Araştırma görevlisi kadrosuna atama süreci, süreçte karşılaşılan araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu davalardan bahsedilecektir. Araştırma görevlileri 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun ifadesiyle yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır.
ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSU DAVA VE İTİRAZLARI KONUSUNDA ➽ HEMEN AVUKATA SOR ❥
İçindekiler
- 1. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ OLMAK İÇİN ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
- 2. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA İLANLARI
- 3. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ ALIMI SINAV JÜRİSİ
- 4. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ ALIMI ÖN DEĞERLENDİRME
- 5. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ GİRİŞ SINAVI
- 6. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA
- 7. ÖNCELİKLİ ALAN ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ
- 8. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ SÖZLÜ SINAV
- 9. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA SÜRECİ DAVALAR
- 10. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA İTİRAZ VE DAVA SÜRECİNDE AKADEMİK HUKUK VE DANIŞMANLIK DESTEĞİ
1. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ OLMAK İÇİN ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Araştırma görevlisi kadrosuna atama alım sürecine ilişkin usul ve esaslar ‘Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’le düzenlenmiştir. Araştırma görevlisi kadrosuna atama alım sürecine istenen şartlar şunlardır;
1.1. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA GENEL ŞARTLAR
Araştırma görevlisi kadrosuna atama yapılabilmesi için yukarıda ifade edilen yönetmelik uyarınca genel şartları sağlamak gereklidir. Araştırma görevlisi kadrosuna atamada genel şartlar şunlardır;
- 657 Sayılı DMK 48. Madde Devlet Memurluğu Şartları
- Lisans Mezunu Olmak
- ALES En Az 70 Puan (Senato Kararı ile Yükseltilebilir) (MYO’ların YÖK Tarafından Belirlenen Uzmanlık Alanları Hariç)
- Yabancı Dil En Az 50 (Senato Kararı ile Yükseltilebilir) (MYO’ların YÖK Tarafından Belirlenen Uzmanlık Alanları Hariç) (Eğitim Yabancı Dilde İse En Az 85)
1.2. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA ÖZEL ŞARTLAR
Araştırma görevlisi kadrosuna atama yapılabilmesi için yukarıda ifade edilen yönetmelik uyarınca özel şartları sağlamak gereklidir. Araştırma görevlisi kadrosuna atamada özel şartlar şunlardır;
- 35 Yaşını Doldurmamış Olmak
- Tezli Yüksek Lisans, Doktora veya Sanatta Yeterlik Eğitimi Öğrencisi Olmak (Devlet Üniversiteleri Araştırma Görevlisi Kadrosuna Atamada)
1.3. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ ALIMINDA KİŞİYE ÖZEL İLAN SORUNU
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde üniversiteler kadro ilanlarında lisans veya lisansüstü mezuniyet alanları ile ilan edilen alana ait bilimsel, nesnel ve denetlenebilir koşullar dışında belirli bir adayı tanımlayan özel şartlar koyamazlar. YÖK tarafından üniversitelere gönderilen yazıda araştırma görevlisi kadrosuna atama ilanlarında;
- İlan edilen alanla bağlantılı lisans mezuniyetinin yanı sıra “tezli yüksek lisans ve/veya doktora/sanatta yeterlik öğrencisi olmak/yapıyor olmak” şartı haricinde herhangi bir ilave şarta yer verilmemesine,
- Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te öngörülen asgari ALES ve yabancı dil puanının üzerinde senato tarafından belirlenen puan şartlarına yer verilebilmesine dikkat edilmelidir.
1.4. AKADEMİK BAŞVURULARDA KİMLER ALES’TEN MUAF OLUR?
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde yukarıda ifade edilen yönetmelik uyarınca aşağıdaki kişiler ALES’ten muaftır. Bu muafiyet hakkından yararlanabilecekler üniversiteler tarafından ilan edilen araştırma görevlisi kadrosuna başvurularında ALES puanları 70 olarak hesaplanmaktadır.
- Doktora ve Sanatta Yeterlik Eğitimini Tamamlayanlar
- Tıpta veya Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimini Tamamlayanlar
- MYO’ların YÖK Tarafından Belirlenen Uzmanlık Alanlarına Atanacak Öğretim Görevlileri
- Üniversitelerde Öğretim Elemanı Kadrolarında Çalışmış/Çalışmakta Olanlar (Öğretim Üyesi Dışında)
2. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA İLANLARI
Araştırma görevlisi kadrosuna atama ilanları Resmi Gazete’de yayınlanır. İlan metninde, araştırma görevlisi kadrosuna atamasında aranacak olan şartlar, son başvuru tarihi, ön değerlendirme sonuçlarının ilan tarihi, giriş sınavı tarihi, sınav sonuçlarının açıklanacağı günler ile internet adreslerini içeren sınav takvimi de belirtilir.
3. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ ALIMI SINAV JÜRİSİ
Üniversitelerde araştırma görevlisi kadrosuna atama giriş sınavı jürisi; fakültelerde dekanın; konservatuar, enstitü, yüksekokul ve meslek yüksekokullarında müdürün önereceği, biri ilgili anabilim dalı başkanı, anabilim dalı başkanı yoksa bölüm başkanı, yabancı diller yüksekokullarında ise yüksekokul müdürü olmak üzere en az sekiz öğretim üyesi arasından ilgili yönetim kurulunca seçilecek üç asıl bir yedek üyeden oluşur. Asıl üyelerden birinin ilgili anabilim dalı başkanı, anabilim dalı başkanı yoksa bölüm başkanı, yabancı diller yüksekokullarında ise yüksekokul müdürü olması ve seçilecek üyelerin, atama yapılacak öğretim elemanı kadro unvanının gerektirdiği görev alanı ile ilgili olması esastır.
4. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ ALIMI ÖN DEĞERLENDİRME
Araştırma görevlisi kadrosuna atama süreci sınav jürisi; başvuran adaylar arasından ilan edilen kadro sayısının on katına kadar adayı, araştırma görevlisi kadrolarında ALES puanının %60’ını ve yabancı dil puanının %40’ını; meslek yüksekokullarına müracaatlarda ise ALES puanının %70’ini ve lisans mezuniyet notunun %30’unu dikkate alarak belirler ve kadro ilanında belirtilen internet adresinde ilan eder ve giriş sınavına çağırır.
5. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ GİRİŞ SINAVI
Araştırma görevlisi kadrosu ataması için ilan edilen alanla ilgili bilgi düzeyini ölçecek şekilde sadece yazılı sınav olarak yapılır. Sınav jürisi, yazılı ve sözlü sınavın nesnel, ölçülebilir ve denetlenebilir olmasını sağlar. Raportör olarak belirlenen üye, yazılı ve sözlü sınavların soru ve cevaplarını tutanak altına alır. Sözlü sınav sonuçları, kadro ilanında belirtilen internet adresinde ilan edilir. Sözlü sınav sonucu 60 puanın altında olanlar başarısız sayılır ve nihai değerlendirme aşamasına geçemezler.
6. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA
Araştırma görevlisi kadrosu ataması için ALES puanının %30’unu, lisans mezuniyet notunun %30’unu, yabancı dil puanının %10’unu ve giriş sınavı notunun %30’unu hesaplayarak ilan edilen kadro sayısı kadar adayı başarı sırasına göre belirler. Değerlendirme puanı 65 puanın altında olanlar sınavlarda başarısız sayılır. Adayların değerlendirmede dikkate alınan puanları ile lisans mezuniyet notları, kadro ilanında belirtilen internet adresinde ilan edilir.
7. ÖNCELİKLİ ALAN ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde araştırma görevlisi kadroları için Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenen ilave atama izinlerinin en fazla yüzde yirmisi kadar ilave atama izni, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen öncelikli alanlarda araştırma görevlisi kadrosunda lisansüstü eğitim yaptırılması amacıyla yükseköğretim kurumlarına tahsis edilebilir.
Bu kapsamda araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde ilan edilen araştırma görevlisi kadroları için, yapılacak ön değerlendirme sonucunda giriş sınavına katılmaya hak kazananlar için, giriş sınavı sözlü olarak yapılır. Sözlü sınav sonucu 70 puanın altında puan alanlar, nihai değerlendirme aşamasına geçemezler. Bazı durumlarda sınav jürisi yazılı sınav yapabilir. Adayların nihai değerlendirilmesinde ALES puanının %40’ı, lisans mezuniyet notunun %15’i, yabancı dil puanının %30’u ve giriş sınavı notunun %15’i dikkate alınır. Nihai değerlendirme puanı 70 puanın altında olanlar başarısız sayılır.
8. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ SÖZLÜ SINAV
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde sözlü sınav ile karşılaşılmaktadır. Sözlü sınavda çıkan sorular sık sık adaylar tarafından araştırılmaktadır. Mülakat soruları genel kültürden başvurulan alanla ilgili sorulara kadar çeşitlenebilir. Mülakatta asıl amaç soruların bilinmesi değil sorulara verilen yanıtların niteliği ve kendinizi nasıl ifade ettiğinizdir.
Araştırma görevlisi sözlü sınavına girecek adaylara tavsiyelerimiz şunlardır;
- Başvurulan alanda üniversitede yer alan öğretim üyelerinin çalışma konuları “YÖK Akademik” üzerinden araştırılmalıdır. Bu durum ileride yapacağınız araştırmalara ışık tutacağı gibi öncesinde bilgi sahibi de olarak araştırmaya hevesli olduğunuzu gösterecektir.
- Araştırma görevlisi kadrosuna atamasında sınav jürilerinin en çok aradığı özelliklerden birisi araştırmaya istekli olup olmadığınız hususudur. Web of Science, Scopus, EBSCO, Dergipark gibi bilimsel araştırmaların yer aldığı dizinleri bilmeniz ve mülakat esnasında cümle arasında geçirmeniz faydalı olacaktır. Ayrıca yüksek lisansınız ile ilgili çalışma yaptığınız alanla ilgili sorularda yöneltilebilir.
- Aslında tavsiye olarak da yazılmayacak bir hususu ayrıca belirtmek gerekirse; üniversiteler tarafından yayınlanan araştırma görevlisi görev tanımlarına bakıldığı zaman çok geniş kapsamlı olduğu görülecektir. Hem bu görevleri yapmak hem de bilimsel araştırmaya istekli olduğunuzu ve zaman tanzimini iyi yapabildiğinizi jüriye hissettirmeniz yeterli olacaktır.
- Sözlü sınavlar aşağıda dava türlerinde de bahsedeceğimiz üzere kayırmanın en çok olduğu alanlardan biri olup, tüm bunlara rağmen liyakatli akademisyenlerden oluşan jürilerin olduğunu ve iyi bir mülakat geçirirseniz vasıfsız ama referanslı birini alacaklarına sizi alacaklarınızı bilmeniz gereklidir.
9. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA ATAMA SÜRECİ DAVALAR
Üniversitelerin son zamanlarda kişiye özel ilan çıktıklarına ve referansla istedikleri adayı bir şekilde aldıkları bir gerçektir. O yüzden araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava süreçlerinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Aşağıda maddeler halinde ele alınacak olmakla birlikte araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde araştırma görevlisi kadrosu dava ve araştırma görevlisi kadrosu itiraz hususlarında şunlar ön plana çıkmaktadır;
- Araştırma Görevlisi Kadrosu Ataması Sınav Jürisinin Yanlış Oluşturulması,
- Mevzuata Aykırı İlanlar,
- Yazılı Sınav Puanının Yanlış Hesaplanması,
- Sözlü Sınav Sürecindeki Hukuka Aykırılıklar,
- Atamaya Hak Kazanılmasına Rağmen Rektörün Keyfi Sebeplerle Atamaması,
- Güvenlik Soruşturmasına İlişkin Davalar Açılmaktadır.
Atanma sürecinden sonra en çok karşılaşılan dava türleri ise görev süresinin uzatılmaması, mecburi hizmet, kefalet senedi ve ÖYP ile ilgili davalar olup ayrıca mobbing davaları da açılabilmektedir. Bu konuya ilişkin “33A ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ VE 50D ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ” başlıklı makalemizi inceleyebilir ve atama sürecinden sonra karşılaşılan dava türleri ve emsal kararlar hakkında bilgi edinebilirsiniz. En çok karşılaşılan araştırma görevlisi kadrosu davaları şunlardır;
9.1. SINAV JÜRİSİ DAVALARI
Kanun, Yönetmelik ve YÖK’ün belirlediği mevzuata uygun jürinin oluşturulması gerekmektedir. Alım sürecinde mevzuatın kesin belirlediği kurala uymamak mahkemeler nezdinde bir iptal sebebidir. Araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava sürecine girmek gereklidir. İdare Mahkemesi tarafından sınav jürisinin mevzuata aykırı oluşturulması durumunda iptal kararı verebilmektedir;
“…Bu durumda; hukuka aykırı olarak oluşturulan sınav jürisince yapılan değerlendirme sonucu davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Öte yandan dava konusu işlemin iptaline karar verilmesinin davacının ilan edilen öğretim görevlisi kadrosuna doğrudan atanması sonucunu doğurmayacağı, mevzuata uygun olarak oluşturulan jürice Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesi uyarınca yapılacak değerlendirme ile yeniden işlem tesis edileceği de açıktır…”
9.2. YAZILI SINAV DAVALARI
Üniversiteler araştırma görevlisi kadrosuna atamasında ALES ve Lisans Mezuniyet Notu atanan adaydan yüksek olasına rağmen sınav jürisi tarafından hazırlanan zor ve alan dışı sorular nedeniyle düşük puan verilerek ataması engellenmektedir. Bu surumda araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava süreçleri ortaya çıkmaktadır. Zira yazılı sınav kağıtlarının öncelikle idareye itiraz yoluyla akabinde dava yoluyla kağıtların bilirkişilerce incelemesine gidilebilmektedir.
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecine açılan davalarda mahkemelerce re’sen araştırma ilkesi gereğince sınav kağıtları bilirkişilerce incelenmektedir. Bilirkişiler tarafından sınav kağıdının yüksek bir not ile tespit edilmesi süreçteki tüm dengeleri bozacaktır.
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde yapılan yazılı sınavda not tespitinin mahkemece tekrar yapılması ve sınav sonucunun iptal edilmesi için İdare Mahkemesi’ne açılan bu davalarda en belirleyici ve önemli nokta, bilirkişi incelemesinden çıkan sonuçtur. İdari işlemin iptali oldukça acele sonuçlandırılması gereken bir iş olduğundan, mahkemece, derhâl yükseköğretim kurumundan sınav kâğıdı ve diğer dökümanlar talep edilerek dosya bilirkişi incelemesine gönderilir.
Bilirkişi, bu incelemede öncelikle davacının sınav kâğıdını ve kurumca esas alınan cevap anahtarını inceler. Ardından genellikle diğer adayın sınav kağıtları da kurumdan talep edilir. Verilen notun objektif olarak değerlendirilip değerlendirilmediğinin ve hakkaniyete uygun olup olmadığının tespitinde yapılacak bu karşılaştırmalı değerlendirme büyük öneme sahiptir. Buradan hareketle araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava önem arz etmektedir. Örneğin Danıştay’ın aldığı bir kararda, sınav değerlendirme kurulu üyelerinin puanları arasında fahiş farklar bulunması gerekçesiyle ölçülülük ilkesi yönünden bir inceleme yapılmış ve sözlü sınav iptal edilmiştir.
9.3. SÖZLÜ SINAV DAVALARI
Araştırma görevlisi kadrosuna atama sürecinde hukuka aykırılığın en çok karşımıza çıktığı alanlardan bir tanesi de sözlü sınavlardır. Yukarıda da ifade edilen Yönetmelik uyarınca sınav jürisi Sınav jürisi, yazılı ve sözlü sınavın nesnel, ölçülebilir ve denetlenebilir olmasını sağlar. Raportör olarak belirlenen üye, yazılı ve sözlü sınavların soru ve cevaplarını tutanak altına alır. Tüm bu hükümler sözlü sınavda tutanağın önemine dikkat çekerek; sınavın nesnel, ölçülebilir ve denetlenebilir olması gerektiğini ifade etmektedir. Bu noktada araştırma görevlisi kadrosu itiraz süreçleri devreye girmektedir.
İdarenin işlemlerinde olduğu gibi araştırma görevlisi kadrosuna atama sözlü sınavlarının da yetki, şekil, sebep, amaç ve konu unsurlarında hukuka aykırılıkların olma ihtimali vardır ve sınavlar da yargısal denetime açıktır. Bu noktada araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava önem taşımaktadır. Ancak mahkemeler tarafından verilen kararların usul bakımından olduğunu ifade etmek gerekir.
“SÖZLÜ SINAVLARIN DENETİM YOLLARI” ve “SÖZLÜ SINAVLARIN YARGISAL DENETİMİ” başlıklı makalemiz incelediğinizde sözlü sınavların ne gibi bir yargısal denetime tabi olduğu ortaya çıkacaktır. Sözlü Sınavların Yapılış Usulünde Görülebilecek Hukuka Aykırılık Halleri;
- Sınav Jürisinin Usulüne Uygun Oluşturulmaması
- Araştırma Görevlisi Kadrosu Ataması Başvuran Adaya Fırsat Tanınmaması
- Sınavın Ses ve Görüntü Kaydının Alınması
- Sınav Soru ve Cevaplarının Önceden Hazırlanarak Tutanağa Bağlanması
9.4. ATAMAYA HAK KAZANILMASINA RAĞMEN ATAMAMA İŞLEMİ
Araştırma görevlisi kadrosuna atamaya hak kazanmasına rağmen araştırma görevlisi kadrosu itirazdan da sonuç alamayıp uzun süre atamama alınmama işlemine karşı tarafımızca açılan araştırma görevlisi kadrosu davasında İdare Mahkemesi idarenin uzun süre atama yapmamasın doğru olmadığı şu ifadelerle dile getirilmektedir;
“…Uyuşmazlıkta, ________ Fakültesi Yönetim Kurulu’nun 05/08/2020 tarih ve 16 sayılı kararıyla davacının atanması hususunun Rektörlük makamına teklif edilmesine karar verildiği, davacının araştırma görevlisi alımı için ilanda belirtilen şartları taşımadığına yönelik dava dosyasında bir emare bulunmadığı gibi davalı idare tarafından da böyle bir iddianın ileri sürülmediği, savunma dilekçesinde ileri sürülen davacının lisans diplomasının atama yapılacak bölüm ile uyumlu olmamasının ise, ilanda lisans mezuniyetine ilişkin bir şart yer almadığından dikkate alınamayacağı anlaşıldığından, davacının atamasının yapılması istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, yargı mercilerince idarelerin atama konusunda zorlanamayacağı açık ise de, dava konusu uyuşmazlığın klasik atama işlemlerinden farklılık arz ettiği, davalı idarece ihtiyaç duyulan bir kadroya atama yapılması için önceden ilanda bulunulduğu ve atanacak şahsı belirlemek üzere yarışma sınavı gerçekleştirildiği, davacının sınav sonucu atanmaya hak kazandığı bir kadronun bulunduğu ve başarılı olması sonrasında ilanihaye idarenin atama yapmasının beklenmesinin belirlilik ilkesine aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.”
10. ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ KADROSUNA İTİRAZ VE DAVA SÜRECİNDE AKADEMİK HUKUK VE DANIŞMANLIK DESTEĞİ
Araştırma görevlisi kadrosuna atama süreci, araştırma görevlisi kadrosu itiraz ve araştırma görevlisi kadrosu dava süreçleri hakkında yukarıda birkaç madde halinde verilen itiraz ve dava süreçlerinde Akademik Hukuk ve Danışmanlık olarak destek veriyoruz. Tarafımızca bu konu özelinde yazılan makaleleri ve emsal davaları “Akademik Kadro İlanları ve Davaları” sayfasından takip edebilirsiniz.