Sürekli iş göremezlik, bir kişinin çalışma gücünün, mesleki kazanç yeteneğinin veya bedensel ve ruhsal sağlığının kalıcı olarak kaybolması durumunu ifade eder. Bu durum, iş kazası, meslek hastalığı ya da başka bir sağlık sorunu nedeniyle ortaya çıkabilir ve kişiyi iş yapamaz hale getirir.
İçindekiler
- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK NEDİR?
- İŞ GÖREMEZLİK RAPORU NEDİR?
- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NEDİR?
- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NE ZAMAN KESİLİR?
- İLGİLİ YARGITAY KARARI
- SIKÇA SORULAN SORULAR
- ANKARA İŞ AVUKATINA SORU SORABİLİRSİNİZ.
- BU KONUDA BELIRLEYECEĞINIZ GÜN VE SAATTE AVUKATTAN ONLINE DANIŞMANLIK ALABILIRSINIZ.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK NEDİR?
Sürekli iş göremezlik, bir çalışanın iş kazası, meslek hastalığı veya başka bir sağlık sorunu nedeniyle bedensel ya da ruhsal olarak çalışma gücünü tamamen ya da kısmen kaybetmesi anlamına gelir. Bu durum, kişinin yaşamını sürdürebilmek için gerekli olan mesleki faaliyetlerini kısmen veya tamamen yerine getirememesine yol açar. Sürekli iş göremezlik durumu, çalışanın iş yaşamında kalıcı olarak bir değişikliğe sebep olduğu için ekonomik ve sosyal açıdan önemli sonuçlar doğurur.
“Sürekli iş göremezlik zararı, bedensel bütünlüğü ihlal edilen kişinin organ yitimi veya organ zayıflaması suretiyle çalışma gücünün sürekli olarak, kısmen veya tamamen kaybına ilişkin zarardır (Akın, 2022: 15). Sürekli tam iş göremezlik halinde kişi beden gücünü tamamen yitirmektedir. Zarar gören kişi bu sebeple çalışamamakta ve hayatı boyunca kazanç elde edememektedir (Özyurt, 2017:15).”[1]
TAM SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
Tam sürekli iş göremezlik, çalışanın bedensel veya ruhsal yeteneklerini tamamen kaybettiği ve bu nedenle artık mesleğini veya herhangi bir işi yapamaz hale geldiği durumu ifade eder. Örneğin, bir iş kazası sonrasında kişinin iki kolunu kaybetmesi veya ağır bir meslek hastalığı sonucu tamamen iş göremez hale gelmesi bu durumuna örnek verilebilir. Bu tür durumlarda, kişi artık çalışamayacağı için sosyal güvenlik kurumları tarafından sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanır.
KISMİ SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
Kısmi sürekli iş göremezlik, çalışanın iş yapma kapasitesini kısmen kaybetmesi anlamına gelir. Bu durumda, kişi hala çalışabilir ancak çalışma yeteneği sınırlı hale gelmiştir. Örneğin, bir iş kazası sonucunda bir bacağını kaybeden bir kişi, bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu kişiler de sosyal güvenlik kapsamında ödenek alabilirler, ancak tam sürekli iş göremezlik durumuna göre daha düşük bir oranda gelir bağlanır.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANI NASIL BELİRLENİR?
Sürekli iş göremezlik oranı, tıbbi raporlar ve uzman incelemeleri sonucunda belirlenir. İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda, çalışanın sağlık durumunun kalıcı olarak zarar gördüğü tespit edilirse, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından oranı belirlenir. Bu oran, çalışanın iş yapma gücünü ne oranda kaybettiğini gösterir.
Bu oran %10’un üzerinde olan kişiler, ödenek almaya hak kazanır. Bu oran, iş kazası veya meslek hastalığının türüne, çalışanın genel sağlık durumuna ve iş yapma yeteneğine göre belirlenir. Sürekli iş göremezlik oranının belirlenmesi, SGK bünyesindeki sağlık kurulları tarafından yapılır ve bu kurulun verdiği kararlar bağlayıcıdır.
“Türk Borçlar Kanunu’nun 54. maddesinin III. bendinde çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar düzenlenmiştir. Bu düzenlemedeki kayıplar geçici ve sürekli iş göremezlikten kaynaklanan kayıplardır. Sürekli iş göremezlik zararının tanımı kanunda yapılmamıştır. Sürekli iş göremezlik zararında zarar görenin çalışma gücünün sürekli olarak azalması ya da tamamen kaybedilmesi söz konusudur.
Sürekli iş göremezlik tazminatında üzerinde durulması gereken önemli hususlardan biri de sürekli iş göremezliğin varlığına rağmen malvarlığında azalma meydana gelmemesi ihtimâlidir. Örneğin, %5 sürekli iş göremez hâle gelen kişi aynı işi yapmaya devam ediyorsa ve aynı geliri elde ediyorsa bu durumda kişinin malvarlığında herhangi bir azalma meydana gelmemektedir.
Yalnız, %5 sürekli iş göremez hâle gelen kişi aynı işi yerine getirmek için daha fazla efor harcamak zorunda kalmaktadır. Efor kaybına bağlı zarar, Türk Borçlar Kanunu’nun 54. maddesinde kavram olarak düzenlenmemiştir. Ancak zarar türleri sınırlı sayıda düzenlenmediğinden efor kaybına bağlı kayıpların şartları oluştuğunda zarar görenden tazmini talep edilebilir.”
Ödenek alabilmek için iş kazası veya meslek hastalığı geçiren kişinin, SGK’ya başvuru yapması gerekir. Bu başvuru sırasında, kişinin geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığına ilişkin tıbbi raporlar, işveren tarafından düzenlenen kaza tutanağı ve diğer belgeler SGK’ya sunulur. SGK tarafından yapılacak incelemeler sonucunda, iş göremezlik oranı belirlenir ve kişiye iş göremezlik geliri bağlanır.
Başvuru sürecinde dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, iş kazasının veya meslek hastalığının SGK’ya bildirilme süresidir. İş kazası geçiren işveren, kazayı en geç 3 iş günü içinde SGK’ya bildirmek zorundadır. Bu bildirim yapılmazsa, işveren idari para cezası ile karşılaşabilir. Aynı şekilde, meslek hastalığına yakalanan çalışanlar da hastalığın teşhisinden itibaren 3 iş günü içinde SGK’ya başvuru yapmalıdır.
İş göremezlik, sadece iş kazaları sonucunda ortaya çıkmaz. Meslek hastalıkları da iş göremezlik durumuna neden olabilir. Meslek hastalığı, çalışanın yaptığı işin niteliğinden dolayı uzun süreli maruz kaldığı koşullar sonucunda ortaya çıkan kalıcı sağlık sorunlarıdır. Örneğin, maden işçileri arasında görülen silikozis hastalığı, bir meslek hastalığı olup bu hastalığa yakalanan çalışanlar sürekli iş göremezlik durumuna girebilir.
Meslek hastalıkları sonucunda iş göremezlik durumu oluştuğunda da SGK, çalışanlara iş göremezlik geliri bağlar. Ancak meslek hastalıklarının tespit edilmesi, iş kazalarına göre daha uzun sürebilir çünkü bu hastalıklar genellikle uzun yıllar boyunca ortaya çıkar. Bu nedenle, iş göremezlik tespiti ve geliri meslek hastalığı durumlarında daha karmaşık bir süreç olabilir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANINA İTİRAZ
İş göremezlik oranı belirlendiğinde, çalışanın bu orana itiraz hakkı vardır. Çalışan oranının doğru belirlenmediğini düşünüyorsa, SGK’ya itiraz edebilir ve yeniden değerlendirme talep edebilir. Bu durumda, kişi yeniden sağlık kurulu raporuna tabi tutulur ve oranı yeniden hesaplanabilir.
İtiraz süreci, çalışanların haklarının doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlamak açısından önemlidir. Ayrıca, işverenler de iş göremezlik oranına itiraz edebilirler. İşverenler, çalışanın iş göremezlik oranının yüksek olduğunu düşünüyorsa, SGK’ya başvurarak bu oranı yeniden değerlendirilmesini talep edebilirler.
İŞ GÖREMEZLİK RAPORU NEDİR?
Sigortalı çalışanların sağlık sorunları nedeniyle geçici veya kalıcı olarak iş görememe durumları, iş kazası, meslek hastalığı, genel hastalık veya analık hali gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu tür durumlar, sigortalının iş gücünü kaybetmesine ve çalışamamasına yol açabilir. İş göremezlik raporu, sigortalının bu durumu kanıtlayabilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) maddi destek alabilmesi için alınan önemli bir belgedir.
İŞ GÖREMEZLİK RAPORU NASIL ALINIR?
İş göremezlik raporu, sigortalının çalışamayacak durumda olduğunu resmi olarak belgeleyen bir sağlık raporudur. Bu rapor, SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarından alınır ve işçinin çalışma yeteneğini ne kadar süreyle kaybettiğini belirtir. Rapor, sigortalının çalıştığı işyeri ile de paylaşılır ve SGK’ya bildirilir.
İş göremezlik raporu almak için sigortalının SGK veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş doktor veya sağlık kuruluna başvurması gerekmektedir. İş kazası veya meslek hastalığı durumunda ise doğrudan işyeri hekimine veya en yakın hastaneye başvurulması gerekir. Hastanede yapılan tetkik ve muayeneler sonucunda doktorlar, sigortalının iş göremezlik durumunu tespit eder ve rapor düzenler.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NEDİR?
Sürekli iş göremezlik ödeneği, bir çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda iş yapma kapasitesini kalıcı olarak kaybetmesi durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından verilen maddi bir destek ödemesidir. Bu ödenek, çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle çalışma yeteneğini kaybetmesi ve bunun sonucunda geçimini sağlayacak gelir elde edememesi durumunda devreye girer. Sürekli iş göremezlik ödeneği, çalışanın kaybettiği iş gücüne bağlı olarak sürekli tam iş göremezlik ve sürekli kısmi iş göremezlik şeklinde iki ayrı kategoride değerlendirilir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NASIL HESAPLANIR?
Sürekli iş göremezlik ödeneğinin miktarı, çalışanın prime esas kazancına ve iş göremezlik oranına bağlı olarak hesaplanır. İş göremezlik oranı, çalışanın kaybettiği iş gücünü gösteren bir ölçüttür ve SGK’nın sağlık kurulları tarafından belirlenir. Bu oran belirlendikten sonra, çalışanın prime esas kazancının belirli bir yüzdesi ödenek olarak ödenir.
Sürekli Tam İş Göremezlik durumunda, çalışanın prime esas kazancının %70’i ödenir. Bu, çalışanın tamamen iş göremez olduğu durumlarda aldığı ödenek miktarını ifade eder.
Sürekli Kısmi İş Göremezlik durumunda ise, iş göremezlik oranına göre prime esas kazancının daha düşük bir yüzdesi ödenir. Örneğin, bir çalışanın iş göremezlik oranı %50 ise, prime esas kazancının %35’i sürekli iş göremezlik ödeneği olarak verilir. İş göremezlik oranı yükseldikçe ödenek miktarı da artar.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ İÇİN KİMLER BAŞVURABİLİR?
Sürekli iş göremezlik ödeneği, iş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışanlara verilir. Bu ödenekten yararlanabilmek için çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda kalıcı bir iş gücü kaybına uğramış olması gerekmektedir. İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda sağlık durumu kalıcı olarak etkilenen çalışanlar, SGK’ya başvurarak sürekli iş göremezlik ödeneği talep edebilirler. Ancak başvuru yapabilmek için aşağıdaki şartların yerine getirilmiş olması gerekmektedir:
İş kazası veya meslek hastalığının tespiti: Sürekli iş göremezlik ödeneği talep edebilmek için öncelikle çalışanın geçirdiği iş kazasının ya da meslek hastalığının SGK tarafından tespit edilmesi gerekir. İşverenin kazayı SGK’ya bildirmesi zorunludur. Bu bildirim yapılmadığı takdirde, işveren idari para cezası ile karşı karşıya kalabilir.
İş göremezlik oranının belirlenmesi: İş kazası veya meslek hastalığı geçiren çalışanın, SGK tarafından belirlenen sağlık kurullarınca incelenmesi ve iş göremezlik oranının tespit edilmesi gerekir. Bu oran, çalışanın iş gücü kaybını gösteren bir orandır ve %10’un üzerinde olması durumunda sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanır.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ ALMAK İÇİN BAŞVURU SÜRECİ
Sürekli iş göremezlik ödeneği almak için yapılması gereken başvuru süreci şu şekildedir:
- İlk Başvuru: İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışanın, işveren tarafından SGK’ya bildirilmesi gerekir. İş kazasının, kaza tarihinden itibaren en geç 3 iş günü içinde SGK’ya bildirilmesi zorunludur. Meslek hastalıkları ise teşhis konulduktan sonra yine en geç 3 iş günü içinde SGK’ya bildirilmelidir.
- Sağlık Kurulu Raporu: İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda sürekli iş göremezlik durumunun tespit edilmesi için çalışanın sağlık raporu alması gerekir. Bu rapor, SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kurumları tarafından verilir ve iş göremezlik oranını belirler.
- SGK İncelemesi: SGK, yapılan başvuruyu ve sağlık raporunu inceledikten sonra iş göremezlik oranını belirler. İş göremezlik oranının %10’un üzerinde olduğu tespit edilirse, çalışan sürekli iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanır.
- Ödeneğin Bağlanması: Sürekli iş göremezlik durumu SGK tarafından onaylandıktan sonra, çalışana sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanır. Bu ödenek, çalışanın iş göremezlik oranına göre belirlenen miktarda her ay düzenli olarak ödenir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NE KADAR SÜREYLE ÖDENİR?
Sürekli iş göremezlik ödeneği, iş göremezlik durumu devam ettiği sürece ödenir. Bu ödenek, çalışanın iş göremezlik durumunun kalıcı olduğu kabul edildiği için ömür boyu sürebilir. Ancak zaman zaman SGK, iş göremezlik oranının değişip değişmediğini kontrol etmek amacıyla yeniden sağlık kontrolleri isteyebilir. Eğer yapılan sağlık kontrolleri sonucunda iş göremezlik oranında bir değişiklik tespit edilirse, ödenek miktarı da buna göre yeniden düzenlenebilir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ VE ÖLÜM DURUMU
Sürekli iş göremezlik ödeneği alan kişi vefat ederse, bu durumda ödenek kesilir. Ancak sürekli iş göremezlik ödeneği alan kişinin vefat etmesi durumunda, geride kalan hak sahiplerine (eş, çocuklar, anne ve baba) ölüm geliri bağlanabilir. Bu gelir, sürekli iş göremezlik ödeneği alan kişinin ölümü nedeniyle mağdur olan aile bireylerine maddi destek sağlamak amacıyla verilir.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİNE İTİRAZ
Sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanmadan önce, çalışanın iş göremezlik oranı SGK tarafından belirlenir. Eğer çalışan, belirlenen iş göremezlik oranının doğru olmadığını düşünüyorsa, SGK’ya itiraz edebilir ve iş göremezlik oranının yeniden değerlendirilmesini talep edebilir. İtiraz sonucunda sağlık kurulu tarafından yeniden bir değerlendirme yapılır ve iş göremezlik oranı tekrar belirlenir.
Ayrıca işverenler de iş göremezlik oranına itiraz edebilirler. İşverenler, çalışanın iş göremezlik oranının yüksek olduğunu düşünüyorlarsa, SGK’ya başvurarak oranı yeniden değerlendirilmesini talep edebilirler.
Sürekli iş göremezlik ödeneği, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda çalışma gücünü kısmen veya tamamen kaybeden çalışanlara verilen maddi bir destektir. Bu ödenek, iş göremezlik oranına bağlı olarak hesaplanır ve iş göremezlik durumu devam ettiği sürece ödenir. Sürekli iş göremezlik ödeneği, çalışanın prime esas kazancının belirli bir yüzdesi üzerinden hesaplanarak düzenli olarak ödenir ve çalışanın geçimini sağlamasına yardımcı olur.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NE ZAMAN KESİLİR?
Sürekli iş göremezlik ödeneği, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu kalıcı olarak iş gücü kaybına uğrayan sigortalılara ödenen bir sosyal güvenlik hakkıdır. Ancak bu gelir, bazı koşulların oluşması halinde kesilebilir. Ödeneğin kesilme durumu, hem sigortalının kendi eylemleri hem de Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) talep ve incelemeleri doğrultusunda gerçekleşebilir.
Ödenek alan kişiler, SGK tarafından belirli dönemlerde kontrol muayenesine tabi tutulabilirler. Bu muayeneler, kişinin iş göremezlik durumunun devam edip etmediğini ya da derecesinde bir değişiklik olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılır. Kontrol muayenesinin ardından engellilik oranının sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanmasını gerektiren sınırın altında olduğunun belirlenmesi durumunda, gelir kesilir.
- Engellilik Oranının Düşmesi: Eğer kontrol muayenesinde kişinin iş gücü kaybı oranı gelir bağlanmasını gerektiren sınırın altına düşerse, muayeneyi takip eden ay başından itibaren ödeneği kesilir. Engellilik oranı %10’un altına inerse, kişi ödeneği kaybeder.
- Muayeneye Katılmama Durumu: SGK, yazılı bir bildirim ile ödenek alan kişiyi kontrol muayenesine çağırabilir. Eğer sigortalı, geçerli bir mazereti olmadan bu muayeneye katılmazsa, geliri muayene tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilecektir.
Sigortalı işçi, kontrol muayenesi talebi almasının ardından 3 ay içinde bu muayeneyi yaptırmazsa ödeneği kesilir. Ancak, bu 3 aylık süre zarfında kontrol muayenesini yaptıran ve iş göremezlik durumunun devam ettiğini kanıtlayan kişiler, gelirin yeniden bağlanmasını talep edebilirler.
- 3 Aylık Süre: Kontrol muayenesi tarihinden itibaren 3 ay içinde muayene yaptıran ve iş göremezlik halinin devam ettiğini belgeleyen işçilerin gelirleri tekrar bağlanır. Bu durumda, rapor tarihini takip eden ay başından itibaren ödeneği yeniden ödenmeye başlanır.
İş göremezlik geliri alan bir sigortalının işe geri dönmesi durumunda, gelir kesilmeyebilir. Ancak bu durumun bazı istisnaları vardır:
- Tedavi Sürerken Çalışmaya Başlama: Eğer işçi, tedavisi devam ederken ve hekim tarafından çalışabilir raporu almadan bir işte çalışmaya başlarsa, geliri kesilecektir. Tedavi süreci tamamlanmadan iş hayatına geri dönen işçinin bu hakkı sonlandırılır.
- Tedavi Bittikten Sonra Çalışma: İşçi, doktor tarafından tedavisinin bittiğine ve çalışabileceğine dair bir rapor aldıktan sonra çalışmaya başlarsa, geliri kesilmez. Ancak çalışmaya başlamadan önce bu raporun alınması büyük önem taşır. Bu süreçte alınan hekim raporu, gelirin kesilip kesilmeyeceğini belirleyen en önemli unsurdur.
Ödenek SGK tarafından kesildikten sonra sigortalı, gelirinin haksız yere kesildiğini düşünüyorsa itiraz etme hakkına sahiptir. Bu durumda, SGK’ya başvurarak yeniden değerlendirme talep edebilir. Yeniden yapılan değerlendirme sonucunda eğer iş göremezlik durumu devam ettiği tespit edilirse, gelir tekrar bağlanabilir.
İLGİLİ YARGITAY KARARI
Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 02.03.2020T. 2018/6435 E., 2020/1815 K.
“Dava, 18.11.2008 tarihli iş kazası nedeniyle sürekli iş göremez duruma giren sigortalıya bağlanan gelir nedeniyle uğranılan Kurum zararının 5510 sayılı yasa hükümleri uyarınca davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 18.860,58 TL peşin sermaye değerinin gelir bağlama ve onay tarihi olan 18/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair karar verilmiştir.
Somut olayda, davacı Kurumca, sigortalı …’ın 18.11.2008 tarihinde geçirdiği iş kazası neticesinde, geçici iş göremezlik ödeneği ve tedavi giderlerine ilişkin olarak İskenderun İş Mahkemesi’nde 2010/350 Esas sayılı dosya ile rücuan tazminat davası açıldığı ve %30 işverene yüklenen kusur doğrultusunda kurum alacağının kabul edildiği dairemizce, miktar yönünden kesin olduğu için temyiz talebinin reddine karar verilerek 07.02.2013 tarihinde kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Anılan tarihteki kaza neticesinde, sigortalının sürekli iş göremezlik oranının 01.10.2009 tarihi itibariyle E cetveline göre %5,2 olduğun belirlendiği ve kazalının, buna göre de gelire giremediği ancak daha sonra sigortalıya %26,50 oranında sürekli iş göremezlik oranı üzerinden 01/03/2013 başlangıç tarihli, 08/05/2015 onay tarihli olarak 66.868,62 TL ilk peşin sermaye değerli gelir bağlandığı ve Kurumca %30 kusur karşılığının eldeki davada istendiği belirgindir.
Her ne kadar mahkemece, yapılan gerçek zarar hesabı neticesinde, istem yazılı şekilde hüküm altına alınmışsa da, dosyada mevcut sürekli iş göremezlik oranları ve kaza tarihleri esas alındığında farklılıklar tespit edilmiştir.
Şöyle ki, 01.10.2009 tarihli sürekli iş göremezlik derecesi tespit formunda, 18.11.2008 tarihli kaza sebebiyle E cetveline göre, %5,2 oranında sürekli iş göremezlik oranının tespit edildiği, 13.03.2015 tarihli karara ilişkin sürekli iş göremezlik derecesi tespit formunda ise, 29.04.2012 tarihli kaza sebebiyle, E cetveline göre, %22 oranında sürekli iş göremezlik oranın belirlendiği,
03.03.2015 tarihli karara ilişkin sürekli iş göremezlik derecesi tespit formunda ise, 18.11.2008 tarihli ve 29.04.2012 tarihli kaza sebebiyle yapılan birleştirme neticesinde %26,05 oranında sürekli iş göremezlik oranının tespit edildiği, aylık bağlama kararında ise, %26,50 sürekli iş göremezlik oranı üzerinden ve 18.11.2008 olay tarihi gösterilmek suretiyle gelir bağlandığı anlaşılmıştır.
Somut olayda, dosyadaki bilgi ve belgelerden sigortalının 18.11.2008 ve 29.04.2012 tarihlerinde iki kazaya maruz kaldığı anlaşılmakla davacı Kuruma; hangi kazayla ilgili olarak talebi olduğu sorulmalı, ilk kaza tarihine ilişkinse talep, sadece 18.11.2008 tarihindeki kaza neticesi sürekli iş göremezlik oranının ne olduğu belirlenip sonuca göre de gelir bağlanıp bağlanamayacağı araştırılmalı,
Şayet 29.04.2012 tarihli ikinci kazaya ilişkinse talep buna ilişkin kurum inceleme raporu, sürekli iş göremezlik derecesine ilişkin karar ve ilk peşin sermaye değer tablosunun getirtilip sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve n hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 02.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.”
SIKÇA SORULAN SORULAR
Sürekli iş göremezlik konusu, iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kalıcı olarak iş gücünü kaybeden sigortalıların haklarını içerir ve bu konuda pek çok soru merak edilir. İşte bu konu ile ilgili sıkça sorulan sorular;
1.Sürekli iş göremezlik nedir?
Sürekli iş göremezlik, bir iş kazası veya meslek hastalığı sonucu sigortalının çalışma gücünün kalıcı olarak bir kısmını ya da tamamını kaybetmesi durumudur. Bu durumda sigortalıya, sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanır.
2.Sürekli iş göremezlik ödeneği nasıl hesaplanır?
Ödenek, sigortalının prime esas kazancının belirli bir yüzdesi üzerinden hesaplanır. Tam iş göremezlik halinde gelirin %70’i, kısmi iş göremezlik durumunda ise kaybedilen iş gücü oranına göre hesaplanarak ödenir.
3.Sürekli iş göremezlik oranı nasıl belirlenir?
Oran, sigortalının maruz kaldığı sakatlık veya hastalığın derecesine göre sağlık kurulları tarafından belirlenir. Bu oran, kaybedilen iş gücüne göre kısmi ya da tam olarak değerlendirilir.
4.Sürekli iş göremezlik ödeneği hangi durumlarda bağlanır?
Ödenek, bir iş kazası ya da meslek hastalığı sonucunda çalışma gücünün %10 ve üzeri oranında kalıcı olarak kaybedildiği durumlarda bağlanır.
5.Sürekli iş göremezlik ödeneği almak için nereye başvurulur?
Ödeneği almak için SGK’ya başvuru yapılır. Başvuru sonrası sağlık kurulları tarafından sigortalının durumu değerlendirilir ve iş göremezlik oranı tespit edilir.
6.Sürekli iş göremezlik raporu nasıl alınır?
Sürekli iş göremezlik raporu, sigortalının iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kalıcı olarak çalışma gücünü kaybettiğini tespit eden sağlık kurulları tarafından düzenlenir.
7.Sürekli iş göremezlik geliri ne kadar sürer?
Sigortalının iş göremezlik hali devam ettiği sürece ödenir. Ancak, SGK belirli dönemlerde kontrol muayenesi yaparak durumun devam edip etmediğini inceleyebilir.
8.Sürekli iş göremezlik geliri hangi hallerde kesilir?
Kontrol muayenesi sonucunda iş gücü kaybı oranının gelir bağlanması için gerekli sınırın altına düşmesi ya da tedavi tamamlanmadan çalışmaya başlanması durumlarında kesilir.
9.Sürekli iş göremezlik geliri alan bir kişi çalışabilir mi?
Geliri alan bir kişi, tedavisi tamamlanmış ve doktor raporu ile çalışabileceği belirlenmişse çalışabilir. Ancak tedavi süreci tamamlanmadan çalışmaya başlanırsa gelir kesilir.
10.Sürekli iş göremezlik geliri alan kişinin ölümü durumunda gelir devam eder mi?
Sigortalının ölümü durumunda, geliri kesilir. Ancak geride kalan eş, çocuklar veya bakmakla yükümlü olduğu diğer aile bireyleri için ölüm geliri bağlanabilir.
ANKARA İŞ AVUKATINA SORU SORABİLİRSİNİZ.

Sürekli iş göremezlik, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda bir kişinin bedensel veya ruhsal olarak çalışma yeteneğini tamamen ya da kısmen kaybetmesi durumunu ifade eder. Bu durum, kişinin geçici bir süre değil, kalıcı olarak iş yapamaz hale geldiğini gösterir. İş göremezlik konusunda bir avukata başvurmak, müvekkillerin haklarını güvence altına almak ve dava sürecinde daha etkili bir şekilde yer almak için hayati bir adım olacaktır. Alanında uzman Ankara iş avukatına soru sormak için Avukata sor linkini tıklayarak sorabilirsiniz.
BU KONUDA BELIRLEYECEĞINIZ GÜN VE SAATTE AVUKATTAN ONLINE DANIŞMANLIK ALABILIRSINIZ.
Sorularınızı ve bu sorularla ilgili evrakı sisteme yükleyebilirsiniz. Online danışmanlıkta istediğiniz gün ve saati seçebildiğiniz gibi görüşme tipini de seçebilmektesiniz. Zoom, teams, whatsapp ya da telefon üzerinden görüşme sağlanabilmektedir. Ödemenin ardından tarafınıza randevu yapıldığına dair mail ile bilgi gelmektedir. Sistemde yaşanan herhangi bir sorun olduğundan iletişim numaralarımızdan iletişime geçtiğinizde toplantı manuel olarak planlanabilir. Müvekkillerimizin doğru bilgiye hızlı ve güvenilir şekilde ulaşmasını sağlamak için kurulan Online Danışmanlık Sistemimizden yüzlerce randevu alınmış olup müvekkillerimizin faydalanması amaçlanmıştır.
Ben 2012 yılında is kaxasi gecirdim maddi manevi tazminat talepli dava actım isyerine “bu arada yuzde 17 isgucu kaybı oldu kaza sebebiyle.” Mahkeme kaza tarihinde gunluk ūcretimin sgk kayıtlarındaki ucret olmadıgı asgari ucretin 1.96 katı ucret aldigima karar verdi. Bu karar yerel mahkemece istinaf ve yargıtay karariylada onandı. Ben sgk ya mahkeme kararlarını da ekleyerek bir dilekceyle basvurdum. Fakat sgk benim talebimi reddetti. Ret gerekceside ilgili mahkeme kararında gunluk kaxancınızın artacagına dair bir hūkūm bulunmamaktadır yapılacak bir islem yok diyerek reddetti talebimi. Ben isgucu kaybı geliri alıyorum talebim söyleydi. Isgucu kaybı geliri baslangıcından itibaren yeniden hesaplansın aylık gelirim gūncellensin ve ortaya cıkacak olan bakiye alacagım tarafıma ödenmesini talep etmistim.Simdi ben nasıl bir yol izlemeliyim sgk nın bu ret kararından sonra.