden hukuka aykırı olduklarından dolayı, menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılabilir.
Kamu görevlilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76/1. maddesinde, “Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler.” hükmü yer almakta ise de bu hüküm memurların naklen atanmaları konusunda idarelere verilen takdir yetkisi sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlıdır.
Emniyet Teşkilat personelinin atama konusuyla ilgili özel mevzuat da söz konusudur. Bu mevzuata göre, genel atama döneminde polis ataması yapılması halinde, personelin muvafakatinin alınması nedeniyle idari işlemin iptali davası açılması mümkün değildir. Ancak, genel atama dışında yapılan atamalar zaman dışı atama olarak tanımlanır ve Yönetmeliğin 19. Maddesinde belirli şartlar getirilmiştir. Emniyet Teşkilatı personelinin genel atama döneminde atanması yapılmamışsa, zaman dışı atama şartları ile Yönetmeliğin 34 ve 40. maddeleri arasında belirtilen şartlar gerçekleşmeden başka bir ile veya birime yapılan atama işlemi hukuka aykırıdır.
Yapılan atama işlemiyle personele her ne kadar harcırah gibi ödemeler yapılsa da, aile birliği zarar görebilir ve verim azalabilir. Bu nedenle, görevlendirmenin kamu yararı gözetilmeden, keyfi ve cezalandırma amacıyla yapılması durumunda, 60 gün içinde yürütmenin durdurulması istemli iptal davası açılmalıdır. Özellikle personelin muvafakatinin aranmadığı durumlarda yapılan geçici görevlendirmelerde, hukuka aykırılık halinde yerinde ve zamanında hukuki sürecin başlatılması büyük önem taşır.
Atama ve yer değiştirmelere karşı açılacak davalar, personelin görev yerindeki İdare Mahkemesinde açılır. Dava açma süresi, geçici görev tebliğinden itibaren 60 gündür. İdari yargılama süreci dikkate alınarak yürütmenin durdurulması da talep edilmelidir. Yürütmenin durdurulması talep edilirken, hukuka aykırılık yanında maruz kalınan mağduriyet ile kayıp ve zararlar da açıklanmalıdır. Atama ve yer değiştirmelerle ilgili davalarda, alanında uzman olan avukatlardan profesyonel hukuki destek alınması önemlidir. Bu nedenle, süreç konusunda tecrübeli bir avukat ile takip edilmeli ve iptal talebiyle birlikte aynı zamanda geçici görevlendirme işleminin yürütmesinin durdurulması isteminde bulunulmalıdır.
POLİSLERİN EŞ DURUMUNDAN TAYİNİ İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARI
“İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…; K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Özeti: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: İdare Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmüştür…
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Eş Durumu Bakımından Yer Değiştirme” başlıklı 38. maddesinin ikinci fıkrasında, eşleri emniyet mensubu olmayanların kadro müsait olduğu takdirde, kurumlar arası koordinasyon sağlanarak, bölge hizmet süresini aksatmamak kaydıyla, istekleri üzerine eşlerinin görevli bulunduğu yerlere atanabilecekleri kurala bağlanmış; üçüncü fıkrasında ise, eş durumu sebebiyle personelin bir yerde, o bölge için tespit olunan hizmet süresinden en çok üç yıl fazla kalabileceği hüküm altına alınmış;
39.maddesinin 1/b bendinde de, yer değiştirme işlemine tabi personelin kendisinin, eş veya çocuklarının sağlık özürleri sebebiyle en fazla 6 yıl, eş durumu sebebiyle 3 yıl ertelenebilme imkanı tanıyan 30 ve 38 inci maddelerdeki hükme rağmen, bu süreden fazla aynı yerde veya bölgede kalmak zorunda bulunanların, kendilerine bildirilerek Emniyet Genel Müdürünün teklifi, Bakan’ın onayı ile Genel İdari Hizmetleri sınıfından bir göreve atanabilecekleri kuralına yer verilmiştir…
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddiyle, … İdare Mahkemesi’nce verilen ve sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan … günlü, E:…; K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına, posta ücretinden artan …-TL’nin isteği halinde davalıya iadesine, 02/04/2014 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY:
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde “eş durumu” özürünün tarifi yapılmamış; yalnızca 13. maddesinin 3. fıkrasında, Devlet memurlarıyla evli olanların ilk atamalarının eşlerinin görev yaptığı yere yapılabileceği belirtilmek suretiyle eş durumu özürü, eşi Devlet memuru olanlarla sınırlandırılmıştır. Esasen, anılan Yönetmelikte tarifi olmamakla birlikte uygulaması düzenlenen bu özürün sınırlarını belirlemek için, zorunlu olarak Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğe bakılması gerekir. Söz konusu Yönetmeliğin 14. maddesinde bu husus, eşin 160 sayılı Kanuna tâbi bir kurumda memur statüsünde çalıştığının belgelenmesinin gerektiği şeklinde açıklanmıştır…
Temyiz edilen kararın bozulması gerekirken onanması yönünde verilen karara karşıyım.
(XX) KARŞI OY:
Eş durumu nedeniyle 2010 yılında … iline atanan davacı, ikinci bölge hizmet sırası geldiğinden bahisle … iline atanmıştır.
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde yer alan ikinci bölge hizmetinden sarfınazar edilemeyeceğine ve ikinci bölgeye atamada birinci bölgedeki hizmet süresinin dikkate alınmayacağına ilişkin düzenlemeler uyarınca, atanma sırası da dikkate alındığında davacının ikinci bölgeye atanmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Ertelemeler hizmet gereği olarak idarenin takdirinde olup, esasen daha önce eş durumu nedeniyle … iline atanan ve değişik gerekçeyle de olsa iki defa ataması ertelenen davacı hakkında memur olmayan ve sözleşmeli olarak çalışan eş için bu gerekçeyle yeniden erteleme yapılmasını zorunlu kılan bir mevzuat hükmü bulunmayıp, idareyi bu yönde işlem yapmaya zorlamak takdir yetkisini ortadan kaldıracak bir sonuç doğuracaktır.
Bu nedenle, Mahkeme kararının bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyorum.”
Polis atama ve yer değiştirme işlemleri konusunda uzman bir Ankara idari dava avukatından destek almak, doğru ve hukuki açıdan sağlam bir konumda olmanıza yardımcı olabilir. Polis atama ve yer değiştirme işlemleri konusunda Ankara idari dava avukatından ile istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.